Update: besluit: de wereld is van spoor veranderd 16 III, 5u30; nota over de gender van de pioniers, 11u40. 15 maart is de zesde verjaardag van wat wij vol hoop en trots noemden the first “Global Strike For Future”. Voor het eerst werden wereld-wijd betogingen georganiseerd om tegen de gevaren te verwittigen van de koolstofeconomie die het klimaat naar de kloten helpen. Dat betrof een historisch uniek gebeuren, een wereldrecord.
Het levensgevoel, de tijdsgeest, hij is merkwaardig gekanteld, intussen. Van gezamenlijke menselijke strijd tegen het gevaar van orkanen en waterbommen is minder sprake; hoewel overheden, bedrijven, media en burgers natuurlijk op meer rustige manier heel wat doen, dag na dag en dit ter waarde van miljoenen euro’s. Van het inrichten van automatische sluizen en opkopen van huizen in overstromingsgebieden, tot stimuleren van elektrische auto’s, trachten bevorderen van circulaire energie aanwending, het maken van betere motoren en verwarmingsketels, het schrijven van educatieve boeken voor jong en oud enzovoort.
Op die 15 maart kwamen minstens drie miljoen mensen bijeen om hun bezorgdheid te uiten en ze namen zichzelf voor om “beter te leven” en dus ‘groener’, op een manier die natuur en toekomst minder beschadigen.

Vandaag is het al Oorlog dat de klok slaat; het lijkt wel of de Mens wegkijkt van het gevaar dat alle leven bedreigt, en dat hij zich gaat afreageren op een meer traditionele vijand… een andere natie, met militaire middelen.

_

–

Wij waren zelf van de partij tijdens die manifestaties, een enthousiast deeltje van die wereldomvattende beweging, vanaf eind januari negentien mee op stap elke week in de vaste betoging bedacht en georganiseerd door Anuna De Wever. Onze groep heette Youth for Climate. In Stockholm was de Klimaatbeweging begonnen door Greta Thunberg. Zij stond elke vrijdag voor het parlement. Met Anuna De Wever en Kyra Gantois en duizenden andere jongeren voerden wij elke donderdag actie. Ikzelf heb enkele maanden met toelating van de Stad Leuven een sit in-actie gevoerd bij het stadskantoor, op vrijdag.

Het beeld van Anuna tijdens het interview heb ik zelf gemaakt, begin april in Brussel. Tijdens de kleine dertig betogingen die ik meemaakte, leerde ik haar kennen als een hoogintelligente, oprecht bekommerde en uitzonderlijk bezielde persoon met de uitstraling en noblesse van een profetische mens. De kiem van de beweging dagzoomde dus in Zweden, maar de activering, het principe van de betogingen, is in België uitgevonden, door Anuna De Wever en Kyra Gantois. In dit land is belangrijke geschiedenis geschreven. Ecologische geschiedenis. Geschiedenis met planetaire echo’s.

Helaas is deze immense golf van engagement slechts voor een deel in actie en bewustzijn geresulteerd bij bedrijven, burgers en overheden, minder dan wij in 2019 verhoopten. De grote mensenmassa’s, het luide roepen, de aanwezige camera’s en filmploegen… we dachten ten onrechte dat we iedereen nu wel mee zouden krijgen. Wij hebben effectief meer bewustzijn gekweekt, en er zijn grote verschuivingen begonnen; anderhalf jaar na de betogingen kwamen de economiepagina’s in de kranten met het bericht dat al 1000 miljard dollar was weggehaald uit fossiele industrie, om te worden geïnvesteerd in hernieuwbare energie en schone mobiliteit. Het lijkt nu, zes jaar later, soms of oorlog voeren de nieuwe uitlaatklep is. Is die nieuwe passie er gekomen om het échte gevaar niet te moeten zien of bestrijden? Of omdat omschakelen ons teveel comfort zou kosten? Is de mens in die mate een gewoontedier, wars van de wil het roer om te gooien? Is dit levensbelangrijke anders gaan leven, met meer soberheid, in leven, reizen en handel drijven te lastig?

