De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

De eerste probeersels

De eerste probeersels

maandag 14 juni 2010 01:02
Spread the love

Ik had zondag een erg aangename avond, dankjewel. Niet enkel omdat ik steeds meer onthecht raak van verkiezingsresultaten, of omdat ik wat blij ben dat ik in een land woon met twee verschillende democratieën, maar omdat de Vlaamse uitslag mij simpelweg bevalt.

De overwinning van N-VA is ongezien. Veel groter dan gedacht. Ik had bedacht dat het onmogelijk was dat Bart De Wever het succes van Hugo Schiltz zou overtreffen. Hij doet ongeveer tien procent beter. Deze overwinning is een voldongen feit zoals de zeges van VB dat ooit waren. Enkel zonder het ranzige kantje. Het enige wat tegenover deze overwinning staat, is dat de linkse partijen stand hebben gehouden. Waar LDD verdwijnt, CD&V, open vld en VB fors inleveren, kunnen sp.a en Groen! hun zetelaantallen plus minus behouden. Voor Groen! ziet het er naar uit dat Kristof Calvo en Eva Brems in de Kamer komen. Tinne Van der Straeten moet vertrekken. Dat laatste is een pijnlijke zaak voor de partij.

Heuglijk nieuws

Het verschil met de monsterscores van VB, is dat het resultaat van N-VA ook wat positiefs in beweging kan zetten. Het mandaat dat de kiezers hen hebben gegeven is enerzijds te sterk om genegeerd te worden door De Wever – hij moet op zoek naar een akkoord, want deze score evenaart hij waarschijnlijk nooit -, maar kan ook niet opzij worden gezet door de Waalse partijen. Ze zullen met hem moeten praten. Doen ze dat niet, lijkt het waarschijnlijk zelfs in de ogen van hun achterban dat zij België naar de afgrond brengen. Niemand kan nog om N-VA heen.

In deze situatie is het heuglijk nieuws dat de Waalse democratie anders heeft gekozen dan de Vlaamse. Als Wallonië ook rechts had gestemd, op MR, was een akkoord onmogelijk geweest. Didier Reynders heeft de afgelopen jaren samen met Olivier Maingain bewezen niet in staat te zijn om een compromis te sluiten. Daarvoor zijn hun belangen in de Brusselse rand te groot. Dat is voor PS, een partij die veel sterker staat in Wallonië dan in Brussel, laat staan in de mondaine rand, veel minder het geval. Als de regering vier jaar de tijd heeft om een akkoord te verwerken, zal PS daar weinig problemen mee hebben. CDH waarschijnlijk ook, hoewel Joëlle Milquet in de campagne heeft bewezen zich wat dat betreft als een ongeleid projectiel te kunnen gedragen.


Wanneer de problemen omtrent Brussel geregeld raken, zal het ook veel makkelijker worden om een hele staatshervorming te onderhandelen. Misschien zit ik verkeerd – ik schrijf deze tekst zonder veel afstand te hebben genomen -, maar ik heb alleszins het gevoel dat het deze keer kan lukken. De cijfers die de afgelopen weken over de Waalse economie verschenen, spelen daar ook een rol in. Wallonië is niet meer het kneusje, of toch op zijn minst op weg om van dat imago af te raken. Dat geeft zelfvertrouwen, wat Wallonië goed kan gebruiken. Hun angst voor hervormingen tout court wordt daardoor misschien iets kleiner, hoewel je je kan inbeelden dat de overwinning van N-VA bezuiden de taalgrens niet meteen als een signaal van vertrouwen zal worden gezien.

Nooit meer zoveel stemmen

Dat is net het mooie aan deze uitslag. Als N-VA slaagt, zal zij nooit meer zoveel stemmen halen als nu. De noodzaak van deze partij zal verdwijnen, net als haar vermeende maagdelijkheid. Proteststemmers gaan op zoek naar een nieuw onderkomen, anderen keren terug naar hun vertrouwde partij. Daardoor is het haast uitgesloten dat N-VA op de korte of middellange termijn haar finale doel zal kunnen verwezenlijken. Een grote staatshervorming zit er in, waar in het beste geval beide deelstaten beter van worden, maar het einde van België is zondag niet dichter bij gekomen. Als dat ooit een concreet onderwerp van kiesstrijd wordt, zal de partij hoe dan ook veel minder stemmen halen.

De afstraffing van de liberale partijen, zowel boven als onder de taalgrens, was eveneens een feestelijk gebeuren. Op voorwaarde dat deze partijen uit de regering blijven, wat in de natuurlijke gang der dingen ligt. Wat coalitievorming betreft, lijkt een afspiegelingscoalitie het meest voor de hand te liggen. CD&V, sp.a en N-VA aan Vlaamse zijde, eventueel aangevuld met Groen! en PS, CDH en Ecolo aan Waalse kant. Mijn geliefde olijfboomcoalitie heeft er eigenlijk nooit echt ingezeten. Met een afspiegelingscoalitie kan De Wever het makkelijkst tot een communautair akkoord komen, maar hij zal erbij moeten nemen dat dit in the end een centrumlinks kabinet is. De overmacht van PS zal de regering behoeden voor antisociale maatregelen in crisistijden. Bea Cantillon (professor sociologie) zei zondagmiddag tegen Goedele Devroy dat fors besparen perfect mogelijk is zonder mensen de armoede in te duwen. Met de liberalen in de oppositie, is de kans reëel dat deze piste ook daadwerkelijk wordt onderzocht.

Geen einde van wat dan ook

Net zoals met verlies voor liberalen, ben ik steeds opgetogen over verlies voor christendemocraten en gore racisten. Ook de ondergang van LDD stemt vrolijk. Het succes van N-VA was onafwendbaar, en ik heb er vooralsnog vertrouwen in dat De Wever daar op een verstandige manier mee om zal gaan. Zo hoeft deze uitkomst geen einde van wat dan ook te betekenen, maar kan het – we gaan helemaal loos – een begin betekenen van een duurzame hervorming van België. Geen splitsing, want daar zal nooit een meerderheid voor te vinden zijn. Ook het, onder voorbehoud, aanstaande premierschap van Elio Di Rupo doet mij veel plezier. Eindelijk weer een premier waarmee je buiten kan komen. Een socialistische, Italiaanse nicht die chemie heeft gestudeerd. Het is wat anders dan een boekhouder met geiten, een haiku-intellectueel. Eindelijk weer iemand om trots op te zijn.

Eerst zal een bijzonder moeilijk parcours moeten worden doorlopen, waarvan de uitkomst zeker niet vaststaat. Er zal wederom lang onderhandeld worden, maar dan hebben we misschien ook wat. Als dit experiment slaagt, zal België daar uiteindelijk sterker uitkomen. Het land zal haar zelfvertrouwen kunnen herwinnen, en niet meer met gebogen hoofd achteraan het internationale toneel hoeven te staan. Met dank aan Bart De Wever.

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!