Toen Donald Trump in 2016 werd verkozen, klonk het voor velen als een vergissing van het systeem. Acht jaar later is hij niet langer de uitzondering, maar het systeem zelf. Zijn herverkiezing bevestigde geen comeback, maar een consolidatie. De rechtsstaat kreunt, terwijl de instellingen die hem ooit beschermden nu dienstdoen als podiumdecor — een systeem waarin Republikeinse politici zijn ring kussen en met hun ogen knipperen alsof hij nog steeds goddelijke inspiratie brengt.
De rechterlijke macht is deels gehackt door zijn benoemingen. Een groot deel van de bevolking bevindt zich in een trance die doet denken aan een sekte — blind voor feiten en moraal. Advocatenkantoren die ooit de rechtsstaat verdedigden, trekken zich nu publiekelijk terug of buigen voor de druk, nadat Trump en zijn aanhangers hen massaal viseerden met juridische dreigementen, online haatcampagnes en intimidatie. Zelfs topfirma’s deinzen terug, bang om cliënten of veiligheid te verliezen.
Ooit garandeerden checks and balances een minimum aan verantwoording. Vandaag zijn ze verworden tot theoretische concepten. Het recente arrest van het Hooggerechtshof dat presidentiële immuniteit mogelijk maakt voor “officiële handelingen” is geen juridische nuance, maar een carte blanche. Wat als Trump morgen tanks inzet tegen betogers, of een rivaal laat oppakken? We weten dat hij het zou doen. En niemand lijkt bereid of in staat om hem te stoppen.
De Democratische Partij klinkt moreel verheven, maar is praktisch tandeloos. Haar woorden zijn welsprekend, haar daden zeldzaam. Het electoraat is intussen verlamd: verdeeld, gedesoriënteerd, of simpelweg moe. Moe van de constante storm, moe van het vechten tegen iets dat niet langer als uitzonderlijk voelt. Zo sterft een democratie in onze tijd: niet met geweren, kogels of coups, maar met tweets, fake news en het collectieve schouderophalen van een uitgeput volk.
Zo sterft een democratie in onze tijd: met tweets, fake news en het collectieve schouderophalen van een uitgeput volk
En alsof de uitholling van het systeem nog niet volstaat, etaleert Trump zijn tweede termijn met een bijna groteske vorm van corruptie. De ‘Memecoin’ met zijn beeltenis bracht hem miljarden op, gevoed door trouwe investeerders, dubieuze buitenlandse connecties en een gebrek aan transparantie dat zelfs in Washington wenkbrauwen doet fronsen.
Afgelopen week nog hield hij een besloten diner voor de 200 best betalende memecoinkopers — geen pers, geen registers, alleen exclusiviteit in ruil voor geld. Ondertussen kreeg hij een luxe Boeing-vliegtuig cadeau van een Qatarese zakenman — niet aan de VS, maar aan Sir Donald Trump II himself. Hij mag het na zijn tweede ambtstermijn mee naar huis nemen. Of moeten we zeggen: wanneer hij het presidentschap voor bekeken houdt?
Nieuwe Trump Towers rijzen op in landen waar hij diplomatieke ‘verbindingen’ versterkt: van Vietnam tot Saoedi-Arabië. De boodschap is duidelijk: vastgoed is de nieuwe diplomatie.
Trump doet niet eens moeite om zijn corruptie te verbergen. Hij pronkt ermee. De schaamte is verdwenen, de normen zijn verschoven, en het systeem lijkt het te aanvaarden. Macht is zijn valuta geworden, en waarheid slechts een optioneel detail.
Trump is niet langer de verstoring van het systeem. Hij is het systeem. En zolang dat systeem blijft draaien rond loyaliteit, angst en belangen, zal geen enkele verkiezing nog een rem kunnen zijn op zijn greep.