Polemiek in de provincie. Met Peter Buysrogge heeft Sint-Niklaas voor het eerst in meer dan zestig jaar een VNV-schepen. Bericht over “een wat misplaatste jongerengrap” waar ook nationale N-VA-boegbeelden als Theo Francken en Liesbeth Homans bij betrokken zijn. 

Het was een journalist van Het Laatste Nieuws die de kat de bel aanbond. In Sint-Niklaas, zo klonk het op de regionale pagina’s van zijn krant, circuleert een mail waaruit zwart op, nou ja, wit blijkt dat Peter Buysrogge, plaatselijk schepen van wonen, sport en personeel en oud-woordvoerder van Vlaams minister Bourgeois, lid is of was van een gezelligheidsclubje binnen de N-VA met de naam ‘VNV’, de ‘Vlaams-Nationale Vrienden’. 

Buiten Sint-Niklaas doen die VNV-mails, want het zijn er twee, al langer de ronde. Ze werden vorig jaar gelekt door de uitgerangeerde Bas Luyten, Kuifje in Thailand, en haalden onder andere Humo en De Morgen. Afzender is twee maal N-VA-Kamerlid en huidig burgemeester van Lubbeek Theo Francken, die ook beide keren ondertekent als “waarnemend VNV-leider” (sic). Hij nodigt zijn leden uit om op een feestje “samen de grote lijnen van het bestuur (en vooral het einde) van het land uit te tekenen”.  

Die VNV-leden binnen N-VA, dat zijn of waren naast Buysrogge andere prominente N-VA-mandatarissen of personeelsleden als Karl Vanlouwe, Guy Uyttersprot, Liesbeth Homans, Joachim Pohlman, en Matthias Diependaele. In een vrolijke bui maant Francken hen aan tot discretie: “Verklikking = de kogel of een nachtje alleen op de kamer met Christian Dutoit.” En: “Regel 1= We spreken niet over de VNV! Regel 2= We zwijgen over alles wat er tijdens de VNV-meetings gebeurt!” 

Het historische VNV, het Vlaamsch Nationaal Verbond van Staf De Clercq, is zoals bekend de partij die vóór de Tweede Wereldoorlog campagne voerde met de slogan “Weg met de Joden” en tijdens de Krieg enthousiast met de nazi’s collaboreerde

“Wij kunnen om dat soort dingen lachen”

Maar ziek is niet de geest van wie meer dan zestig jaar na datum een club met dezelfde naam opricht, ziek is de geest van de Sint-Niklazenaar die de wenkbrauwen fronst bij het feit dat een schepen van zijn stad deel van dat VNV 2.0 uitmaakt. 

Dat die mails, als een oud vervelend spook, weer opduiken: in Het Laatste Nieuws toont Buysrogge zich iets tussen verontwaardigd en verveeld. “Dit is niet meer dan een ludiek mailtje tussen N-VA-collega’s uit het Vlaams parlement indertijd, die elk half jaar samen eens uit eten gingen”, riposteert hij. “We noemden onszelf puur voor de grap VNV, achteraf bekeken misschien een wat misplaatste jongerengrap.” Ook Bas Luyten had het in Humo al over de interne humor van Vlaams-nationalisten. “Wij kunnen om dat soort dingen lachen”, klonk het toen.

Over humor valt natuurlijk niet te redetwisten, en elke heug zijn vrijetijdsmeug. Maar zelf hebben wij ons toch al vaker verbaasd over de vreemde smaak van Vlaams-nationalisten. Ooit kregen wij op de Broedersschool, op tweehonderd meter van het kabinet van Buysrogge, studie van de heer Creve, die tijdens de werkuren zijn leerlingen geschiedenis onderwees en ervoor en erna de VMO aanvoerde. Vandaag prijkt zijn naam broederlijk naast die van Bart De Wever op de lijst van Jaarboek & Nieuwsbrief-medewerkers van vzw Studiecentrum Joris Van Severen. 

Bloemen voor Staf De Clercq

Binnen progressief Sint-Niklaas wordt de kwestie druk besproken. De N-VA bestuurt het betonstadje samen met het kartel sp.a-Groen, beide lijsten hadden zelfs een voorakkoord. Boegbeeld Freddy Willockx, zelf zoon van een verzetsman, vertelde na de verkiezingen dat dat enkel mogelijk was omdat de N-VA in Sint-Niklaas niet besmet is door Vlaams Belangkandidaten. In de cafés op de Markt gaat nu het verhaal dat Willockx zich in de luren heeft laten leggen: hij had de plaatselijke N-VA-lijst laten screenen op Vlaams Belangers maar was de VNV’ers vergeten.

Voor alle duidelijkheid: ons hoort u hier niet tamboereren dat Buysrogge nu dé poldernazi van Sint-Niklaas is. Voor zover wij weten heeft hij nooit bloemen aan het graf van De Clercq gelegd, zoals kersvers Antwerps N-VA-député Luk Lemmens dat in 2004 wel nog deed, Buysrogge beperkt zich tot slecht geschreven speeches voor de Amedee Verbruggenkring. Maar: wie actief is of is geweest in gezelligheidsverenigingen met de naam VNV, zelfs als is het maar voor te lachen, moet niet komen klagen dat hij op z’n minst een odeur van fascisme verspreidt. 

Noch Lode Wils verketteren. Die historicus van de Vlaamse Beweging riep onlangs in De Standaard nog het beeld op van een jas. Een jas kan je uittrekken, maar een verleden niet. “Het Vlaams-nationalisme kán zich niet volledig losmaken van dat verleden. Als je kijkt naar het Vlaams Nationaal Zangfeest of naar de IJzerbedevaart, is dat toch evident? Het Vlaams-nationalisme wordt in belangrijke mate gedragen door de erfgenamen van de collaboratie.” 

PS: Weet u overigens welke gemeenteraadscommissie Vlaams Belanger Frans Wymeersch straks gaat voorzitten? Die van personeel, die van Buysrogge. Blokker van het eerste uur Wymeersch raakte in 2012 voor tien jaar zijn burgerrechten kwijt na een veroordeling wegens het aanzetten tot rassenhaat, maar hij ging in beroep en kon zo toch aan de verkiezingen meedoen. SOS 2012-gemeenteraadslid Ali Sahli spreekt van het opheffen van het cordon.