De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

Een gek idee: de sp.a kan opnieuw sterk worden door tendenzen als SP.a Rood te omarmen

Een gek idee: de sp.a kan opnieuw sterk worden door tendenzen als SP.a Rood te omarmen

donderdag 18 januari 2018 20:43
Spread the love

In 2005 barstte, in de aanloop naar het Generatiepact, de interne discussie bij de sp.a volop los. SP.a Rood ontpopte zich op korte tijd tot een heuse tendensbeweging binnen het toenmalige ‘Sociaal-progressieve alternatief’ – zoals de sp.a toen genoemd werd – van de Teletubbies. 

De leiding zag het onstaan van een tendensbeweging onder de eigen rangen met lede ogen aan, maar deed er aanvankelijk niet veel mee. SP.a Rood beriep zich op het recht om binnen de sociaaldemocratische partij als tendens actief te zijn, iets wat de sociaaldemocratie al vanaf haar ontstaan had gekenmerkt, denken we maar aan het amalgaam van bolsjevieken, mensjevieken, utopische socialisten, anarchisten en dergelijke die de vroegere Russische Sociaaldemocratische Arbeiderspartij kleurden.

De geschiedenis, zowel van de RSDAP als van de Teletubbies, ligt ver achter ons, en vandaag de dag kennen we de sociaaldemocratische partijen als monolieten, als stemmingsmachines, waar de partijdiscipline heerst en waar de neuzen te allen tijde in dezelfde richting moeten staan. Afwijken van de partijdiscipline betekent al gauw de verstoting, openbaar van mening verschillen wordt met de vinger gewezen als nefast voor de komende verkiezingsuitslagen …

Baken van hoop: Corbyn

En toch bewijst een recent voorbeeld dat interne discussie ook enorm wervend kan werken. Na de enorme verkiezingsnederlaag van Ed Miliband tijdens de general election van 2015, en diens ontslag als voorzitter van de partij, werden al gauw drie frisse gezichten opgevoerd om het roer in handen te nemen. Alledrie vertegenwoordigden ze echter het socialisme van de Derde Weg, de vorm van sociaalliberalisme – ik noem het zelfs geen socialisme – dat onder Tony Blair het heersende denken binnen de sociaaldemocratie was gaan uitmaken. Precies op dat blairisme werd de Labour-partij afgestraft, op dezelfde manier als dat blairisme ontstaan gaf aan SP.a Rood.

Om gek te doen, en om de mediadebatten een beetje te kruiden, werd een oude socialist als vierde kandidaat naar voren geschoven. De leiding nam hiermee een beslissing waar ze later spijt van zou hebben. De oude linkse Jeremy Corbyn won met een klinkende meerderheid, en zou daarna alleen maar zijn populariteit vergroten. Vooraanstaande partijleden die hem in de felste bewoordingen bekampte, schaarden zich achter hem. Na zijn verkiezing begon de partij weer massaal leden te werven. Ook in de uithoeken van het land waar Labour sedert lang plaats had moeten maken voor nationalistische en rechstpopulistische prietpraat.

De voorzittersverkiezingen bij Labour tonen dat een intern debat wervend werkt, het debat over de toekomst van links tot in de huiskamers brengt, en uiteindelijk dat het weer mensen naar Labour kan brengen. 

Waarom dus niet, beste sp.a, …?

Eigenlijk speelde SP.a Rood van 2005 tot 2009 in beperkte mate een soortgelijke rol als Jeremy Corbyn later met succes zou spelen. Na de voorzittersverkiezing bij de sp.a die Caroline Gennez in het zadel zou lichten, werd SP.a Rood de deur van de Grasmarkt (waar het nationale partijbureau van de sp.a zetelt – nvda) gewezen. Het was voorlopig gedaan met tendenzen binnen de sp.a. Sindsdien sukkelt de sp.a van verkiezing naar verkiezing, als een agile blok dat weliswaar eenheid, maar weinig zelfvertrouwen uitstraalt.

Zou het, met de kiesdrempel akelig dichtbij, voor de sp.a geen idee zijn om zich een ánder image aan te meten?

Wat als de sp.a nu eens stopt om een lean and mean fighting machine van witte konijnen, ‘bruisend politiek talent’ en maatpakken te zijn, maar opnieuw tracht om een brede volkspartij te worden, waar fracties zich kunnen vormen, waar interne partijdemocratie als permanente revolutionaire oefening wordt beoefend?

De partij hoeft daar niet mee te wachten. Als de huidige voorzitter, John Crombez, of misschien één van diens opvolgers, het slim speelt, dan heeft zowel zij/hij als voorzitter, als de partij hier veel bij te winnen.

De partij kan opnieuw in het centrum van de media-aandacht terechtkomen. Opiniestukjes zullen weer geschreven worden over inhoudelijke ideeën in plaats van over de zakelijke contacten van de nieuwe kopfiguren. Er zal weer over de grenzen gekeken worden met welke figuren men zich wil associëren – met Clinton, of met Sanders, met Macron, of met Mélenchon? Interne partijdemocratie zal ledenwervend werken. En te langen leste kan opnieuw de hoop ontstaan dat de partij verkiezingen zal winnen. Net zoals in de UK, of zoals in de VS.

take down
the paywall
steun ons nu!