Update: link naar blogs met bronnen en studies over oorlog, 230125. Update: J. Holslag stuurt zijn waarschuwing over China bij in een stuk van VRTnws: 260125, 23u. In een stuk in De Morgen van 18 januari doet geo-politicoloog (als zulke term mag bestaan) en profetische observator Jonathan Holslag nog eens een oproep om China niet on-voldoende te wantrouwen. Hij kijkt met argusogen naar bepaalde aangekondigde maatregelen die volgens staatsdocumenten onder andere het land moeten beveiligen tegen eventuele militaire agressie in de toekomst. Daarin ziet de gewezen hoogleraar aan de VUB een navolging van een strategie van Mao Zedong, de eerste grote communistische leider van China. Op Facebook gaf de essayist een uittreksel uit zijn tekst, waarop ik op dat medium heb gereageerd met kritische kanttekeningen. Het geheel leek mij relevant en interessant genoeg om hier te delen.Eerst geef ik de oproep over de blijkbaar schuldige houding van China door dé waarschuwende stem uit Vlaanderen, dan laat ik mijn persoonlijk geformuleerde kritiek volgen. Wie goed rondkijkt ziet het immers overal, niet alleen in China, de bezorgdheid over het fenomeen oorlog, en de voorbereidingen voor als het mocht terugkeren. Recente rapporten van verantwoordelijke overheidsdiensten zoals het nationale Crisiscentrum maken duidelijk dat een hybride Oorlog van Rusland tegen ons land en omliggende, al bezig is. Een observatie die wij persoonlijk aan de Noordelijke Noorse kust konden maken een paar dagen voor de Russische inval in Oekraïne, was voor ons een zoveelste waarschuwende gongslag. Jammer genoeg zien wij vandaag dat het bewustzijn, de aandacht en het besef slechts zeer traag groeit. Dat is niets nieuws, in de geschiedenis ging het met oorlogen vaak zo. Burgers gaan door met het gewone gangetje van het leven van alledag, tot de realiteit plots als een klap in het gezicht komt. Update 2601, 23u: Aan de andere kant is te snel te veel investeren in defensie ook geen wijze weg. Wat Rusland betreft, bijvoorbeeld, melden onze media veel te weinig hoe dit land momenteel na drie jaar oorlog aan het economische bankroet dreigt ten prooi te vallen; informatie die mij recent bereikte uit betrouwbare bron. Voor sommige betrokken partijen komt Rusland als iconische dreigende vijand ongetwijfeld zeer goed uit.
___

“China herontdekt Mao’s derde front
In mijn lessen over China sta ik steevast stil bij de historische fases in de zogenoemde wederopstanding. In elke fase zijn onzekerheid en ambitie met elkaar verstrengeld. Eén van de sleutelmomenten in dat opzicht is het Derde Front dat de Chinese leider Mao Zedong in 1964 probeerde te ontwikkelen als antwoord op de toenemende dreiging van de Verenigde Staten. Dat Derde Front moest belangrijke industrieën naar het zogenoemde strategische hinterland trekken, waar zij minder kwetsbaar zouden zijn voor Amerikaanse aanvallen.
Nu, bijna precies zestig jaar later, benadrukt de Chinese overheid opnieuw het belang van dat strategische hinterland. Dat gebeurde eerder deze zomer, toen het Centrale Comité een verslag publiceerde van het zogenoemde Derde Plenum. In dat verslag stond één paragraafje dat eenieder die het land volgt, de wenkbrauwen moet doen fronsen. “We zullen China’s strategische hinterland ontwikkelen en terugplooiplannen maken voor sleutelindustrieën,” klonk het, “We zullen ons systeem van nationale reserves versneld uitbouwen en streven naar betere planning en koppeling tussen exploratie, productie, opslag en transport van strategische mineralen, en we zullen sneller onze onafhankelijke industriële waardeketens uitbouwen.”
