Als ik God was, dan had ik millenia geleden al profeten gestuurd, om met een diaspora wat financiële orde te brengen over gans de wereld. En als ze te racistisch alles winsten voor hun eigen volk zouden houden, had ik iemand gestuurd om duidelijk te maken dat het niet alleen voor één volk was, en als ik dan zag dat die rijkdom toch nog misbruikt werd om zich via intresten persoonlijk te verrijken, dan had ik enkele eeuwen later wellicht iemand uit zijn tent gelokt om die misbruiken eens grondig aan te pakken…
Basicincomelabel, het multifunctionele werktuig aan een betrouwbare toekomst.
Inleiding.
Armoede, een noodzakelijk kwaad? Zijn we echt niet meer in staat om samen een zorgzame wereld op te bouwen? Is dit in strijd met individuele belangen? Of ten koste van de volgende generaties? Zijn de medemensen een bedreiging, door andere filosofische opvattingen, door gebrekkige gezondheidszorg, door uitputting van het leefmilieu…Is het in de toekomst nog mogelijk om wie wil meewerken aan de samenlevingsopbouw erbij te betrekken, en in de vruchten ervan te laten delen?
Filosofen en volgelingen, economen, vakbonden, bedrijven, verbruikers, politici, dit is een oproep, een voorstel om kennis te maken met een uniek, collectief instrument het Basicincomelabel.
Willlen we zoeken naar instrumenten en willen we oog hebben voor de voordelen die deze kunnen bieden.? Wereldvrede, technologie, duurzaamheid…. het zijn bekommernissen waarbij we individueel haast machteloos staan. Democratie van bestuur is een trage en soms onbetrouwbare hefboom..
Maar de opbouw van de noodzakelijke structuren, en de mogelijkheid om die mee te financieren, daar kan een instrument voor gecreëerd worden, en basicincomelabel ambiieert een instrument te zijn die dit aankan…
Normen en waarden…
Waar is de tijd dat de mens leefde van jacht en visvangst? Dat iedereen kon meehelpen aan de jacht, de buit werd gedeeld, iedereen genoeg verwierf om te overleven… ? Ja, dat verliep ook wel niet altijd naar wens, maar een collectieve aanpak bleek vaak beter dan individueel. Die collectieve aanpak gaf ook collectieve rechten en plichten, vaak vertaald in religies of ideologien. Als ik God was, dan had ik millenia geleden profeten gestuurd, om met een diaspora wat financiële orde te brengen over gans de wereld. En als ze te racistisch alles winsten voor hun eigen volk zouden houden, had ik iemand gestuurd om duidelijk te maken dat het niet alleen voor één volk was, en als ik dan zag dat die rijkdom toch nog misbruik werd om zich via intresten persoonlijk te verrijken, dan had ik enkele eeuwen later wellicht iemand gevraagd om die misbruiken eens grondig aan te pakken…
De associatie van dergelijke ideologieën met Het Goddelijke, het ras, de klasse stimuleert het collectieve op een beperkt niveau, maar oreert tegelijkertijd tegenstellingen. Enige bemoeienis van andere (bovennatuurlijke) werelden of komende tijden wil ik daarbij niet uitsluiten, binnen deze analyse is zeker nog plaats voor eigen overtuigingen .Het belang van het collectieve, de overtuiging als deel van de individuele identiteit houdt het gevaar in voor protectionistische strijdvaardigheid en uitbreidingsdrang… Dit is begrijpelijk, maar waar de collectieve waarden niet kunnen gedeeld worden is respect voor de andere wel aangewezen. Het gemeenschappelijke is wellicht de uiteindelijke overleving als collectieve harmonische samenleving en de verdediging van de duurzame waarden. Het erkent grotendeels recht op voldoende inkomen om te overleven, meer recht naar individuele verdienste en een collectieve deelname in de werking. Dit zijn dan ook de waarden die ‘basicincomelabel’ als filosofie wil hanteren, als economisch model wil bestuderen, als ‘corporate social responsability’ wil promoten, en als konsumentenlabel wil ter beschikking stellen, en als politiek keuze wil bevorderen, en last but not least, aanwezig zien in de sociale media..
