Bekijk deze foto, beste lezers, en ga naar de pagina op Facebook van bioloog, wetenschapsredacteur van Knack en mediafiguur Dirk Draulans. Lees de commentaar van een van de grote brengers van verhalen op dit sociale medium zelf, en lees de commentaren van lezers. Wat mag ik er van denken, wanneer twee publieke figuren van onze gemeenschap, die soms kritiek op elkaar hebben geleverd, een publiek optreden maken en elkaar daarbij bijna omhelzen, tijdens het stellen van een van de meest hoopvolle daden van onze tijd: een boompje planten?
Sommige lezers kreunen: dit brengt toch geen aarde aan de dijk! Om hoeveel bomen ging het? Hoeveel biomassa komt er nu bij in ons land? Werd er voldoende meststof aan de wortels toegevoegd, en lava? Anderen sakkeren dat in dezelfde omgeving een grote olieraffinaderij onlangs van het bevoegde Ministerie een nieuwe vergunning kreeg. “Eeuwigdurend”nog wel. Nog iemand anders klaagt over de partij van de minister, die inderdaad erg lang geen oor had naar milieu- en natuurwaarden en de noodzaak aan bescherming en stimulering niet zag. Ideologie is een levend iets, dat groeit en meandert in de Democratie. Iemand merkt op dat er ook nog het Sterrenbos is, dat dreigend door de betrokken universiteit zal omgeploegd worden. Een ander brengt in herinnering dat dit stukje nieuw bos, op het militaire terrein in kwestie, nu ook dringend op de legale kaarten moet als bos ingekleurd worden, anders zou het spoedig terug gerooid kunnen worden! Een activiste in groene zaken meesmuilt dat dit een schoolvoorbeeld van Greenwashing is. Dat de stammetjes, kijk er eens naar, veel te dun zijn. Dat het jaren zal duren voor er noemenswaardige hoeveelheden koolstofdioxide uit de lucht zal worden gehaald door dit bosje waar de wetenschapper-activist en de minister voor een ondeelbaar, schijnbaar eeuwigdurend moment samenhorig met de hand aan de ploeg (of de schupsteel) werkten en opgesteld staan op foto’s. Waar beiden bijna een dansje maken, een liefdesverklaring uitgeven.
Wat al zakelijkheid en zuurte toch…!
Ik zie iets moois. Dit is in wezen een interessante publieke vertoning van waardevol symbolisch karakter.
De dag dat wij dit soort vrolijke, vriendelijke ontmoeting niet meer weten te waarderen, kan het alleen maar bergaf gaan met de mensheid.
De criticasters en kniesoren die bij deze toffe beelden enkel maar aan efficiëntie kunnen denken, als een soort kruising tussen de spreekwoordelijke kruidenier en de boekhouder, kan ik niet volgen. Zij lijden aan een aandoening waar de Grote Van Dale een mooi woord voor heeft: symboolblindheid. Mijn vriend de professor in psychologie zou wellicht toevoegen: en aan banale jaloezie.
Neen, integendeel. Herinner je jouw wortels, herinner je onze geschiedenis. In de tijd van de Romeinen en de Grieken bestegen de keizers en andere publieke figuren geregeld het podium om voor de ogen van de gemeenschap bepaalde rituelen te volvoeren. Plengen van wijn en olijfolie, het bekijken van de vlucht van de vogels om daar voortekenen in te zien, enzovoort. Dit tafereel doet mij beelden opkomen van medicijnmannen en vrouwen die bij de Hopi de Slangendans uitvoeren, onder het aandachtige oog van het dorp; aan de Regendans die van Amerika tot Afrika werd uitgevoerd. Geregeld met bovennatuurlijk succes overigens, zoals ik tijdens de colleges Antropologie bij professor Filip De Boeck, een ooggetuige, mocht leren. Zie ook het verslag van de Belgisch-Congolese dame Bibiche Lutonadio in “Sur le banc de la misère à Congo”, uitgegeven bij L’Harmattan. Magie mag dan voorbijgestreefd lijken, het werkt in allerlei vormen, wij begrijpen nog niet alles. Ook deze ontmoeting in eigen streek op 27 november 2021 spreekt over een moment van magische présence.
Soms denk ik dat sommigen onder ons de natuurlijke menselijke zin voor theatraliteit zijn kwijtgespeeld. Daar heeft de gerenommeerde historica Sophie De Schaepdrijver het over in “De groote oorlog. Het koninkrijk België tijdens de eerste wereldoorlog”. Let goed op: om de Natuur en het Welzijn te redden, zal het niet volstaan opnieuw overal bomen te hebben. Er hangt een innerlijke verandering aan vast. Dat heeft de grote Richard Powers, schrijver van The Overstory, winnaar van de grootste prijzen, vorig weekend in De Standaard Letteren nog benadrukt in gesprek met Rebecca De Wit. Er zit een sociale, mentale verandering aan te komen. Daar ben je best een deel van. De goede toekomst zal behoefte hebben aan “levenslucht”, maar al evenzeer aan Levenslust.