Resultaat: een andere wereld is op het spoor gezet

Eindconclusie lijkt toch te mogen zijn dat de manifestanten, die aanvankelijk in sommige media spottend “klimaatbrossers” werden genoemd, iets extreem wezenlijks hebben gezien en aangevoeld. Door de betogingen, het regelmatige en strategische spijbelen, de megafoons, de interviews, de berichten en foto’s, de toespraken, de picknicks, de dansjes, de kussen, de bezettingen en af en toe ook de wolk traangas of de regen politieknuppels… is de wereld definitief een andere richting ingeslagen. De kritieken op de ‘ecologisering‘ die intussen op duizend en een vlakken is ingezet, betreffen vooral modaliteiten, niet meer de essentie. Vragen die nu aan de orde zijn bij ernstige observatoren en spelers zijn bijvoorbeeld hoe kunnen we voertuigen op duurzame en betaalbare manier maken, zodat ze niet meer bijdragen aan de bruine deken van smog die nu over de aarde hangt? Hoe maken we voldoende Energie voor de mensheid, zonder ontwrichtende klimaatchaos te veroorzaken? De basis idee van de verbazingwekkende “Kinderkruistocht” is zes jaar later een schot in de roos gebleken, een “vérité incontournable”, zoals wetenschappers, jongeren en niet in het minst door de “boos geworden Grote Natuur” dakloos gemaakte mensen in de valleien in de met water gebombardeerde Ardennen aan binnen- en buitenlandse journalisten zullen bevestigen. Wereldwijd doen geleerden en experten uit honderden disciplines hun best om hun steentje bij de dragen aan wat de Ecologische Transitie is gaan heten. Op 15 maart konden wij persoonlijk tijdens een gastcollege aan de KU Leuven kennis nemen van de manier waarop Tom Hannes, hoogleraar te Eindhoven en opinieschrijver in De Standaard, persoonlijk timmert aan meer bewustzijn, eerbied en zorg voor de “ecologische crisis zone”. Dat is de wonderbare maar relatief dunne zone van twee kilometer dik rondom de gehele aarde, waar al het leven en al het menselijke streven zich afspeelt. Hij doet dit met creatieve denkkracht met inzet van originele middelen, zoals de analyse van enso’s; dit zijn meditatieve cirkels door zenmonniken in donkere inkt op rijstpapier gezet, en voorzien van een diepzinnige beschouwing in kalligrafische karakters. Sommige van deze magische schilderijen zijn duizenden jaren oud.

Het blijft iets dat tot wanhoop en activisme stemt: het inzicht dat de meest intelligente soort op Aarde mentaal niet blijkt toegerust om verbondenheid te ervaren met de wereld van de andere dieren en de planten, deze niet als een grote Familie vermag te zien.

Dit ondanks de positieve inwerking op het collectieve bewustzijn sinds intussen twee generaties, van  geniale en ontzagwekkend mooie documentaires van Sir David Attenborough, en ondanks de bijdragen van de Exacte Wetenschappen, zoals de tot op twee cijfers na de komma sinds honderd jaar bijgehouden waarnemingen van meteorologen van het KMI. Armand Pien draait zich om in zijn graf.

