De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

De enige school in Vlaanderen die geen extra middelen krijgt voor haar kwetsbare leerlingen

zaterdag 27 mei 2023 08:11
Spread the love

 

Ronse, een stadje in de Vlaamse Ardennen, is met haar 26.000 inwoners de grootste taalfaciliteitengemeente in Vlaanderen. Daarom heeft Ronse ook een Franstalige basisschool, de Ecole fondamentale Dr. Ovide Decroly, waar ongeveer 150 leerlingen zijn ingeschreven. De school, die heel wat kwetsbare leerlingen telt, heeft recht op extra ‘SES-lestijden’ om haar leerlingen optimaal te ondersteunen. Hoewel deze ondersteuning al ongeveer 25 jaar bestaat, blijkt nu dat de school deze middelen nog nooit ontving. Het onduidelijk statuut en het beheer van de school zijn één van de hoofdoorzaken.

De leerlingen van de Franstalige school hebben ook recht op gelijke onderwijskansen. De Scholengroep Vlaamse Ardennen (GO!)moet het beheer en de financiering van de school dringend op orde brengen.

Franstalige scholen in de Brusselse rand én Ronse

 In navolging van de onderwijstaalwet uit 1963 telt Vlaanderen momenteel tien Franstalige basisscholen. Deze scholen worden volledig door Vlaanderen gefinancierd, maar ze volgen de leerdoelen van de Franse Gemeenschap. Die staat ook in voor de inspectie van de scholen. Bijna alle Franstalige scholen liggen in de Vlaamse rand rond Brussel. Ze behoren allen tot het vrij katholiek onderwijs of het gemeentelijk onderwijs en zitten geconcentreerd in twee scholengroepen. Alleen de school in Ronse ligt niet in de Brusselse rand. Het is ook de enige Franstalige basisschool binnen de onderwijskoepel GO!

 

Een school zonder eigen directie

In tegenstelling tot de andere negen Franstalige scholen in de Brusselse rand, heeft de school in Ronse geen autonoom statuut en geen eigen directie[1]. Ze is een antenne van de Nederlandstalige hoofdschool, de GO! Basisschool Decroly. Maar hoewel de Scholengroep Vlaamse Ardennen als ‘inrichtende macht’ de school beheert (bv. het beheer van de gebouwen), is ze niet bevoegd voor het dagdagelijks pedagogische beleid. Dat is dan weer de taak van de directie van de Franstalige school, die rechtstreeks wordt aangesteld door het WBE (de Franstalige tegenhanger van het GO!)

 

Het beheer van de school leidt tot miscommunicatie en duwt de school in een isolement. Zo wilde men er doodgemoedereerd de nieuwe onderwijskalender van de Franse Gemeenschap invoeren, tot woede van minister Weyts. Niemand was blijkbaar op de hoogte dat dit helemaal niet kon. De Franstalige school wordt niet betrokken bij overleg met de andere basisscholen in Ronse, ze heeft nauwelijks contact met het stadsbestuur en ze wordt niet rechtsreeks vertegenwoordigd binnen de scholengroep – waarvan de algemene directie op haar beurt nauwelijks enig substantieel contact onderhoudt met haar Waalse collega, de préfet de zone Wallonie-Picardie – Dat de Franstalige school vanuit het WBE tot hiertoe altijd directies kreeg toegewezen die zich enkel maar konden uitdrukken in de taal van Molière, maakt de zaken er zeker niet makkelijker op.

