Het was voor veel mensen een banaal bericht in de media, voortaan kun je het ticket voor je bus of tram via een app aankopen. Het blijkt zelfs een pak goedkoper dan aan de chauffeur te betalen. Dit bericht maakte voor mij duidelijk waar ik al langer voor vrees, de smartphone evolueert naar een basisbehoefte. Dat wil ik niet en daar heb ik redenen voor. 

Consument-slaven

Wanneer je een paar jaar in een coma hebt gelegen en je gaat voor het eerst terug naar buiten is het eerste dat je waarschijnlijk opmerkt het toestel dat vele mensen in hun hand hebben waar zij al dan niet naar staren. Een echte revolutie in het openbaar domein. Op enkele jaren tijd is de industrie achter deze toestellen erin geslaagd heel veel mensen afhankelijk en verslaafd van haar te maken. Veel mensen, vooral jongeren voelen zich vermoedelijk ongemakkelijk tot zelfs angstig wanneer ze niet in verbinding zijn met het wereld wijde web. Het kan ook niet anders dan dat veel mensen dat toestel haten gezien de aandacht dat het opeist. Tot rust komen is een pak moeilijker de dag van vandaag, gemiddeld 88 keer per dag kijkt een gebruiker naar de smartphone zo leert onderzoek ons. 

De smartphone verslaving baart me zorgen maar het is de keuze van het individu om per se altijd met het wereld wijde web verbonden te willen zijn. Waar het voor mij stopt is wanneer je genoodzaakt bent dit toestel te kopen of je kan niet meer mee. Dat is natuurlijk wat de industrie achter deze machientjes wil. De politiek zou de mensen dienen te beschermen tegen de opdringerigheid van de kapitalistische industrie maar we zien net dat ze onder één hoedje speelt met die industrie. Minister van mobiliteit Ben Weyts stelde fier het nieuwe app ticket voor aan de pers, minister van telecom Alexander De Croo subsidiërende een campagne om het gebruik van digitaal internet aan te moedigen. 

Het is meegaan op de kapitalistische speedboot of verdrinken. Wel, veel mensen hebben liever een rustig comfortabel cruiseschip dan een speedboot. Wie altijd maar vooruit wil verliest de weg terug.

Nog niet zo lang geleden werkte alles perfect met één telefoon per gezin. Dat was goed zo en wanneer het telefoon was voor één van mijn zussen zei ik altijd met een kwinkslag dat het een jongen is. Daar konden ze niet mee lachen. Mijn ouders leerde me beleefd de telefoon op te nemen, ‘Hallo bij Zelderloo, met wie spreek ik alstublieft’. Maar één telefoon per gezin dat verkocht niet genoeg meer, ieder een eigen telefoon verkoopt meer.  Zo geschiede het snel met de gsm. Internet thuis of op internetcafé, perfect en iedereen tevreden. Tot men ons de smartphone opdrong. Nu al je toestelletjes in één toestel zitten zou je denken dat het af is. Dat we verder kunnen voor een tijdje. Maar neen, de kapitalistische industrie zal blijven vernieuwen om zichzelf in leven te houden. Dat moet ook of de economische groei valt stil en het systeem waarin we leven dreigt in elkaar te stuiken. De industrie maakt die toestelletjes om die reden niet duurzaam zodat we om de paar jaar een nieuwe moeten kopen. Consument-slaven.

Kapitalistische cultuur

Het zit blijkbaar in de mens om enkel het goede te zien van een nieuw product dat zich in onze levens nestelt. De sigaret, ook zo’n cadeau van het kapitalisme was al lange tijd ingeburgerd toen de meeste mensen door kregen dat het schadelijk is, hetzelfde met fast food of frisdrank. Of neem nu de wagen. België had ooit het beste trein en tram netwerk ter wereld. Maar toen kwam de wagen en de openbare dienstverlening werd afgebouwd en België bouwt het dichtste wegennetwerk ter wereld. Het werkt enkele tientallen jaren goed maar ieder zijn eigen auto loopt vast. Nu beginnen meer en meer mensen te ondervinden dat de auto een pak serieuze nadelen geeft. Maar ondertussen is heel het land al georganiseerd naar en afhankelijk van de wagen. Nochtans was jarenlang zowat iedereen overtuigd van de genialiteit van dit product. 

Vergelijkbaar is nu de dienstverlening die geautomatiseerd wordt en je hele leven dat je kan regelen via app’s. Dat maakt je kwetsbaar. Stel je eens voor dat de straling schadelijk blijkt te zijn of dat internet ooit eens plat ligt. Alles loopt dan in het honderd, mensen krijgen angstaanvallen. De echte wereld is een vervreemde wereld geworden. 

Onafhankelijkheid betekend vrijheid

Beter dan de afhankelijkheid van digitaal internet te bevorderen zou de politiek handelen vanuit de filosofie dat digitaal internet enorm verslavend is, individualisme bevorderd, je zwak en kwetsbaar maakt en dat niet iedereen er afhankelijk van wil zijn. Want hoe minder basisbehoeften hoe vrijer de mens. Waren liberalen niet voor vrijheid?