De Syrische bevolking is zeer misnoegd over de gekleurde buitenlandse berichtgeving en de westerse betrokkenheid bij de onrust in hun geliefde land. Dit maken ze al weken duidelijk door talrijke betogingen, zoals laatst:

• voor de Amerikaanse ambassade in Syrië (VIDEO) – De V.S. steunt in het geheim al-Barada TV en NGO’s die de media moeten beïnvloeden tot anti-Assad berichtgeving.

• voor de ambassade van Qatar in Syrië (VIDEO) – De berichtgeving van Aljazeera wordt gekenmerkt voor talrijke leugens en valse video’s over de situatie in Syrië. Tienduizenden lidkaarten voor Aljazeera Sport werden door Syriërs al verscheurd voor de kantoren van Aljazeera in Syrië.

• voor de Franse ambassade in Syrië (VIDEO) – Net als de Amerikaanse president, Barack Hussein Obama, roept de Franse president Nicolas Sarkozy de leiders in Damascus op tot hervormingen of hun vertrek. De meerderheid van de Syriërs blijft echter hun president met volle overtuiging steunen alsmede de hervormingen die langzaam, maar zeker worden doorgevoerd.

Ooggetuigen uit  Wadi Khaled

De ooggetuigenverslagen uit de Syrische plaats Wadi Khaled werden opvallend weggefilterd uit onze westerse pers. Nochtans vormen zij een belangrijke bron van informatie.

De Syrische autoriteiten schrijven de onrust toe aan gewapende bendes, die van geld en wapens worden voorzien via contacten net over de grens bij andere stammen. De westerse media hebben het eenzijdig over “dodelijk geweld door Syrische veiligheidstroepen tegen burgers”. De waarheid is niet wit-zwart. President Bashar al-Assad heeft eerder al toegegeven dat zijn veiligheidsdiensten fouten hebben gemaakt. Er zijn dus gevallen waarbij bewust of door manipulatie – door sluipschutters op daken – op burgers werd geschoten.

Syrische soldaten en politieagenten werden, net als onschuldige burgers, het doelwit en slachtoffer van criminele bendes, getuigen de inwoners van Wadi Khaled.

In Wadi Khaled kwamen criminele bendes toe terwijl aan de andere kant de Arabische satellietkanalen hun subjectieve berichten de wereld instuurden.

Leugens door Aljazeera

De dorpsbewoners getuigen dat Aljazeera het deed voorstellen alsof het Syrische leger aldaar burgers kwam aanvallen. Dit terwijl het net de Syrische veiligheidskrachten waren die criminele bendes verjaagden. “Er was een vrachtwagen met aan boord gewapende mensen. We zagen deze voorbij ons huis rijden, terwijl Aljazeera dit filmde en zei dat het Syrische soldaten waren die lichamen wegvoerden om hen in massagraven te begraven.”

Een andere Syriër verklaart: “Het balkon van mijn huis kijkt uit over de straat. Ik zag hoe ze de munitie vervoerde naar Tal Kalakh. En hoe zwaar bewapende mensen eraan kwamen.” Huizen en levensonderhoud werden vernield. Families werden verdreven en anderen stonden te huilen in de ruïnes nadat hun herinneringen tot as werden herleid. En kinderen deden navraag naar hun schoolboeken, die hier tot enkele dagen geleden nog aanwezig waren.

Een vrouw getuigd: “Wat doen die vandalen ons toch aan? Vijftien kinderen sloegen op de vlucht. En wij zaten hier drie dagen vast zonder voedsel of water tot ze onze huizen verlieten. En we vonden onze kinderen pas na drie dagen terug. Al die tijd hoorden we niets van hen. “

Een jonge Syriër voegt er aan toe: “Gewapende groepen kwamen uit de richting van Wadi Khaled en enkele smokkelaars van Tal Kalakh die al eerder gevangenisstraffen kregen. En anderen van Al Arida. We moesten de nacht doorbrengen met wapens rondom ons. En de volgende ochtend konden we ontsnappen. We weten nog steeds niet hoe.”

Een man verteld nog dat Syrische grenswachters werden gedood vanuit Libanees grondgebied. Allen zijn ze blij dat het Syrische leger de criminele bendes heeft verdreven uit hun dorp.

VIDEO: Getuigenissen in Wadi Khaled

ACHTERGROND: Syrië  – van vele staatgrepen tot de dood van Hafez al-Assad

Vele staatsgrepen

De nieuwe Syrische staat kreeg na de Tweede Wereldoorlog zoveel staatsgrepen dat, in de woorden van de Britse arabist Peter Mansfield, ‘de nieuwsagentschappen er nauwelijks notitie van namen als er weer tanks door de straten van Damascus reden’.