Basisinkomen, vandaag verdient, vandaag nodig, vandaag betaald….
Onze Belgische filosoof Philippe Van Parijs stichtte enkele decennia met enkele bevriende een netwerk, dat nu uitgegroeid is tot Basic Income Earth Network in 17 landen lokale netwerken heeft.
Zoals in Brazililie bv; waar BIEN activist senator Edouardo Supplicy -ooit meer dan 5 miljoen voorkeurstemmen- had. Kernidee, dat er voor de toekenning van het basisinkomen geen voorwaarden waren. Dit zou niet onderworpen zijn aan tijdrovende dure controles, en ook de weeerstand van sommigen omdat ze zich benadeeld voelen, of de ontoegangkelijkheid voor sommigen die het eerrovend (schaamte) of tijdrovend vinden,of die onterecht buiten de boot zouden vallen..Ook de kostprijs van andere ùanieren om iedereen toch genoeg te bieden om e overleven…Dit was en blijft nog argumentatie naast natuurlijk ook armoedbestrijding, vooral dan waar niets bestaat…
Alhoewel Belgie geen basisinkomen verdeelt volgens de BIEN definitie, toch heeft haast iedereen wel op een of andere maner een baisinkomen dat door de staat wordt betaald. Het deel van de belasting dat niet wordt getaxeerd, of het deel dat geniet van lager belastingsvoeten…. , werkloosheidsuitkering, ocmw…Er moet echt niet zoveel extra worden om iedereeen een bedrag te geven, gelijk aan de armoedegrens (eurostat 60% van mediaaninkomen, het inkomen waar evenveel boven zitten als onder…). Groen! Liet het zelfs eens berekenen in een economisch model van Rekenhof… 1.2 miljard om iedereen de armoedegrens te geven. M.a. w. Iedereen 90% daarvan geven zou wellicht niets kosten… behalve een zekere graad van armoede. Zeg maar iets als een leefloon 800 euro voor een alleenstaande…trek er de huur van af…400 euro -200 ingeval van sociale woning…dan blijft nog 20 euro per dag. Internationaal gezien kunnen we dat als redelijk goed beschouwen, alleen is de huidge wijze van betalen wel een (secundair) probleem, precies omdat het niet gebeurd onder de vorm van een universeel basisinkomen.. Secundair, in die zin dat het niveau van tussenkomst door de overheid nternationaal gezien kan volstaan, maar de manier niet echt. Indien iedereen de armoedegrens zou krijgen, maar niet de rijken zou dit op dezelfde manier een secondair probleem zijn. Maar niets belet dat men het eerst geeft, en daarna terugneemt…Dan ligt de bewijslast anders, en intussen kan men toch eten, en in dit geval het raakt het toch niet opgesoupeerd. Wie krijgt krijgt zoals iedereen..en hoeft er zich dan ook niet voor te schamen. De rijken of veelverdieners belasten is echter geen punt die beoordeeld, laat staan nagestreefd wordt via het basicincomelabel..
Basisinkomen wordt in principe evenwel direct betaald uit de begroting van de overheid..
