De ziekte van Chagas is veroorzaakt door de wants, die in haar darmkanaal een protozoa of parasiet Trypanosama Cruzi meedraagt. Deze bijt in het gezicht en wordt daarom de ‘kissing bug’ genoemd. De wants laat zijn uitwerpselen achter aan de wonde en daardoor kan Trypanozoma Cruzi het lichaam binnendringen.

De ‘ziekte van Chagas’ kwam voornamelijk voor in landelijke, arme en geïsoleerde gebieden, zoals de Noordelijke en Westelijke provincies van Argentinië, maar heeft zich het laatste decenium verspreid naar de steden, zelf in Buenos Aires, de hoofdstad, is het een ziekte die relevant aan het worden is.

Oorsponkelijk komt deze ziekte uit de armste streek van Argentinië Chaco (Noord-Oosten), maar heeft zich nu verspreid tot in het zuiden van Argentinië. Dit komt omdat er steeds meer stadsvlucht is van de bewoners van het chaco woud van El Chaco, omwille van de houtkap, houtbewerking en verkoop van meubels. Ze komen steeds meer in contact met de stedelijke bevolkingen, en wat nog belangrijk is dat de vector (de wants) ook een stedelijke vector heeft die nu steeds meer besmet geraakt met dat protozoa. Er kan dus de zogenaamde zoönose optreden. 

Voor mijn case gebruik ik de provincie Santa Fé ten noorden van de provincie Buenos Aires. Daar zijn de laatste tien jaar 15 % meer besmettingen, in totaal is in Argentinië 4 % van de bevolking besmet of 2 miljoen mensen. Een elite dorp zoals Funes in Santa Fé van 15.000 inwoners. Had in 2019; 19 zieken, het jaar ervoor 11; dus de alarmbel werd geluid onder het Presidentsschap van Macri.   

Belangrijke herkenningsletsels zijn de typische eenzijdige verlamde gezichtshelft met afhangend oog. De ziekte is heel vergelijkbaar met de Afrikaanse slaapziekte.

Het zou experimenteel zijn om te zeggen dat het iets met ‘de ziekte van Lyme’ te maken heeft. Toch zijn deze ziekten die de laatste jaren op trekken in de armere gebieden van Europa, vergelijkbaar met Trypanosoma cruzi?

De zware symptomen van deze ziekte zijn hartaanvallen en bij kinderen meningitis. En leidt uiteindelijk tot onomkeerbare schade aan slokdarm, hart en colon. Er zijn nog enkele zware verwikkelingen, de bedoeling is om er op tijd bij te zijn. Er is geen behandeling, behalve voor bepaalde stammen… 

Willemjan is bachelor geneeskunde, een heeft een short course gevolgd over Tropische Geneeskunde aan het Rega Instituut.