In een bijzonder interessant artikel zet Jonathan Cook uiteen hoe de verrassende instorting van Assads regime in feite de realisatie is van wat al lang geleden gepland was. De Amerikaanse generaal Wesley Clark kreeg kort na de aanslag van 9/11 in 2001 een vertrouwelijk document te zien waarin uiteengezet werd dat de VS de volgende vijf jaar zeven landen zouden uitschakelen: Irak, Syrië, Libanon, Libië, Somalië, Soedan en Iran.

Die volgorde werd niet aangehouden, en de voorziene timing evenmin. Maar je kan zien dat dit lijstje nu toch al voor een flink stuk is afgewerkt. Irak en Libië werden militair aangepakt, Somalië en Soedan via verlammende en vernietigende burgeroorlog. Nu ligt Libanon onder vuur van Israël en is een crisis daar waarschijnlijk. En dan blijft nog de aartsvijand van het bondgenootschap Israël-VS: Iran, nu al geïsoleerd en strategisch verzwakt door de val van het bewind van Assad in Syrië.

Dat Pentagonplan van 2001 was een herwerking van een ouder plan over het Midden-Oosten, en stond dus helemaal los van de aanslag van 9/11. Het ging daarin om het veilig stellen van Israël als een vooruitgeschoven basis voor de Amerikaanse oliebelangen en het werd verdedigd door de neoconservatieven, de “neocons”. In 1996 was het plan vastgelegd in het document “Clean Break”. Het voorzag dat Israël de Oslo-akkoorden met de Palestijnen zou opblazen en ook alle stappen naar vrede met de Palestijnen. (De “breuk” in de titel van de tekst slaat op het verbreken van de akkoorden.)

In de plaats daarvan zou Israël zijn regionale vijanden aanpakken, met steun van de VS. In 2000 legden de neocons in een ander document, ‘Rebuilding America’s Defenses’, al vast dat de VS in het Midden-Oosten vooruitgeschoven strijdkrachten moesten hebben om militaire dominantie te garanderen en daarmee hun belangen veilig te stellen. (Olie, olie!!) Een verderliggende bedoeling was te voorkomen dat China nauwere banden zou aanknopen met oliestaten zoals Iran.

De auteurs van deze documenten kregen sleutelposities in de regering van George W Bush die in januari 2001 begon. Toen kwam 9/11, en die aanslag werd meteen benut als voorwendsel om de politieke agenda versneld door te voeren. (Ook al hadden de daarin geviseerde landen niets te maken met de aanslag. Terwijl Saoedi-Arabië – olieland bij uitstek – wel connecties ermee had, werd het niet geviseerd!)

Syrië, dat Iran en Libanon verbond en een verbindingsweg was voor wapens en manschappen voor de Hezbollah, die Israël onder schot hield, was een prioritair doelwit van de Amerikaans-Israëlische strategie. Israël probeerde in 2006 Zuid-Libanon terug te bezetten, maar dat lukte niet en het moest zich terugtrekken. Het had zijn aanval willen voortzetten tot in Syrië, maar moest het plan laten varen, tot ergernis van de neocons.

Geheime operatie tegen Syrië    

De VS bedachten een nieuwe strategie: een geheime operatie, “Operation Timber Sycamore”, om Syrië te ontwrichten, die kort na het uitbreken van de “Arabische Lente” in 2011 werd opgestart. Daarbij werkten de CIA en de Britse geheime dienst MI6 samen; Saoedi-Arabië werd erbij betrokken. Via sancties moest de Syrische economie gewurgd worden. Islamitische jihadisten zouden ingeschakeld worden.

De adviseur nationale veiligheid van president Biden, Jake Sullivan, schreef in 2012 in een email aan de toenmalige minister van buitenlandse zaken Hillary Clinton: “AQ [al-Qaeda] staat aan onze kant in Syrië.” In een eerdere email van dat jaar stond al: “VS-diplomaten en het Pentagon kunnen de oppositie beginnen te versterken. Het zal tijd vragen. Het rendement zal substantieel zijn.”

De CIA zorgde voor training en uitrusting van bijna 10.000 strijders tegen de zomer van 2015, met een jaarlijkse kost van 10.000 dollar per rebel. Saoedi-Arabië leverde nog meer geld en wapens, en trok ook jihadisten en huurlingen aan uit de ruimere omgeving. Jordanië liet trainingsbasissen toe op zijn grondgebied.  De CIA en Saoedi-Arabië zorgden samen voor de inlichtingen die de rebellen nodig hadden voor hun acties.

Israël, dat al lang gelobbyd had voor zo’n geheim programma tegen de Syrische regering, kreeg een leidende rol. Het verschafte wapens en wierp duizenden bommen af op de infrastructuur van Syrië om Assad onder druk te zetten. Het zorgde ook voor inlichtingen en bood medische faciliteiten aan om gewonde strijders te verzorgen.

In 2012 legde de Israëlische defensieminister Ehud Barak aan CNN uit hoe Israël dacht: “Het omverwerpen van Assad zal een zware klap zijn voor de radicale as, en een zware klap voor Iran… en het zal zowel Hezbollah in Libanon als de Islamitische Jihad in Gaza dramatisch verzwakken.”

In 2015 kwamen Russische militairen toe in Syrië, op vraag van Assad, wat Operation Timber Sycamore verzwakte. Toen in 2016 de CIA-operatie bekend geraakte, sloot Washington die officieel af.

“Wij houden van Israël en wij zijn nooit zijn vijanden geweest”    

De rebellen die nu de macht overnemen stellen zich pro-Israëlisch op, en loven de Israëlische luchtaanvallen die hun oprukken vergemakkelijkten. En ze verzekeren Washington dat ze geen bedreiging vormen voor Israël en voor zijn genocide in Gaza. Dat zei een geïnterviewde commandant ook op de Israëlische televisie.

De VS en GB haasten zich nu om de prijs die op het hoofd van de rebellenleider Al Joulani gezet is, weg te nemen, en de rebellenorganisatie HTS van hun terroristenlijst te verwijderen. En Israël haast zich om een strook van Syrië toe te voegen aan de al bezette Golanhoogte. Die bezetting, die dateert van 1967, is al, zo merkt Jonathan Cook op, strijdig met de internationale wetgeving. Maar, zo voegt hij eraan toe: vergelijk de stilte van het Westen over deze annexatie met de verontwaardigde reactie op de Russische invasie in Oekraïne van 2022…

Israël voert ook honderden luchtaanvallen uit op Syrië om de militaire infrastructuur te vernielen. Wie er ook gaat regeren, militair staat die machteloos. “Israël wil Syrië zo onmachtig en kwetsbaar als Palestina, waar het genocide bedrijft.”

Tot slot brengt Jonathan Cook een samenvatting van het machtsspel dat bezig is. De VS heeft als troeven zijn 750 militaire basissen, de wereld rond, om zijn strategie van “full-spectrum dominance”, wereldwijde overheersing, te realiseren. Rusland is verzwakt door het verlies van Syrië en kan mogelijk ook nog zijn zeehaven en zijn luchtmachtbasis in Syrië kwijtgeraken. Maar het heeft zijn kernarsenaal en zijn technologisch geavanceerd raketsysteem. Iran kan niet meer rekenen op zijn bondgenoten in Syrië en Libanon, en Cook verwacht dat de stemmen die pleiten voor een Iraanse kernbom luider zullen worden. (1)

China weet heel goed dat het het belangrijkste doelwit van de VS is. De “full-spectrum dominance” kan maar gerealiseerd worden als de VS China in de hoek kunnen drijven. (2)