De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

EEN BETER STATUUT VOOR DE REGIOJOURNALIST AUB!!!

EEN BETER STATUUT VOOR DE REGIOJOURNALIST AUB!!!

donderdag 17 september 2020 10:49
Spread the love

BETER STATUUT NODIG VOOR REGIOJOURNALIST
Luc Vanheerentals

Het onderzoeksrapport ‘Lokale politieke verslaggeving. Hoe ervaren regiojournalisten en lokale beleidsmakers regiojournalistiek in Vlaanderen?” (57 blz.) van Ria Goris (Erasmus Hogeschool Brussel) kan slechts tot één conclusie leiden: het statuut, de verloning van regiojournalisten en hun samenwerking met het mediabedrijf moet beter. Dat is in de eerste plaats zo voor wie op zelfstandige basis werkt. “Het businessmodel promoot eerder een overname van kant-en-klare kopij – met soms nog een telefoontje voor een stukje extra informatie of een quote – dan kritisch uitgediepte regiojournalistiek”, aldus Goris in haar aanbevelingen. De vraag naar differentiatie van de vergoedingen a rato van de tijd die men eraan besteedt werd in het verleden reeds gesteld door de vroegere werkgroep zelfstandigen van de VVJ.

Regiojournalistiek wordt wel eens laatdunkend bekeken door collega’s op nationale redacties, maar dit is onterecht. De honger en interesse bij de Vlaming naar nieuws dicht bij huis is immers groot en de rol van deze berichtgeving in de lokale democratie erg belangrijk. Reeds in 2002 toonde Kristel Vandenbrande (Vakgroep Communicatiewetenschappen, VUB) aan dat liefst 37 procent onder de 600 Vlamingen, die ze ondervroeg, regionaal nieuws bovenaan het lijstje plaatste van wat men het liefst in zijn krant las. De stijgende interesse blijkt ook uit de resultaten van jongste Digimeter van imec waarbij 2.754 Vlamingen bevraagd werden. Het percentage dat dagelijks regionale tv kijkt steeg in de periode 2014-17 van 14 tot 17 procent. Bij de bevraging eind 2019 van 2700 Vlamingen in het kader van de opmaak van de nieuwe beheersovereenkomst voor de openbare omroep bleek minder dan de helft (48,5 procent) het eens met de stelling ‘dat de VRT voldoende aandacht besteedt aan regionaal nieuws’.

In het nieuwe onderzoek werden 26 en 139 regiojournalisten, respectievelijk mondeling en online, bevraagd. Zo is er ontevredenheid over de verloning: slechts 37 procent geeft dit een 4 (tevreden) of 5/5 (zeer tevreden). Bij freelancers, die driekwart van de bevraagden uitmaken, daalt dit percentage tot 33 procent. Alhoewel dit niet expliciet bevraagd werd in de online-enquête verwezen velen tijdens de face-to-face-bevragingen expliciet naar de (te) grote werkdruk. 1 op 3 meldt bovendien “dat het niet makkelijk is” om van gemeentebesturen de nodige informatie te verkrijgen om de stukken te stofferen. Voor 70 procent zijn in hun mediabedrijf klikcijfers op de sociale media doorslaggevend bij de nieuwsselectie. 52 procent meldt dat onder meer hierdoor de ‘sensationalisering’ van het regionieuws de afgelopen vijf jaar is toegenomen.

Wil men betere regiojournalistiek dan moeten in de eerste plaats de vergoedingen worden opgetrokken. “De regiotarieven zijn zo laag dat ze onvermijdelijk een invloed hebben op de kwaliteit en het copy-paste overnemen van aangeleverd materiaal dus toeneemt”, aldus een van de bevraagde journalisten. Daarnaast moet er werk gemaakt worden van een differentiëring van de vergoedingen en een betere verloning worden voorzien als de zelfstandige regiojournalist een item grondiger wil gaan onderzoeken. “De huidige verloning moedigt weinig aan om energie te steken in complexere dossiers die bijvoorbeeld te maken hebben met ruimtelijke ordening en milieueffectenrapporten, budgetten voor investeringen of zelfs beleidsprioriteiten”, aldus Ria Goris. Een differentiëring kan er simpelweg komen op vraag van de journalist en de aankondiging dat hij of zij x aantal uren aan een bepaald dossier wil besteden.

De regiojournalist ondervindt echter nog meer problemen. Zo blijkt uit het onderzoek dat er in heel wat gevallen veel schort aan de bereidheid van lokale besturen om info vrij te geven. Dat de journalisten vervolgens in 4 op 10 gevallen beroep doen op de Wet op de Openbaarheid van Bestuur is bemoedigend. Een ministeriële richtlijn die gemeentebesturen ertoe aanzet professionele journalisten de gevraagde info te geven is echter meer dan welkom. De regiojournalisten zijn daarnaast ook afhankelijk van de regio- of newsmanagers die hun toestemming moeten geven voor stukken. Omdat lokale journalisten beter dan wie ook weten welk nieuws belangrijk is in hun regio moet men ze meer autonomie geven. Op die manier kan men ook komaf maken met de dominantie van de klikcijfers en van ‘het snelle, breaking news’. Net als hun grote broers op de nationale redacties moeten ook regionale journalisten meer de kans krijgen om in columns het lokaal beleid te becommentariëren.

Het onderzoek wijst tot slot op het gevaar van de opkomst van sociale media. Deze worden voor beleidsmakers steeds meer een middel om zonder de professionele journalistieke filter zelf nieuws te verspreiden. Sociale media zijn voor de journalist enerzijds een nieuwe bron van nieuws, maar anderzijds ook een bedreiging omwille van het foutief nieuws dat hier door geregeld verspreid wordt. “We moeten ons net onderscheiden van de goed nieuwsshow die beleidsmakers op sociale media delen. We zijn harder dan ooit nodig”, aldus een journalist. Liefst 47 procent van de ondervraagde journalisten geeft aan dat het belang van de ‘mainstream media’ hierdoor afneemt. Ria Goris roept in dit verband regiojournalisten op om aan ‘factchecking’ te doen. “Regiojournalistiek kan hier de rol van neutrale, objectieve ‘arbiter’ opnemen. In een ‘wat zeggen de cijfers?’-repliek kunnen ze middels een fastcheck reageren op onjuiste informatie over lokale dossiers die circuleren op sociale media”.
Luc Vanheerentals

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!