De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

‘De multiculturele samenleving’ van Etienne Vermeersch

donderdag 4 oktober 2012 12:39
Spread the love

In dit boekje op vestzakformaat geeft de Gentse moraalfilosoof Etienne Vermeersch duiding en basisinzicht over wat men best kan weten bij het gebruiken van het begrip ‘multiculturele samenleving’.

Hij hanteert hier dezelfde werkmethode als in zijn boekje over ‘Atheïsme’ waarin hij slechts enkele zinnen nodig had om de betekenis van het woord te beschrijven: Een atheïst is iemand die niet in een God gelooft; maar wat is de betekenis van het begrip God? Daar had Vermeersch heel wat meer tekst voor nodig.

Context

Bij het onderwerp dat hij hier viseert, gaat het dus ook erg kort over de betekenis van de woorden ‘multi’ en ‘samenleving, maar ziet hij zich genoodzaakt verschillende alinea’s te besteden om het begrip ‘cultuur’ in een juiste context te plaatsen.

Naar het einde toe van het boekje, legt hij een reeks hardnekkige misverstanden bloot die vaak bij het hanteren van het begrip ‘multiculturele samenleving’ opduiken, oa. bij een omschrijving die sinds de jaren negentig in de Westerse samenleving wordt gebruikt als men het heeft over het samenleven met andere culturen.

Controverse

Vermeersch schuwt de controverse niet. In tegenstelling tot de nieuwe tendens om het woord ‘allochtoon’ niet meer te gebruiken, hanteert de filosoof het woord wel en is hij niet mals voor sommige bevolkingsgroepen die zich vanuit andere landen in onze contreien zijn komen vestigen. Vooral het feit dat heel wat van deze culturen het begrip ‘multicultureel’ consequent verwarren met ‘multireligieus’, zit de emeritus hoog.

Hij hekelt hierbij het gebrek aan tolerantie tegenover onze culturele gebruiken dat zich vanuit een aantal ‘vreemde’ culturen manifesteert en de jongste jaren een verontrustende fundamentalistische koers dreigt te varen, die voornamelijk wordt gevoed door religieuze motieven. Dit leidt volgens Vermeersch tot een toename van raciale spanningen en verhindert grote bevolkingsgroepen om zich volwaardig in onze samenleving te integreren.

Boos

Etienne Vermeersch beschrijft de problematiek rond de multiculturele samenleving uiteraard genuanceerd, maar in tegenstelling tot eerdere publicaties die dit onderwerp raken, neemt hij geen blad voor de mond en neemt hij duidelijk een stelling in. Want tijdens het lezen van dit boekje merk je toch al vlug dat de professor in feite behoorlijk boos is over de volgens hem misplaatste beleving van religie en vooral over ‘de romantisering van het oorspronkelijke thuisland’, die heel wat lieden uit ‘vreemde’ culturen die hier wonen, krampachtig koesteren.

Nationalisme

“Het zich blijven vastklampen aan de cultuur van het oorspronkelijke land, verhindert heel wat van deze mensen om op een gezonde en verrijkende manier deelgenoot te worden van onze samenleving,” zegt Vermeersch. “Het rootisme fnuikt, samen met godsdienst, het verdere uitbouwen van een leefbare en tolerante multiculturele samenleving.”

Vermeersch verwijst hier uiteraard ook naar het nationalisme dat in het Europa van vandaag terug opduikt en zich ‘democratiseert’ via de politiek, maar in essentie niet zoveel verschilt qua mentaliteit. Volgens Vermeersch heeft de slogan ‘Voor God en Vaderland’, een al even destructief effect op de samenleving als het religieus fundamentalisme, dat vanuit meer exotische oorden in onze leefwereld is binnengedrongen.

Verwerpelijk

De boodschap van deze gezaghebbende filosoof is dan ook duidelijk: “Een multiculturele maatschappij, waarin mensen zich verplicht voelen trouw te blijven aan een cultuur, een godsdienst of een natie, op basis van hun biologische afkomst, is verwerkelijk. Wel kan er een ruime diversiteit aan cultuurelementen bestaan, waarbij ieder individu zonder verbod of verplichting een eigen keuze kan maken.”

Achteloos

En zo geeft Etienne Vermeersch de lezer in deze publicatie heel wat stof tot nadenken over een begrip dat we allemaal regelmatig en vaak achteloos gebruiken. Dit boekje lees je in ieder geval niet vrijblijvend en is een absolute aanrader voor al wie met cultuur en samenleving is begaan.

Vond je deze bespreking interessant? Steun DeWereldMorgen.be door dit boek in onze shop aan te kopen.

take down
the paywall
steun ons nu!