Basisinkomen 1 vandaag betaald, vandaag verdiend
Basisinkomen wordt betaald universeel: uit het budget van vandaag. Men kan zich afvragen of een te grote hoeveelheid niet-actieven dan niet teezeer belast, of er geen reserves moeten aanglegd voor als er teveel inactieven zijn…Ziekteverzekring laten we hier buiten beschouwing. Het is evenwel zo dat onafhankeljk van de leeftijd iedereen bijdraag tot de samenkeving, en niemand financieel ten laste wordt beschouwd. Men zou kunnen denken dat kinderen niet bijdragen,..Maar ze zorgen voor tewerkstelling, voor handel in speciale producten, voor huisvestingskosten… Op die manier zorgen ze wel degelijk dat er geld in de staatslade komt. En dat geldt ook voor de oudere mensen op non-actief. Ook door investeringen hun eigen vrijetijdsbesteding, hun gezondheidsproblemen… Ze dragen voor een groot deel hun eigen kosten.en dragen ook daadwerkelijk bij in de economie. Basisinkomen wordt dan ook niet als een overdracht in de tijd beschouwd. Meer oudere mensen of meer kinderen betekent voor de staat niet zoveel minder inkomsten. Het belang van tewerkstelling, vorming, sociale opvang is een basis voor de economie: veel van de kosten vloeien terug naar de staat . De vorming van de jeugd is een grote meerwaarde, die pas later wordt geboekt. De spaarcenten van ouderen financieren voor een groot deel de economie. Je hoort me niet zeggen da de werkenden parasiteren of dat hun grotere koopkracht onterecht is. Wel dat hun toekomst van vele factoren afhangt, die ze niet in de hand hebben. Welke risico’s ze lopen, op welk niveau ze hun toekomstig aandeel in de koopkracht kunnen vrijwaren kan toch niet zomaar in de handen van commerciëlen en winstjagende financiële investeerders, dus risiconemers. Jeugd en ouderdom zijn fasen van het leven, en ze dragen ook echt wel bij tot de economie. Voor zover hun inkomen niet afhangt van vroegere arbeid hoeven ook we niet te spreken van een transfer in de tijd. En dat hun bijdrage tot het fiscale inkomen, rechtstreeks en onrechtstreeks kleiner is dan het gemiddelde, daar kun je mij niet van overtuigen.
Kapitaliseren van dit deel uitgesteld inkomen is dan ook fout: Het hypothekeert de toekomst en het heden! Dit kapitaal is immers onderhevig aan risico, de bankkosten lopen hoog op, geen enkele garantie dat het koopkracht levert die meestijgt met index en “perequatie”. (perequatie: hogere productiviteit en nieuwe mogelijkheden maken deel uit van het bestedingsniveau, vandaar dat zelf bij indexering, zonder perequatie over enkele decennia grote achteruitgang te voorzien is).
Ook het staatsbudget wordt ermee gehypothekeerd: indien men te zuinig is met de overheidsfinanciën.
kan men de economie zelf in gevaar brengen.(Nobelprijswinnaar Stiglitz is dan ook niet mals voor de Europese convergentiecriteria: overdreven bezuinigen in functie van een sterke Euro bedreigt niet alleen de europese economie, maar schaadt ook de internationale economie. Hij sluit daarbij het einde van de Euro niet uit : http://www.express.be/business/nl/economy/stiglitz-spanje-wordt-de-doodgraver-van-de-euro/133440.htm).
Basisinkomen 2 Vandaag verdiend, toekomstige koopkracht beschermd…
Arbeid is een niet alleen gemeenschapsdienst, vaak is het ook een manier om in zijn levensbehoud te voorzien, om een zekere status te verwerven, om zijn toekomst veilig te stellen… Om die toekomst veilig te stellen kan men sparen… Er is echter geen enkele garantie dat de verwachte koopkracht gehaald wordt, of volstaat om op eenzelfde konsumptieniveau deel te nemen in het socialeleven.
Een inflatie van 3 % en een productiviteitsgroei van 3% zou al een samengeteld rendement van 6% vergen…. De banken willlen ook nog een vergoeding van de kosten, de risicos, het kapitaal, de verkoop personeel en kantoren…Een minder-opbrengst van 3% na 40 jaar betekent dat ùen je een rendement van 3% aanbiedt, maar wat je 40 jaar vroeger ‘spaarde’, is qua aandeel in de koopkracht wel 3x minder, intrest inbegrepen… !!! En dan mag je nog maar 40 jaar ervan genieten, want daarna is het op…
Als je dan nog 50 jaar leeft, heb je pech. Als je nog maar 30 jaar leeft….moet je op tijd weten , dan kun je iets meer uitgeven! Let op , dan kun je dus alleen 1/3 uitgeven van wat je hebr gespaard….
Als je dan levenslang 3/4 van je loon hebt opzij gezet…. dan zakt je koopkrachtsaandeel niet… het blijft 1/4 van je nettoloon, levenslang …
Indien echter de helft bestaat uit basisinkomen, een aandeel in de economie van bv. 1/ 4 van jouw nettoloon, dan hoef je niet te sparen en je heb evenveel.