Dat is stevig, ook naar Chinese normen. De uitdrukking valt op door de combinatie van de nadruk op zelfredzaamheid, strategische reserve, industrie en die strategische diepte van het binnenland. China, zoveel is duidelijk, lijkt zich economisch opnieuw op te maken voor conflict. En dat is eigenlijk al bezig sinds het begin van de oorlog in Oekraïne. Al in 2023 pleitte de Centrale Economische Werkconferentie voor “het versterken van de uitbouw van het nationale strategische hinterland.” President Xi hernam die woorden iets later tijdens een bezoek aan de binnenlandse provincie Sichuan.
Wat de hernieuwde nadruk op de ontwikkeling van het strategische hinterland bijzonder maakt, is dat de binnenlandse provincies het vandaag al niet eens zo onaardig doen. In de jaren-1990 probeerde de Chinese overheid ook al eens groei te promoten in het Westen van het land, met de zogenoemde Ga-naar-het-Westen-politiek, als antwoord op de slechte economische toestand aldaar. Maar vandaag groeien veel provincies in het binnenland sneller dan die aan de kust en ook de steden met de snelst groeiende industrie bevinden zich al enkele jaren in dat hinterland: Xining, Hohot, Yinchuan, Taiyuan, Hefei, enzovoort. In tegenstelling tot het project pakweg dertig jaar geleden, speelt armoedebestrijding dus minder een rol.
Na het Plenum van deze zomer buitelden Chinese beleidsmakers en deskundigen over elkaar heen om betekenis te geven aan dat strategische hinterland. In een artikel in Huanqiu Ribao probeerde professor Zhang Keyjun van de Renminuniversiteit in Peking te benadrukken dat het huidige beleid anders is dan het Derde Front van Mao. “Hoewel er veiligheidsoverwegingen spelen, is het doel vooral om het regionale onevenwicht weg te werken en te streven naar een meer optimale economische ontwikkeling,” poneerde hij, ervoor waarschuwend dat het nieuwe beleid tussen de provincies opnieuw een roekeloze concurrentie om investeringen kan aanjagen.
Andere bronnen leggen toch meer de nadruk op veiligheid. Li Fanhua, een collega aan de Renmin-universiteit stelde in een gezaghebbend blad van de Communistische Partij: “Het uitbouwen van het nationale strategische hinterland is bedoeld om externe schokken op te vangen en onze veiligheid te verbeteren.” Li benadrukt dus het primaat van veiligheid, al merkt hij op dat de verdere industrialisatie van het hinterland ook goed is voor de economie. Zhao Yongqing, lid van een belangrijk adviesorgaan van de Partij noteerde drie grote doelen van het nieuwe beleid: meer economische veiligheid, een gegarandeerde toegang tot grondstoffen en een groter vermogen om met noodtoestanden om te gaan. “De Verenigde Staten en andere Westerse landen hebben hun pogingen tot indamming en de onderdrukking van de ontwikkeling van ons land opnieuw opgevoerd,” luidde het bij het staatspersbureau Xinhua, “Het belang van de veerkracht en beveiligen van de industriële waardeketen kan daardoor niet onderschat worden.”
In een nog uitvoeriger analyse identificeren Pu Qingping and Ma Rui, twee professoren uit Chongqing, een aantal gelijkaardige doelen: voorbereiding op grote noodsituaties, een betere toegang tot mineralen en uit uitbouwen van grotere strategische reserves, het beveiligen van de nationale defensie-industrie en strategische mobiliteit: civiele transportinfrastructuur in het hinterland moet bijdragen tot “langetermijnvoorbereidingen om met potentiële dreigingen als gevolg van geopolitieke confrontaties om te gaan.”
Lees verder in De Morgen…”
____________________
Kritische alternatieve analyse
Dag Jonathan Holslag en lezers,
Merci om ons dit stuk door te spelen. En dat u nog tijd vindt om te schrijven doet mij plezier. Uw veiligheidsanalyses gaan dieper, zodat we er een kluif aan hebben.
