Een mooi staaltje van russofobie (en dwaasheid) in De Morgen van 26 december. “Journalist Bruno Struys” publiceert een stukje dat begint met het relaas van een gebroken bord. Zijn dochter en hijzelf wilden hetzelfde bord uit de vaatwasmachine halen, elk dacht dat de ander het vastgenomen had, en het viel stuk. Vergissingen kunnen tot ongelukken leiden. Verderop in de tekst vermeldt de journalist ook de mogelijkheid dat een kind met opzet iets breekt, en daarna doet alsof het een ongelukje is.
Dat is geen ophefmakende zienswijze, maar ze dient dan ook alleen maar als een ietwat flauw opstapje naar een recent nieuwsitem: “Rusland heeft ‘vergisluchtafweer’. Voorbehoud is nodig, maar er zijn sterke aanwijzigingen dat de crash van Azerbaijan Airlines op Kerstmis werd veroorzaakt door een aanval met Russisch luchtafweergeschut.”
“Het vliegtuig was onderweg naar Grozny, in Tsjetsjenië, waar die ochtend een Oekraïense drone-aanval werd afgeslagen. Vermoedelijk werd het burgertoestel zo verkeerdelijk geviseerd. Van de 67 inzittenden kwamen er 38 om.”
“Rusland doet elke beschuldiging af als ‘wild speculeren’. Pleidooien om ‘het onderzoek af te wachten’ klinken redelijk, als het Kremlin die communicatiestrategie de vorige keer niet al aan flarden had geschoten.”
“De vorige keer”
En hier stapt journalist Struys vlot over naar de beruchte MH-17-affaire van veel vroeger: “Tien jaar geleden haalden Russische separatisten in Oekraïne het MH-17-lijnvliegtuig neer, denkend dat het een militair toestel was. 298 inzittenden kwamen om, onder wie zes Belgen. De daders waren Russische huurlingen met Russische luchtafweer, maar al tien jaar lang blijft Moskou elke betrokkenheid ontkennen én zet het Kremlin daarvoor desinformatiecampagnes op.”
Dat “Russische separatisten” hetzelfde is als “Russische huurlingen” begrijp ik niet goed, en het wordt ook niet uitgelegd. In elk geval gaat journalist Struys ervan uit dat de waarheid vastligt en bekend is, en dat de schuld van het gebeuren bij Rusland ligt.
Dan stapt de journalist fluks over naar iets heel anders: de beschadiging van datakabels in de Oostzee door een Chinees vrachtschip. En vervolgens naar de verdenking van Finland dat een Russisch schip stroom- en datakabels kwam saboteren in de Oostzee. Wat dat te maken heeft met de aangehaalde vliegtuigrampen wordt niet verduidelijkt.
Het cliché van het “oorlogszuchtige” Rusland
Maar het wordt allemaal naar het einde toe duidelijk: al de aangehaalde feiten moeten dienen om Rusland zwart te maken, en de oproep tot vrede tussen Rusland en Oekraïne in diskrediet te brengen. Pax Christi had kort tevoren Réginald Moreels tot “ambassadeur van de vrede” gepromoveerd en journalist Struys reageert daarop: “De arts roept op tot een betoging voor de vrede en tegen de bewapeningsretoriek van NAVO-baas Mark Rutte. Moreels klaagt aan dat burgers die niet met oorlogspropaganda meeheulen tegenwoordig ‘als een stoet van dwazen’ worden bestempeld.”
En: “Die vaststelling klopt. De reden is dat de Russische houding het zo lastig maakt pacifist te zijn én tegen hogere defensie-uitgaven. Het voelt hopeloos naïef om van dit Rusland een volwassen en verantwoordelijke houding te verwachten. Het land legt geen rekenschap af voor zijn daden, maar schiet vredesduiven eigenhandig uit de lucht.”
Met die woorden maakt Struys het erg moeilijk om in hem een journalist te zien, want van een journalist mag je toch een volwassen en verantwoordelijke houding verwachten? De MH-17-affaire is zeer omstreden, en de Nederlandse journalist Eric van de Beek, die jaren geleden al een kritisch boek over de zaak publiceerde, heeft in juli 2024 een herwerkte editie daarvan uitgebracht die ruim 600 pagina’s telt. Voor Struys het vermelden niet waard, laat staan het lezen ervan. (Ondertussen is er in Nederland ook een televisieserie over MH-17 in de maak, zodat het onderwerp en de discussie daarover nog wel uitgebreid ter sprake zullen komen, voor zover “journalisten” zoals Struys kritische informatie niet negeren.)
Neergehaalde vliegtuigen zijn iets anders dan vredesakkoorden
De wilde sprong die journalist Struys maakt van een betwisting over de verantwoordelijkheid voor het neerhalen van die twee vliegtuigen naar het neerschieten van vredesduiven is natuurlijk onzin. De vredeswil van Rusland is goed gedocumenteerd, en ook de onverantwoordelijke en onvolwassen houding van het Westen. Om het nog maar eens te herhalen: in het Minsk2-akkoord accepteerde Rusland dat de zich afscheurende oostelijke republieken binnen de Oekraïense staat zouden blijven, maar met een zekere autonomie.
De territoriale integriteit van Oekraïne werd dus niet bedreigd. Alleen moest Oekraïne akkoord gaan met neutraliteit, dus geen NAVO-lidmaatschap, geen buitenlandse troepen of militaire installaties. Dat was een goede ontmijning van de problemen en een vreedzame regeling, die door de VN werd bekrachtigd. Alleen hielden de extremisten in Kiev en zowel Frankrijk als Duitsland zich niet aan wat ze ondertekenden.
In feite werd de vreedzame oplossing alleen maar voor de schijn goedgekeurd, om ondertussen het Oekraïense leger te kunnen versterken met het oog op strijd. Het Westen speelde vals, en was uit op oorlog. Onverantwoordelijk en onvolwassen.
Ook na de door de NAVO geprovoceerde “ongeprovoceerde” oorlog ging Rusland al heel gauw akkoord met een vredesregeling, al in maart/april 2022. Maar die werd door het Westen gesaboteerd. Onverantwoordelijk en onvolwassen.
Weet journalist Struys helemaal niks over de gang van zaken rond Oekraïne? En nevenbij: nadat de VS een aanslag op de onderwatergasleiding van Rusland naar Duitsland gecreëerd hebben, ligt het toch voor de hand dat er nu allerlei sabotage op de zeebodem gebeurt? Het onvolwassen en onverantwoordelijk agressief gedrag van de VS lokt dat toch uit?
Eric van de Beek, journalist van het weekblad De Andere Krant:
(vanaf 45:33 over MH17)