Zo een basisinkomen, is in principe genoeg om van te leven’ , dat is natuurlijk niet wat je wil hebben na een aktieve loopbaan, Wellicht gebruik je maar de helft, de rest wordt gespaard of ingehouden voor later. En daarna reken je op een gelijkaardige koopkracht. Peiler 1, peiler 2, peiler 3….
Zoals we al zagen, kapitalisatie garandeerd absoluut niet een evenwaardige koopkrachtdeelname
in de toekomst. Integendeel. Toekomstige eigen behoeften anticiperen door bv. Huisvesting te kopen kan meer garantie bieden, indien het oordeelkundig gebeurt. Indien de overheid dit aangemoedigd is het ongetwijfeld een welgekomen koopkrachtbron. Let wel, in bepaalde levensfasen kan het dat die woning niet echt aan je behoeften meer voldoet. Bv. De afstand naar je werk, eventuele noden binnen je gezin technologische evoluties… In het beste geval voel je er goed thuis, en kan geen enkel argument je ertoe overhalen het pand te verlaten. Ook niet een groter comfort, of een aangepaste woning. Dit kan je beschikbaar inkomen belasten, of je nood aan deelname in nieuwmodige producten beperken. Wellicht komt die koopkrachtverlies dan niet zo hard aan…Overigens zijn bepaalde kosten inherent aan de activiteit, en onvoldoende fiscaal gecompenseerd. . Na een volledige loopbaan is een vooruitzicht van 70% van laatste nettoloon wellicht voldoende. Als je dan de helft ervan krijgt als basisinkomen, dan verwacht je wellicht de andere helft als een soort rente op je loon…
Stel dat 35% van je nettoloon, 18% s van je brutoloon. Na een carrière van 35jaar, in de veronderstelling dat je brutoloon en de beleggingswaarde van de uitgestelde verloning gelijk oplopen, gelijk ook met de som van inflatie dan heb je gemiddeld 3 a 4 jaar brutoloon uitstaand kapitaal.
Indien dit kapitaal niet oderheveig is aan kankkosten, integendeel voor het bedrijf bankkosten uitspaart en de onderneming gtoeit mee met de economie, dan kan nog een extra percent rendement worden verwacht. Dan daalt de behoefte aan reservering tot zowat 10%… Neem er dan nog de sterftetabellen bij, dan kan de onderneming ook nog wel wat besparen door de rechten die verloren gaan aan de anderen toe te kennen. Een verwerving van rechten zou dan nog zowat 9% betekenen van de bruto loonmassa. Dit hoeft echter niet everedig te zijn met de loonmassa. Het zou ook kunnen evenredig zijn met bv. (Zakencijfer – loonassa). Daarvan zou de tewerstelling veelvoudig profiteren.
Vergelijk maar
geval 1
loonmassa 90 zakencijfer 200 verschil 100
geval 2
loonmassa 180 zakencijfer 200 verschil 20
verworven kapitaalrecht in beide gevallen gemiddeld 10%
van loonmassa,
samen reserveren ze 27 10% van de loonmassa
5/6 komt ten kost van geval 12 ; 22,5
1/6 komt ten laste van geval 2 4,5
in geval 1 is een reservatie van 9 binnen bedrijf en 13,5 gaat naar 2
in geval 2 is een reservatie van 4,5 binnen bedrijf en een kapiaaldotatie afkomstig van 1
In beide gevallen zou er een reservatie zijn die toelaat het vooropgestelde pensioensupplement te betalen. Niet-tewerkstellenden worden wel bestraft in vergelijking met tewerkstellenden. Men kan daar zover in gaan als nodig voor een wenselijk niceau van tewerkstelling.
Indien we zouden evolueren naar een maatschappij waar het zakencijfer 300% van de loonassa
dan zou 100% arbeid dus vrijgesteld zijn en de overige 300 % 5% moeten bijdragen….
Overigens zou die 100% arbeid na verloop van tijd kunnen rekenen op een kapitaal van 3 a 4 jaar loonmassa.. aan het gunstige tarief, van 1% bovenop de groeiverwachting///