 

Gelijke onderwijskansen (GOK)

Sinds 2002 bepaalt het GOK-decreet dat scholen met veel kansarme leerlingen extra omkadering en werkingsmiddelen krijgen. Deze middelen worden berekend op een aantal indicatoren zoals de thuistaal van de leerlingen, het ontvangen van een schooltoeslag en de scholingsgraad van de moeder. In de praktijk betekent dit dat scholen met kwetsbare leerlingen meer leerkrachturen krijgen. In Vlaanderen bestaan er al sinds de jaren ’90 ondersteuningsmechanismen voor scholen met veel migrantenkinderen of leerlingen uit kansarme gezinnen. Ook de Franse Gemeenschap heeft met het encadrement differencié een gelijkaardig systeem. Net zoals alle andere gesubsidieerde scholen in Vlaanderen, hebben ook de Franstalige scholen recht op de extra GOK-middelen. Voor hen wordt er wel geen rekening gehouden met de indicator ‘thuistaal’.[2]

 

Veel kansarme leerlingen, maar geen centen

De noden in Ronse zijn hoog. Bijna één kind op vijf groeit op in armoede en nergens in Vlaanderen krijgen meer leerlingen (62%) in het basisonderwijs een schooltoeslag! Bijna 90% van alle leerlingen in Ronse tikt aan op minstens één armoede-indicator (hier wordt ook ‘buurt’ meegerekend). Specifieke cijfers voor de Franstalige school ontbreken. Maar het Franstalig schooltje trekt hoogstwaarschijnlijk ook een zeer kwetsbaar publiek aan.

 

Nu blijkt echter dat de school hiervoor nog nooit extra middelen heeft gekregen! [3]. Door haar bizar statuut heeft de school nochtans recht op zowel Vlaamse GOK-middelen als middelen van het Franstalige encadrement differencié. Omdat deze ondersteuningsmechanismen al een 25-tal jaar bestaan, betekent dit concreet dat de school al duizenden leerkrachtenuren misliep.

 

Nederlands in de Franstalige scholen

 Hoewel Franstalige basisscholen in taalfaciliteitengemeentes meer Nederlands moeten geven -tot 8u per week in het vijfde en zesde leerjaar- blijft het niveau Nederlands van de meeste leerlingen er ondermaats. Zowel in Ronse als in de Brusselse rand, trekken zowat alle leerlingen nadien naar het Franstalig secundair onderwijs in Brussel of Wallonië. Hoewel dit bij aanvang wel de bedoeling was van de zogenaamde transmutatieklassen, slagen de Franstalige scholen in Vlaanderen er niet in om hun leerlingen voor te bereiden op een schoolcarrière in een Nederlandstalige school.

 

Meer Nederlands, meer kansen voor de leerlingen

Toch ligt er eventueel een mooie oplossing in het verschiet. Omdat de Franstalige scholen in Vlaanderen de Franstalige leerdoelen volgen, zouden ze perfect immersieonderwijs Nederlands kunnen organiseren. Op deze manier kunnen ook andere vakken  -tot 21u per week- in het Nederlands gegeven worden.  Uit onderzoek blijkt alvast dat immersieonderwijs positieve effecten heeft op de cognitieve ontwikkeling van kinderen en bevordert het ook de kennis van de moedertaal.

 

In combinatie met voldoende financiële middelen voor de school, zal het invoeren van immersieonderwijs de kansen van de leerlingen uit de Franstalige school in Ronse gevoelig verhogen, zowel in hun verdere schoolcarrière als later op de arbeidsmarkt. Het zal ook een positief effect hebben op de lokale verankering van de school.

 

In plaats van een zieltogende school in een schimmig institutioneel hoekje, zou de Franstalige school in Ronse kunnen uitgroeien tot een baanbrekend tweetalig pedagogisch project. Hopelijk zien de bevoegde directies en onderwijskoepels dit ook in.

 

 

[1] Dit is het gevolg van een protocol uit  1973 ‘betreffende het beheer der Franstalige scholen in het Nederlands taalgebied’. Het protocol spreekt over drie rijksscholen, waarvan enkel de Franstalige afdeling in Ronse nog bestaat. Door dit document is het statuut van de Franstalige school dus ‘uniek’.

[2] Dit blijkt uit deze parlementaire vraag van Tom Van Grieken uit 2014. Merk op dat de Franstalige school in Ronse niet vermeld wordt in het overzicht.

[3] Info uit gesprekken met de scholen en uit parlementaire vragen van Elisabeth Meuleman (22/09/22 en 11/01/23) en Kalvin Soiresse Njall (24/01/23, zie verslag p.62)

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!