Zo was generaal Husni al-Za’im in 1949 slechts 137 dagen aan de macht. Deze Koerd met een achtergrond in het Turkse leger had speciale opvattingen over vrouwen. Net als zijn Turkse voorbeeld, Mustafa Kemal Atatürk, was hij fel gekant tegen het dragen van hoofddoeken. Maar ook de fez wou hij verbieden voor mannen, als ‘voorbijgestreefd’. Toen de behoudsgezinde soennitische stamhoofden bij hem kwamen klagen, daagde hij hen nog meer uit. In het Grand Hotel in Bludan, waar ze vergaderden, riep hij de ober en beval: “”Gelieve de maaltijd te bereiden, breng de whisky, en roep de dansende meisjes!”.

Za’im’s belastingverhogingen wekten wrevel op bij de kooplui. En de Arabische nationalisten waren nog misnoegd over zijn ondertekening van een staakt-het-vuren met Israël, evenals zijn deals met Amerikaanse oliemaatschappijen voor de bouw van de Trans-Arabische Pijplijn. Hij maakte een vredesakkoord op maat naar Israël en bood hen aan om tot 300.000 Palestijnse vluchtelingen te  vestigen in Syrië in ruil voor grenswijzigingen nabij de bestandslijn en de helft van Israël’s Meer van Tiberias. Tel Aviv en het westen nam de Koerd nooit ernstig. En ook het volk liet hem  opsluiten in de Mezzeh gevangenis en samen met premier Muhsin al-Barazi terechtstellen.

(Het Mezzeh bewaarhuis werd in september 2000 op bevel van de Syrische president Bashar al-Assad gesloten en de 600 gevangenen aldaar vrijgelaten. Het is nu een Instituut voor Historische Wetenschappen.)

Tijdens de jaren vijftig ontstonden hechte banden met de Sovjet-Unie. Moskou leverde wapens in ruil voor “vriendschap”. Dit vertaalde zich ondermeer door de Sovjet-hulp bij de bouw van de Assad-dam. Damascus en Moskou hebben nog steeds goede relaties. Dat Syrië tijdens de Irak-Iran-oorlog (1980-1988), bij de Golfoorlog (1991) en de Tweede Golfoorlog (2003) zich nooit schaarde achter buurland Irak, waren onvoldoende argumenten voor de Amerikanen om normale betrekkingen met Damascus te hebben. De Amerikaanse president George W. Bush noemde het zelfs één van de landen behorende tot de “As van het Kwade”. De Yankees stelden alsmaar meer sancties in tegen Syrië omdat ze het Libanese Hezbollah en Palestijnse verzetsbewegingen zoals de Islamitische Jihad en Hamas bleven steunen.

Opkomst van het leger en vader Assad

De bevolking schaarde zich in de jaren vijftig achter het plan om Syrië en Egypte tot één staat te maken. Men aanzag de Egyptische leider Gamal Abdel Nasser als de grote winnaar van de crisis rond het Suez-kanaal en de roerganger van het Arabische nationalisme, waar Syriërs hun hart van over loopt. De Verenigde Arabische Republiek ontstond in 1958. Maar dit werd een opdoffer. De Syriërs kregen het gevoel alsof hun land werd geannexeerd door Egypte en het experiment eindigde dan ook in 1961, na een zoveelste staatsgreep.

Het instabiele land werd, net als zijn leger, na elke staatsgreep machtiger. In 1963 kwam de Baathpartij aan de macht. Datzelfde jaar werd Hafez al-Assad lid van het Militair Comité van de Baathpartij alsook opperbevelhebber van de luchtmacht. In 1966 pleegde het Militair Comité een staatspleeg tegen de burgerlijke Baathpartij. Al-Assad werd minister van Defensie. In 1971 werden de coupplegers van 1966 aan de kant geschoven en werd Hafez al-Assad president en secretaris-generaal van de Baathpartij.

Toen de Syrische Golanhoogten werden verloren aan Israël in 1967 leek het einde van Hafez’s carrière nabij. Maar Assad overleefde deze vernedering en liet zijn laatste tegenstander, Salah Jadid, oppakken en verkommeren in de gevangenis. Assad was nu alleenheerser.

Assad, die zovele staatsgrepen had meegemaakt, wist wat hem te doen stond. Hij zette overal (alawitische) familieleden neer op belangrijke posities en organiseerde een personencultus met mega-standbeelden en afbeeldingen op elke straathoek. Ook werd Syrië het land van de veiligheidsdiensten en het gezegde gaat dat “geen enkele taxichauffeur in Damascus te vinden is die niet werkt voor een of andere geheime dienst”.