* Aan de aantallen en soorten manifestanten zal het niet liggen. De laatste betoging voor de examens bracht einde mei in dat magische jaar 2019 van Schotland tot Nieuw-Zeeland, van Brazilië tot de Fidji-eilanden vijf miljoen mensen op de been. Het gerucht gaat dat op die dag aan de zuidpool, op Antarctica, te midden van sneeuw en ijs, pinguïns en belugas, onderzoekers een vlag hebben gehesen en een symbolische wandeling hebben gemaakt. Mijn dank gaat hier uit naar de vele bezielde, vriendelijke, geduldige en toegewijde strijdmakkers met wie we vijf volle maanden wekelijks door de straten trokken in de hoofdstad en een rist andere steden, Namen en Louvain-la-Neuve incluis. Er waren niet alleen de voortrekkers van het eerste uur die in de titel  staan vermeld, maar ook trouwe stappers als Jonie, Bo, Victoria, Lina, Yuni, Jan, Wim, François, Hugo en vele, vele andere. Ik hoop dat alle lezers mijn kleine tekst met plezier lezen en er energie uit putten. Ieders bijdrage blijft immers gewild, want de weg naar een mensenwereld die draait in harmonie met de Grote Natuur (naar het concept van de Duitse filosoof Rudolf Bahro, 1935-1997) blijft nog lang. Het gaat over een Werk dat generaties zal overspannen. Onze hoop is dat deze onvermijdelijke opdracht de krachten van mensen overal zal bij elkaar brengen; een gebundelde inspanning in samenhorigheid die en passant de eeuwige neiging van de Homo sapiens om bij existentiële overspanning oorlog te beginnen, kan amortisseren.

_

P.S. Een opvallende eigenschap van de Klimaatbeweging die in de sociologie en de historiografie over dit fenomeen van het revoltejaar 2019 nader onderzoek verdient, is dat in alle mogelijk landen, van Zweden en België, van Duitsland tot Australië en de VSA de voortrekkers onder deze klimaatjongeren klimaatmeisjes zijn geweest. Jonge vrouwen die blijkbaar een sterkere drang en motivatie ervoeren om toekomstgericht en doelgericht te denken. Met in hoofd en hart het algemeen belang, de kinderen, de volgende generaties & dus een denken en doen dat wars is van de machtsspelletjes, de rivaliteit, de zichtbaarheid voor het eigen persoontje waar mannen zich vaak door laten bewegen en naar streven.  Gaat het vooral om ideeën, of is dit een verschil in ‘buikgevoel’? Wat beweegt, wat maakt een profeet m/v, vandaag en in vorige eeuwen? De consequenties voor de genderstudie lijken niet direct in de lijn van de heersende opvattingen te zullen liggen, die stellen dat man en vrouw vooral culturele creaties zijn, en dat elk geslacht even goed bepaalde functies kan vervullen. ik zal de conclusies van de wetenschappers met aandacht volgen. Ik hoop dat in het onderzoek wetenschappelijk verantwoorde waarheid, dappere openheid, kritische zin en intellectuele eerlijkheid zullen primeren. Gelijke kansen zijn een behartenswaardig ideaal, er is op dit vlak nog veel werk voor de boeg, maar de gelijkwaardigheidsidealen mogen onze blik niet onder politieke parallax laten lijden. Laten we eerlijk blijven.

_

Youth For Climate
Students For Climate Belgium
Klimaatcoalitie Coalition Climat
Pics For Climate
Grootouders voor het Klimaat Be
Klimaatcoalitie Coalition Climat
Klimaatzaak
Grootouders voor het Klimaat Limburg
Het Groot Ongelijk
Groen Leuven
Youth for Climate Leuven
Mijn Stad Leuven
KU Leuven

Leuven 2030
Climaxi
Extinction Rebellion Leuven
Extinction Rebellion Youth Belgium
Extinction Rebellion Youth UK
Extinction Rebellion Antwerpen
Extinction Rebellion Maastricht

Illustraties

Eigen fotografie en werk van François Dvorak en Wim Schrever, de amateurfotografen die bij alle betogingen aanwezig waren, en die nationale en internationale covers haalden met hun werk. Zelf werden we met onze staf, jachthoorn en hond geregeld onderwerp voor filmploegen, Franse, Belgische, Italiaanse.

__

Blog 993 met 650 lezers in het eerste etmaal.

Het bovenstaande is een persoonlijke visie gepubliceerd via het platform van