“Waarom leren jullie eerste hulp aan? Is het niet belangrijker om mensen eten te geven?” Rode Kruis-Vlaanderen werkt van 2011 tot en met 2013 samen met het Oegandese Rode Kruis rond eerste hulp. Uiteraard is toegang tot voedsel belangrijk. Maar eerste hulp is geen theoretisch extraatje om mensen even te entertainen. Het gaat over mensen weerbaar en zelfredzaam maken om in leven te blijven.

Vierduizend kinderen onder de vijf jaar sterven elke dag door ‘waterziektes’ als cholera, malaria en diarree*. Vierduizend kinderen. Elke dag. Ik weet het, moeilijk voor te stellen, tot je hier in een ziekenhuis rondloopt…

Als we ouders en familieleden en buren kunnen aanleren wat de symptomen zijn van deze ziektes en wat men moet doen om ze te behandelen en te voorkomen, dan spreken we over eerste hulp. Als we straatverkopers en buschauffeurs kunnen aanleren hoe ze een hevige bloeding kunnen stelpen, kunnen ze misschien ingrijpen bij een van de vijf dagelijkse dodelijke brommerongevallen in Kampala. Dan spreken we over eerste hulp.

Jarenlang heeft men hier eerstehulplessen gegeven met eerstehulpboeken uit Europa. Daarin spreekt men bijvoorbeeld van een automatische externe defibrillator (AED = een toestel om iemand een elektrische schok te geven wanneer het hart stopt) of van het bellen van een ziekenwagen die na een tiental minuten arriveert.

Het zal je niet verbazen dat men hier nog nooit een AED heeft gezien en dat een ziekenwagen net ‘iets’ langer onderweg is. (Een ziekenwagen bellen is voor 8 uur wachten op iets wat niet komt).

Daarom startte Rode Kruis-Vlaanderen in 2009 met een netwerk van Afrikaanse medische en eerstehulpexperten en met wetenschappelijk onderzoek naar Afrikaanse eerstehulptechnieken. Daaruit ontstond AFAM: African First Aid Materials.

Woensdag 8 juni werd dit werk voorgesteld aan de pers in Zuid-Afrika. Ik dacht aan die vierduizend kinderen en aan die vijf verkeersslachtoffers in Kampala, elke dag… Een kippenvelmoment…

Meer informatie over de ontwikkelingsprogramma’s van Rode Kruis-Vlaanderen vind je hier: http://www.rodekruis.be/NL/Internationaal/Projecten/Ontwikkelingshulp/

Meer informatie over de African First Aid Materials (AFAM) vind je hier: http://afam.redcross.be/

*Bron: Africa Reportage. The Newsletter from IFRC Africa Zone. Nr3. May 2011, p. 6.