Toch heb ik ook deze keer kritiek, en nogal fundamenteel.
U kent China al een tijdje, en u kent ook het Chinees een beetje, het is een zeer tijdrovende taal, zoals het Japans, om onder de knie te krijgen.
Maar we kennen ook uw wat rancuneuze positie naar dit land, deze natie, deze mensen.
Eerlijk gezegd, uw unieke alarm-houding lijkt mij wat te zijn gaan freewheelen in deze column.
Ik hoop dat u als burgemeester nog de tijd hebt om algemeen internationaal de temperatuur te nemen.
Ik ben het er volkomen mee eens dat China strategische, militair waardevolle maatregelen aan het nemen is. Maar welke natie doet dit niet op dit moment?
Als historicus met vrienden in vele verre landen, is mijn kijk misschien iets onpartijdiger. Zoals ik in mijn blogs al 5 jaar voor de inval in OekraĂŻne een nieuwe oorlog in Europa voorspelde, zie ik – helemaal niet verwonderlijk na een unieke 80 jaar zonder grootschalige militaire agressie in de Oude Wereld – OVERAL de belligerentie, de zin voor militair conflict toenemen.
Dat fenomeen is voer voor historici die ook collectieve psychologie begrijpen. Zoals Koert Debeuf zijn onderzoek verrichte naar de psychologie van internationale conflicten met zijn essay “Waarom dit niet de laatste oorlog is” .
U focust in dit stuk heftig op de Chinese natie, het lijkt of u hen van iets beschuldigt. Dat is niet intellectueel eerlijk.
De wereldgemeenschap bereid zich voor op het Gevecht. Alleen al de vorige dagen viel er een mand aan berichten in die zin te oogsten in de media.
België bestelt bijvoorbeeld nieuwe pantservoertuigen. Duitsland (RHEINMETALL) en Italië (LEONARDO) slaan de hand in elkaar om een cutting edge nieuwe Tank te produceren.
Zie reproductie uit De Standaard.
___
___
Het is voor de militair historicus mooi om te zien hoe..
1. President Poetin zich graag aan de befaamde heerser van de USSR spiegelt, aan Stalin. En zich door de uitbreiding van EU en NAVO tot aan “zijn” grens geprovoceerd wist en de militaire stelling heeft toegepast die luidt: “De aanval is de beste verdediging”.
2. Mooi hoe de Chinezen ook blijkbaar de militaire geschiedenis opnieuw hebben onder de loep genomen, zagen hoe Stalin duizenden fabrieken 1000 km liet verhuizen naar het Oosten, tot achter de Oeral en naar SiberiĂ«, toen Hitlers legers met drie miljoen soldaten loos gingen met de invasie “Operatie Barbarossa”; en hoe juist die reusachtige Russische productiebatterij van tanks en vliegtuigen (samen met de duizenden cargo trucks die de VS en het UK het Rode Leger schonken) de aanvallers het onderspit deden delven, en het Rode Leger lieten zegevieren.
Laten we niet – nu al ! – Ă©Ă©n partij de schuld geven of tot zondebok verheffen. Sinds we weten dat in de eenzijdige beschuldiging van Duitsland na het einde van WO I de krachtige kiem lag voor de volgende wereldoorlog, door een vernederd, economisch uitgeperst en navenant verontwaardigd Duitsland, moeten we beseffen hoe dwaas dat zou zijn.
___
___
Ander voorbeeld van de algemene naar oorlog opwarmende tijdsgeest: de generaals en het Crisiscentrum hebben burgers voorbereidende maatregelen gevraagd zoals het in huis halen van een compacte noodradio op batterij; de verkoop ervan is effectief gestegen, en fel vergemakkelijkt via advertenties op sociale media.
Als je goed kijkt, zie, voel je het in duizend en Ă©Ă©n dingen. Ook ver buiten het gele gevaar, de eeuwenoude uitdrukking van Bismark en anderen.”