Assad bracht stabiliteit (hoe bloedig die ook soms was) en veel Syriërs waren daar blij mee. Ze hadden hun buik vol van instabiliteit en de vele staatsgrepen na de onafhankelijkheid.

Radicale moslimbroeders

Totaal verschillend met de socialistische en seculiere Baathpartij, die onder Assad alsmaar belangrijker werd, was de Moslim Broederschap. Die beweging, ontstaan in Egypte, wou immers dat de maatschappij zich totaal aan God onderwerpt.

Toen Assad met een grondwet kwam die zo seculier was dat de vereiste ontbrak dat de president van Syrië moslim moest zijn, braken er rellen uit. Assad gaf toe – de president van Syrië moest voortaan moslim zijn. Musa-al Sadr, een prominente geestelijke uit Libanon, verklaarde op vraag van Hafez al-Assad dat alawieten echte moslims zijn. De meeste soennieten zijn echter heden nog steeds van mening dat alawieten geen “echte moslms zijn”, maar spreken zich daar nooit in het openbaar over uit.

In 1979 voerden activisten van een radicale tak van de Moslimbroeders een aanval uit op de Militaire Academie. Een officier en tien van zijn recruten kwamen daarbij om het leven. De Syrische autoriteiten reageerden daarop door enkele gevangenen die banden hadden met de Broederschap ter dood te veroordelen. In 1980 trachtte extreme soennieten president Assad dan zelf te doden. Tijdens een receptie moest de president persoonlijk een granaat opzij trappen en één van zijn lijfwachten deed hetzelfde met een ander projectiel. Rifat, de gevreesde broer van de voormalige president, trok daarop met zijn ‘special forces’ naar een gevangenis te Palmyra. Volgens bepaalde schattingen werden die nacht meer dan duizend gevangenen gedood.

Het bloedbad van Hama

In 1982 namen radicale soennieten van de Moslimbroeders dan de macht over in de gelovige stad Hama. Ze liquideerden er massaal mensen die sympathiseerden met de Baathpartij van de president. De Syrische leiders vroegen aan de burgers om onmiddellijk de stad te verlaten, zoniet zou men hen aanzien als vijanden. Weken nadien trokken de veiligheidstroepen van Rifat inderdaad de stad binnen en richtten er een groot bloedbad aan. Dit gebeurde nadat een patrouille in een hinderlaag werd afgemaakt en moskeeën een heilige oorlog verklaarden tegen president Assad. Dit was op 3 februari 1982, aldus de Britse journalist Robert Fisk. De schattingen over het aantal doden lopen erg uiteen van tien- tot dertigduizend. De sporen van het geweld werden snel uitgevaagd.

De gebeurtenissen in Hama zorgden ervoor dat Syrië onder Hafez al-Assad op een autoritaire manier werd (of bleef) bestuurd. Hafez al-Assad zou normaal gezien worden opgevolgd door zijn zoon Basil. De bijnaam van Hafez was dan ook “Abu Basil” (Vadertje van Basil).  Deze kwam echter in 1994 te overlijden bij een auto-ongeluk. Basil (33) had een zwak voor snelle wagens en dat werd zijn dood op 22 januari 1994. Even buiten Damascus op de weg naar de luchthaven verongelukte hij tegen 130 km/u. De majoor, ingenieur en parachutist werd begraven in Qardaha, de geboorteplaats van de president, nabij Lattakia.

In 1983 leken de laatste dagen van Hafez geteld na een hartaanval. De troepen van broer Rifat verschenen reeds op de strategische positieis in Damascus. Maar de oude president herstelde wonderbaarlijk en sprak vanop zijn ziektebed het volk toe. Rifat werd verbannen naar Europa, waar hij in verschillende steden woonde; ondermeer in Parijs en Madrid. Momenteel woont hij in Londen.

Longfibroze

Op 10 juni 2000 overleed Hafez al-Assad aan de gevolgen van longfibroze. Door littekenweefsel traden onherstelbare beschadigingen op aan de longen en dit zuurstoftekort werd Assad uiteindelijk fataal. Hij werd naast zijn geliefde zoon Basil in het familie mausoleum begraven. Zijn zoon Bashar, een geneesheer die voor oogarts studeerde in Londen, volgde hem op. Hij kreeg de loodzware taak om het autoritaire bewind van zijn vader om te vormen naar meer democratie door tal van hervormingen.

Bronnen:

Video’s betogingen in Syrië van Addounia TV.
Syrië – Bernard Bouwman – 2010 KIT Publishers / Oxfam Novib / 11.11.11 – ISBN 978 90 6832 425 9 – NUR 517/900 – www.kitpublishers.nl – www.landenreeks.nl

# Meer informatie over Syrië kan U terugvinden op: http://mediawerkgroepsyrie.wordpress.com