Aflevering 10: een uitnodiging
De waarheid over de huidige toestand in de wereld
Het grootste scandalum en het meest kwaadaardige collectieve element van onze tijd, is dat we willens en wetens een economisch systeem in stand houden, dat door een kleine minderheid is ontworpen en het met structureel en fysiek geweld van allerlei aard continueert en aanwendt, om zich excessief te verrijken, als het moet meedogenloos en ten koste van de ondergang van alle leven op de planeet.
Maar een andere wereld is mogelijk: een uitnodiging
Het is niet nodig een dergelijk voor mens en planeet fataal economisch systeem in stand te houden. Deze tien afleveringen zijn bedoeld om te laten zien hoe het ook anders kan. Met de nadruk op ’ook’, want naast ons postkapitalistisch alternatief zijn er ongetwijfeld nog andere denkbaar die wellicht al snel veel meer belovend zijn dan het onze.
Wat in deze afleveringen te berde is gebracht, is dan ook voornamelijk bedoeld als een uitnodiging mee te denken over een alternatief, als een aanzet voor de meer dan noodzakelijke maatschappelijke discussie over een andere wereld. Want zoals de Arabische lente aantoont, wordt de geschiedenis van onderaf gemaakt. Wie zijn hoop op een betere wereld blijft bouwen op de gevestigde politiek en politici, komt bedrogen uit. Helaas, het is niet anders. Als deze beroepsgroep ergens door uitblinkt is het wel een totaal gebrek aan een visie op een fundamenteel alternatieve economie, die het onheil van het kapitalisme achter zich laat. Het maximale waartoe zij in staat zijn lijkt niet uit te stijgen boven een zo snel mogelijk herstel van de ‘vrije’ markt/het kapitalisme, zodra die weer in crisis is geraakt.
Alternatieven zullen slechts van onderaf te verwachten zijn. Wij hebben in dit geschrift zo’n poging ondernomen, met de intentie dat anderen erdoor aangespoord kunnen worden zich ook op dit moeizame terrein van alternatieve economieën te begeven, voor het te laat is. Wij hebben willen laten zien hoe je heel anders over economie kunt denken dan in termen van kapitalisme en ‘vrije’ markt. Ofschoon onze gedachten hier bedoeld zijn als een aansporing mee te denken, zijn zij meer dan een vrijblijvend voorbeeld. Met name de analyse van groeidwang en koopkrachttekort als kenmerken van het kapitalisme die onvermijdelijk naar sociale en ecologische crises leiden, is van een dergelijke centrale betekenis dat er in alternatieven eigenlijk niet aan voorbij gegaan kan worden. De discussie waartoe eenieder hier uitgenodigd wordt, zal dan ook voornamelijk gaan over de uitwerking van deze analyse in alternatieve economische structuren.