_____________________________
Een Hybride Oorlog is al bezig
Tot slot nog een ander paar items uit de vele die ons bereiken om de stelling te onderbouwen.
Op 17 januari berichten de media (i.c. de site VRT nws) over een Russisch koppel dat in ons land met ransomware meer dan honderdduizend mensen bedreigde en geld afperste; ze haalden zo drie miljoen euro binnen. Dat geval lijkt te kaderen in een bewuste strategie aangestuurd door het Kremlin. Daar stuurt men aan op destabilisatie en onenigheid in onze gemeenschap, onze populatie. Een stuk in De Standaard van dezelfde dag, 17 januari, gaat over een rapport van het Crisiscentrum van ons land, dat ontdekte dat Moskou sinds enige tijd “freelance agenten” inhuurt “in de stijl van Uber”, voor hybride oorlogsvoering. Dat is de nieuwe policy nadat bij de inval van Russische troepen in OekraĂŻne ons land een zeventigtal diplomaten had uitgezet, iets dat de subversieve activiteiten en spionage een zware klap toebracht. Mensen worden nu aangezocht om tegen vergoeding en in los verband dat soort activiteiten uit te voeren. Een koppel werd betrapt nadat zij in Nederland op straat anti OekraĂŻense stickers gingen kleven, op deze manier daartoe geronseld door de FSB. Persoonlijk lijkt het mij feitenmateriaal waar we niet moeten aan twijfelen. Het Russische regime voert een onconventionele oorlog tegen onze naties in West-Europa. Tegelijk zien wij hoe ons land zich daartegen tracht te verdedigen. Daarbij bouwen ook Defensiediensten centra uit om die “cyber war” aan te gaan.
Oorlog zit in de lucht, en naties in vele windstreken nemen maatregelen. In die context lijkt de toon en de focus van het stuk van Jonathan Holslag wat wereldvreemd en misplaatst. Is hij zijn scherpte als observator van militaire kwesties al wat kwijtgespeeld, nu de lokale zorgen van het bekende Oost-Brabantse stadje zijn aandacht sinds een paar maanden opeisen?
Featured image
Het betreft een snapshot van het tweede gevechtsvliegtuig van een duo dat wij plots zagen vanop ons schip de Polarlys, waarmee wij een verkenning deden langs de Noorse kust, een week voor de aanval van Rusland op OekraĂŻne.; Toen wij langs de NAVO-basis in de nabijheid van Odö voeren, kwamen net twee piloten van F-35 jagers in formatie naar beneden om te landen. Ik kon er mijn veldkijker op richten en daarna een foto maken. Een observatie die ons inspiratie bracht. Daar in het hoge Noorden nabij de poolcirkel, niet ver van de Russische zeemachthaven bij de stad Moermansk en de befaamde scheepswerf Polyarny, waar wij enkele dagen later zouden arriveren aan Noorse kant in Kirkenes, is de ‘awareness’ over het O-fenomeen en over de gevaren heel wat groter dan hier, in de nabijheid van het politieke hart van Europa, Brussel. Soms moet je goed kijken, en leer je iets essentieels, ook al blijft je onderwerp aan de kleine kant.
_____________________

Norske luftvernartillerister pĂĄ flyplassen RzeszĂłw-Jasionka
Norwegian anti-aircraft at RzeszĂłw-Jasionka airport, Poland.
[Defense Media, Facebook]
_____________________________________________________________________________
Update: VRTnws met bijgestuurde visie van J. Holslag: “China’s macht op zee rijst: wake up call voor Europa?”
Blog 973, 995 keer gelezen op 26 januari 2025 om 24uur.
_____________________________________________________________________________
Lees ook ons ad hoc essay: “Wat is de boodschap nu Donald Trump wereldleider wordt?”
En hier is een leidraad voor de nodige lectuur en enkele tips over goede films en docu’s: “De geschiedenis van oorlog wordt belangrijk. Waar begin ik best?”