Conferentie over geestelijke gezondheidszorg voor professionelen uit de gezondheidssector
Het Universitair Centrum Sint-Ignatius Antwerpen organiseert op donderdag 4 mei 2017 een conferentie over geestelijke gezondheidszorg voor professionelen uit de gezondheidssector.
De wens voor verandering komt vaak van onder, door emanciperende cliënten die hun buur(t), familie of professionals mobiliseren voor hun gezondheid. Voorbeelden van een dergelijke benadering zijn de Finse “Open Dialogue” of het Italiaanse “Freedom First”. Initiatieven zoals “Te Gek” zetten in op een genuanceerde beeldvorming en taal rond psychosociaal welzijn en dat is cruciaal om de maatschappij – bijvoorbeeld de woonwijk – in de zorg te betrekken.
Het congres Open Minds van Zorgnet Icuro stimuleerde de aandacht voor duurzaam innoveren met een cruciale rol voor vermaatschappelijking van zorg. Wetenschappelijk onderzoek aan het Centrum voor Contextuele Psychiatrie van de KU Leuven reikt kennis aan over de interactie tussen psychopathologie en maatschappij, de toepassing van niet-farmacologische interventies en een emanciperende en gepersonaliseerde geneeskunde. In Nederland promoten Jim van Os en Philippe Delespaul een nieuwe geestelijke gezondheidszorg die gebaseerd is op samenwerking tussen cliënten, partners en hulpverleners, op een online zowel als offline gemeenschap en op de verschuiving van middelen uit de ziekenhuizen naar wijkgerichte zorg.
Dit nieuwe, groeiende paradigma integreert eerstelijnszorg, persoonlijke betrokkenheid en maatschappelijke integratie van mensen met een psychische kwetsbaarheid. Het vormt de basis van de conferentie “Wijken voor een betere geestelijke gezondheid”, die zorgverstrekkers en verantwoordelijken bijeen wil brengen rond deze benadering en nieuwe samenwerkingsverbanden van zorg.
Het volledige programma en presentaties vind u op de webstek van UCSIA =
http://www.ucsia.be/main.aspx?c=*UCSIA2&n=122294&ct=122294
Wat heb ik weerhouden:
Professor Luc Braeckmans doelt op het verbinden van mensen = de kracht van verbinding.
We dienen te werken aan een betere en socialere samenleving.
Professor Philippe Delespaul voelt zich soms een formule I piloot.
1 op 4 personen krijgt al eens te maken met een psychisch probleem en dit is geen banaliteit!
Er is een groot verschil tussen behoefte en aanbod in de zorg.
Psychische problemen hebben te maken met het individu in een betekenisvolle context: hoe kan hulpverlening hier in bijdragen?
Hoe kwetsbare mensen terug weerbaar maken? Waar zit dat? Participatie, zingeving,… Hoe terug herstellen?
Het denken dient én én én te worden.
Weerbare mensen en netwerken zijn belangrijk.
Het is een maatschappelijke verantwoordelijkheid om goede zorg aan te bieden.
95 procent van de bevolking gaat dagelijks om met mensen met psychische problemen.
Geerdt Magiels heeft het eerst over wat is gelukkig zijn? Lichamelijk, functioneel, sociaal maatschappelijk, participatief, kwaliteit van het leven, mentaal welbevinden, zingeving,…
Zie: http://www.ipositivehealth.com
Evenals: https://www.onafhankelijkleven.be/blog/detail/niets-over-ons-zonder-ons-noozo-een-vlaamse-adviesstructuur en
Niemand is zijn stoornis!
Psychiatrie is gestigmatiseerd!
Hij refereert naar het boek “eerste hulp bij emoties” van Guy Winch
Zie bv: http://www.epo.be/boekenportaal/boekinfo_boek.php?isbn=9789491845048
Hij belicht even het werk van dr Samuel Sarphati.
De meeste mensen blijven met hun problemen rondlopen. Praten is heel belangrijk!
EBM: evidence based medicine.
Put people and their needs first! Hoe doe je dat want het financieringssysteem is daar niet op gericht… Hoe de structuren veranderen?
– In een hospitaal geen aparte afdelingen meer. De patiënt komt binnen en wordt begeleid door een team…
– Het is belangrijk in de zorg om te weten wat de ander doet!
Wat kunnen zorgverleners doen? De patiënten als ervaringsdeskundigen uitnodigen!
Confrontatie is de beste manier om te leren.
Zet de bril op van “de ander”…
Professor Rebecca Lawthon en het Values Based Approach: justice, stewardship, community.
Be an agent of change!
Human activism is very important!
Peter Dierinck geeft een praktijkvoorbeeld van hoe een “herstelkwartier” maken met als doel om voornamelijk eerherstel te bekomen. De voorlopers maken het kwartier. Deze term komt uit de militaire wereld waar een ploeg voorop wordt gestuurd om een veilige plek te maken voor de rest van de soldaten.
