Brussel 13 mei 2015 — Gemeentekrediet is opgericht door ‘n
echte liberaal die de overheid wilde beschermen tegen de financiële markten. ‘n
Eeuw ging ‘t goed. Totdat de bank onder de naam DEXIA lucht ging verkopen.
DEXIA, het betekent niets. Dat leerde ik in het cultureel centrum Jacques
Franck in Sint Gillis. Je schrijft ‘t met kapitalen en zeker nu met ‘n nog
grotere X erdoorheen. De gevestigde meerderheid in het federale parlement
torpedeert een onderzoek naar het hoe en waarom. De haute finance naar het
cachot sturen, dat deden alleen de IJslanders. Inmiddels heeft de zwijgende
Belg € 33 miljard opgehoest om de systeembanken te redden. Is het toeval
dat de grote vermogens sinds 2008 met vrijwel hetzélfde bedrag stegen? Waarom
werd wel de aankoopprijs van DEXIA in het parlement besproken, maar nooit de acceptatie
van de ruim 10x zo hoge schuld die België overnam? Die uitgave werd zomaar even
in een achterkamer geregeld. De tentakels van de financiële elite hebben het
hart van de democratie aangetast. Dat is de boodschap van de film van Valentin Fayet. Bankiers
droegen verantwoording maar legden ze nooit af. De heren met de fijne
brilletjes lopen nog steeds vrij rond.
Het ‘j’accuse-gehalte’ van de film lijkt op Michael Moore.
Alleen de ironie is beter verpakt en er zit geen belerende interviewer of voice-over
bij. Ik hoorde geen nieuwe onthullingen in de ondertitelde documentaire. Wel voelde het als ‘n ongemakkelijke herinnering aan de dagen dat de liberale bankenvriend Didier
Reynders aan de rand van de Wetstraat het publiek afleidde met harde ‘garanties’
op hun spaartegoeden. Intussen konden de banken hun verliezen bij de staat
declareren. Ons geld is gegijzeld. Van de afgezakte broekzak naar de beter gevulde vestzak. De factuur
wordt nu betaald uit ‘hervormingen’ en bezuinigingen en uit de in waarde
gedaalde pensioenen van de werkers in de reële economie. Terwijl normale
burgers en bedrijven hun belastingen betalen ontspringen multinationals hun
verplichtingen soms volledig. Ik noemde dat onlangs in een gesprek met een liberaal
parlementslid en zijn enige weerwoord was dat die grote bedrijven wel werk opleveren.
De film begint met slimme jongetjes die mijmeren over
eerlijkheid en eindigt prachtig met een meisje dat aan het denken wordt gezet over
de grip die ze heeft op haar eigen leven, op haar soevereiniteit. Ik bedacht me
dat ook haar pensioen nog geïnfecteerd zal zijn door DEXIA. Dan ben ik al lang
dood. Ruim zestig jaar na nu zal de bad-bank pas zijn afbetaald.
Rein van Gisteren
Deze filmavond werd mogelijk dankzij ZinTV, Financité, het Comité pour
l’annulation dette de la Tiers Monde (CADTM) en Attac. Ook de nieuwe coöperatieve
bank in oprichting NEWB nam deel. De vertoning kadert in het Procès de la
Finance, een grote civiele “rechtszaak” van Financité (de Franstalige pendant
van FairFin) om de positieve en negatieve impact van de financiële sector op
samenleving, economie en milieu aan te tonen. Meer info via www.procesdelafinance.be
