Stel je eens een land voor waar politieagenten zelfstandigen zijn. Ze krijgen geen loon meer van de overheid maar verdienen het zelf bij elkaar. Voor elke boete die ze uitschrijven betaal je twintig euro kosten aan de agent, voor elke rit met de combi rekenen ze 100 euro taxigeld.
Misschien kunnen die agenten dan ook nog wel hulpagenten aanstellen die aan een lager loon boetes uitschrijven voor hen zodat ze verdienen zonder nog zelf op pad te zijn. Absurd zegt u? Of enkele mogelijk in corrupte exotische landen? Nochtans is dat de manier waarop onze deurwaarders werken.
We leven in een schuldeneconomie. Tussen 2007 en 2013 liep de schuldenachterstand in ons land op van 2 miljard euro naar 2,8 miljard euro. Een stijging van maar liefst 40 procent. Maar ook de optelsom van (intransparante) gsm–abonnementen, achterstallige huur, elektriciteitscontracten, internet en tv–abonnementen zorgt voor steeds meer betalingsmoeilijkheden en stijgende particuliere schulden. Reeds 36 procent van de schuldbemiddelingen vindt plaats bij mensen zonder achterstallige leningen.
In ons land gebeurt het merendeel van de incasso-opdrachten via deurwaarders. Zij zorgen ervoor dat schuldeisers hun geld verkrijgen van de schuldenaren.Hiernaast brengen ze als een soort veredelde postbode ook dagvaardingen rond, doen ze beslagleggingen, loonbeslagen etc.
Zij hebben hiertoe een aantal wettelijke bevoegdheden, privileges en plichten. Deurwaarders zijn immers ministerieel ambtenaren. Maar dan wel van een bijzondere soort. Deurwaarder is een vrij beroep, en als dusdanig zijn deurwaarders zelfstandigen.
Enkele willekeurige voorbeelden: gerechtsdeurwaarder Brackeva haalde in zijn laatste boekjaar een jaaromzet van 3,5 miljoen euro. Daaruit haalde hij een winst na belastingen van 67.000 euro. Daarnaast trekt hij ook ongetwijfeld nog een wedde als zaakvoerder, die we niet konden achterhalen uit de balans.
Collega Jan Deduytsche uit Brugge haalde een winst na belasting van 167.000 euro, zijn Brugse collega kantoor Vynck en Leys haalden een winst na belasting van 246.000 euro. Ook hier konden we niet nagaan wat hun respectieve bezoldigingen waren, welke zaken werden ingebracht als kost of welke andere bonussen ze verkregen. En dit is nog maar klein bier. De echt grote kantoren in Brussel halen een veelvoud van deze bedragen binnen.
Vaak zenden de grote deurwaarders teams van vervangers op toer om briefjes te posten aan fabriekstempo. Ten eerste is dit een misbruik van de vervangingsregel maar bovendien gaat het machinaal afleveren van betekeningen ook in tegen de geest van het ambt waarbij de deurwaarder zich moet vergewissen van de individuele toestand van de gedagvaarde/schuldenaar/veroordeelde. Dit is de reden waarom dergelijke betekeningen niet per post mogen worden afgeleverd. In feite zijn deze assistenten duurbetaalde postbodes voor een nog duurder betaalde deurwaardersmogul en zij werken veelal op kosten van de armen in onze samenleving.
Laat het dus duidelijk wezen: de kans dat deurwaarders een andere deurwaarder over de vloer krijgen omdat ze financiële moeilijkheden hebben is nihil. Bovendien lijkt de deurwaarder als ambtenaar in de weddeschaal gelijk te staan met de best verdienende ceo’s van de overheidsbedrijven.
Hier voor me ligt een overzicht van kosten op loonbeslag. (Wist u overigens dat u niet op de hoogte dient te worden gesteld van een loonbeslag? Dat ook een stand van zaken niet verplichtend is in zo’n dossier? Dat sommige soorten schuldeisers, zoals de sociale zekerheid, niet moeten kunnen bewijzen dat ze geld te goed hebben door middel van een uitvoerbaar beslag?)punt weg In dit loonbeslag op een oorspronkelijke som van 900 euro werden in vier maanden tijd voor 700 euro aan kosten aangerekend (inningsrecht, derdenaanzegging, tegenderdenaanzegging, betaling debiteur, kwijtingrecht en welke ontransparante termen die geen enkel gewoon mens begrijpt nog niet allemaal). Kortom, een overheidsambtenaar doet een soort schuldbemiddeling door onaangekondigd loonbeslag en rekent voor zichzelf in enkele maanden een half maandloon bij. Dit is allesbehalve sociaal. Het is allesbehalve moreel aanvaardbaar. Maar bovenal zorgt dit niet voor een oplossing van de schuldenproblematiek, integendeel: deze wordt hierdoor enkel verdiept. Vergeten 35 euro gemeentebelasting te betalen? Wel, na ‘bemiddeling’ door een deurwaarder loopt dit al snel op tot 300 euro. Kan je de afrekening van je elektriciteit niet betalen? Geen zorg, de bemiddeling van de deurwaarder zal je nog extra in schulden steken.
Kan je klacht indienen tegen een deurwaarder? Ja, bij de arrondissementsraad die wordt samengesteld uit… de deurwaarders van uw arrondissement. Geen wonder dat er nauwelijks klachten ontvankelijk worden verklaard. Minister Turtelboom heeft nu een wetsvoorstel om hierin toch enige verandering te brengen. Maar eigenlijk wordt de fundamentele vraag niet gesteld.
Het hele systeem van gerechtsdeurwaarders is van de pot gerukt. Het lijkt me logisch dat gelijk welke ambtenaar bij de uitoefening van zijn of haar functie geen geldelijk gewin zou mogen nastreven als zelfstandige. Een ambtenaar dient te worden betaald door de overheid met een loon. Er mag immers geen enkele financiële verleiding zijn. Klachten moeten dan bij een onafhankelijke ombudsman terechtkunnen. Een tussenkomst van een deurwaarder kan dan hoogstens tot een redelijke administratieve kost leiden, niet tot exuberante kosten.
Minister Turtelboom, volksvertegenwoordigers, hoe lang zullen jullie deze mistoestanden nog laten duren? Hoe lang zullen de armen in onze samenleving geplaagd worden door deze onredelijke praktijken? Hoe lang zullen jullie nog aanvaarden dat dienaars van onze wetten vermomde koopmannen zijn die de wegterende legitimiteit van onze rechtsstaat verder bespoedigen?
Wie van jullie heeft de moed om hiertegen op te staan en de belangen van de burgers te verdedigen tegen deze zichzelf beschermende en op de schuldeneconomie terende parasietenkaste?