Doortje Kal heeft hier een omschrijving aan gegeven:
- – Geef verwondering terug een plaats
- – Wees ontwapenend
- – Ga op stap met de patiënt en meestal komen daar mooie gesprekken uit voort
- – Aanwezig zijn in de buurt en niet defensief optreden tegenover kritiek.
Meer info: https://www.kwartiermaken.nl
Erik Herrebosch is stafmedewerker bij LUS vzw, een vrijwilligersorganisatie. Wijst ook op de kracht van verbinding.
Een netwerk is zeer zinvol!
Betrouwbaarheid is heel belangrijk in de netwerkgroep.
De breekbaarheid van het goede: geluk en ethiek in de Griekse filosofie en literatuur van Martha Nussbaum, filosoof.
Haal er iemand bij die “de patiënt” kent.
Kan en wil ik me laten raken als zorgverlener?
Inclusie kan niet anders dan door verandering!
Word meer een facilitator i.p.v. een hulpverlener!
Open dialogue:
Dr Russell Razzaque bevestigt nog eens dat de familie en het netwerk de sleutel is.
Open dialoog! => https://www.youtube.com/watch?v=AxGPcSPR04c
A river cuts through rocks because of it’s persistence…
Dominique Degrande zegt dat het “open dialogue” idee wel eens heel vlug internationaal kan gaan.
Voor Nathalie Albert is een ervaringsdeskundige iemand die een heel traject heeft afgelegd. Deze heeft een ervaring beleefd met een fundamentele impact op het leven maar blijft daar niet mee zitten. Dit vraagt zelfreflectie, geen rancune, geen wraakgevoelens, geen boosheid,… een analyse van de psyche.
Patiëntenparticipatie: het standpunt van de patiënt horen en inbrengen.
Er wordt nog steeds te vaak over de hoofden van de patiënten gepraat!
Je behandelt niet alleen de patiënt maar ook diens omgeving.
Noem een “ziekenhuis” een herstelhotel.
Dickson Bevington:
Mentalize each other in a team
The people who did not come to this conference are anxious.
Making sense = mentalizing: looking what is going on.
Curiosity: what is going on? Use humour!
Epistemetic Trust
Weebles wobble but don’t fall down.
Inez Myun-Germeys:
Hoe kunnen we therapie in de wijk brengen zodat mensen zelfredzaam worden?
Mensen bewust maken rond actieve relaxatie: wandelen, fietsen,…
Mensen inzicht geven in hun patroon waardoor ze zich beter gaan voelen!
Sylvia Hubar: een Leuvens verhaal van veel passie van een bang team wegens het gevaar van de vermarkting van de zorg. Zij is opbouwmedewerkster.
Vertrek vanuit de nood van de patiënt en bouw daar een team rond.
De regisseurs, de zoekers, de voorbijgangers, de zorgmijders.
We dienen bedden af te bouwen!
Hulp is deze die je bij je thuis kunt krijgen en in de nabijheid.
Geestelijke gezondheidszorg in de wijk: zo creëren we netwerken in de zorg.
Hoe doen we dit? Wat zijn de uitdagingen?
Mensen zijn meestal capabel om bij psychische problemen alternatieve gedachten te ontwikkelen maar kunnen terug overweldigd worden in het dagelijkse leven.
Debat:
LUS werkt ook met (ex)gedetineerden binnen & buiten de muren.
Als je wordt opgenomen kom je meestal helemaal niet op een rustige plaats terecht!
De klassieke psychiatrie komt meer en meer onder druk te staan!
Dialoog is heel belangrijk.
De huisarts dient betrokken te zijn!
Beweging op voorschrift/verwijzing.
Expertise losmaken van opnames en bedden!
Valkuil: er mag vanuit de zorg (hospitaal, psychiatrie,…) geen sturing zijn aan de eerste lijnopvang!
Vragen?
Dankzij Open Dialogue zijn er minder (gedwongen) opnames.
Out of the box denken! De regeltjes en de accountability (het meten) gaan niet samen maar dient nu nog steeds te gebeuren vanwege de subsidieregeling.
Organisaties op een lager niveau zijn noodzakelijk. Bottom Up.
Een gemeente dient te zorgen voor de eerste lijnzorg!
Tot slot komt iedereen het podium op: alles komt in een flits terug.
Geerdt Magiels: de hoofden zitten vol. In Nederland zijn 60 procent van de problemen onopgelost omdat het juridisch systeem muurvast zit. Dit is een systemisch probleem waar ook de zorg mee kampt.
Als bioloog, ecoloog en filosoof kan ik zorg vergelijken met de natuur (ecologie), zie bv de eekhoorn, er is er niet maar één maar meerdere en er zijn andere dieren, planten, bacteriën,…
Professor Luc Braeckmans poneert tot slot de hoop dat na deze bijeenkomst de dingen in beweging zullen komen.