Oh Bill toch! Die lach, die guitige grote mensenlach. Een speelse krul die symbool stond voor een nieuw Amerika. Heden ten dage staat dezelfde glimlach symbool als het reliek van een gevallen engel. Ten prooi aan zijn macaber verleden. Die lach, verworven tot een dichtgeknepen pruillip.
Kijken naar de Cosby show was binnenstappen in een huiskamer waar de gezelligheid van de trap viel te lepelen. Het soort televisie dat een natie haar blik deed verruimen. De chemie tussen Bill en zijn publiek was er een van grenzeloos vertrouwen. Momenten van guitige kwinkslagen wisselden gretig af met het, de in Amerikaanse producties zo vaak verplichte, moraallesje dat zowel oppervlakkig als vertederend was. Die huiskamer gaf vele blanke Amerikanen de kans om, na de woelige jaren 60 en 70, zijn donkere landgenoten te leren kennen als een alledaags gezin met dezelfde normen en waarden als de hunne. Prettig gestoord maar godsvruchtig, ambitieus maar met een sterke familieband als basis. Het is dat gevoel waarin vele Amerikanen zich nu verraden in voelen. Het gevoel dat die show niet veel meer bleek dan..een show. Dat de drijvende kracht achter die show hen op meesterlijke wijze kon misleiden. Als ontwaken met een misselijkmakende kater die de avondlijke roes niet waard was.
Achter die geheimzinnige sproetjes, die hem de laatste jaren kenmerken, valt nu een flikkering van vertwijfeling te lezen. De blik van een man die, tergend traag en met weinig gevoel voor empathie, de realiteit onder ogen moet zien omdat de rest van de wereld dat van hem eist. Nu nog kan je duidelijk een misprijzen in diezelfde ogen herkennen om zoveel brutaliteit en ongehoorzaamheid.
Ongehoord zie je hem denken. Tot vorig jaar werden zulk een beschuldigingen weggelachen of, nog beter, toegeschreven onder de noemer ‘showbizz’. Zijn hele fysieke presence straalt geen schuld uit omdat hij niet gelooft in zijn schuld. Wat gebeurde, gebeurde in zijn ogen omdat jonge, ambitieuze vrouwen wilden proeven van de roem en de faam. Het lichaam als pasmunt voor een plekje onder de zon.
Een combinatie van faam, weelde en idolatrie doet een mens verstommen in het eigen kortzichtig (en eenzaam) denken. Luxe went, ja-knikkers om je heen went ook. Blijkbaar blijkt gewillige lust en daad ook te wennen want hoe valt dit anders te verklaren? Wat is de volgende stap voor een mens waarvoor niets onmogelijk lijkt? De één wentelt zich in de exentriciteit, de ander in een ascetisch bestaan, weg van alle spotlights en drukte. Er is nog een andere groep, die de grenzen van het toelaatbare opzoekt in de hoop zichzelf zin te geven. De oppervlakkige lichtheid van het bestaan rondom hen en de cynische business die maakt en kraakt zonder emotie, drijft hen naar het extreme. Ieder van hen verslaafd aan de vlucht naar een nieuwe realiteit met identiteit. Die identiteit vond hij als vaderfiguur bij jonge vrouwen. De vaderfiguur die een, bijna incestueze, karaktermoord zal plegen bij elk van zijn slachtoffers. Dat zorgvuldig opgebouwde vertrouwen dat, bij elke ranzige heupbeweging, als het ware uit het meisje werd gestoot. Het systematisch drogeren lijkt zo, bijna, een dankbare verdoving van alle fysieke leed.
Naast de pijn, is het de eenzaamheid die deze slachteroffers met elkaar gemeen hebben. De eenzaamheid die zich, overstemt door de lacherige hoon, als een virus nestelt in het hoofd en alle moed beneemt om onrecht het woord te bieden. De adem en het stemgeluid benomen door een media met oogkleppen. Oogkleppen, gevoed door een angst om de hand die hen spijst niet weg te slaan. Showbizz en media gaan nog steeds door het leven als commerciele partners, wie kan het hen kwalijk nemen. De macht van het getal die bepaalt wat nieuws is en wat niet.
Het almachtige getal was jaren lang ook een trouwe bondgenoot van Cosby. Nu keert het getal, als koele minnaar, Cosby de rug toe. Meerdere stemmen, die zich verenigden, krijgen nu toch gehoor. Sociale media pikken het op en de traditionele media kunnen, onder druk, niet achterblijven. Het publieke proces heeft reeds zijn vonnis en Bill voelt nu pas echt wat eenzaamheid kan betekenen.
Een nieuwe Cosby show dient zich dan ook aan. het huisraad op tv zal nu plaatsmaken voor kitscherige rechtzaal-meubilair. In een oranje treurplunje zal hij ons de komende maanden, met een zeer ernstige, berouwvolle blik, trachten te overtuigen van spijt. Een batterij advocaten zal alle argumenten, met zin voor dramatiek, proberen uitspelen ten voordele van strafvermindering. Rechters gaan zwaarwichtige oordelen en straffen uitschreeuwen, mediabedrijven zullen er geld aan verdienen en Amerika kijkt toe hoe een voormalige held zijn nekschot ontvangt. Heeft er al iemand geboden op de filmrechten?
