Prijsafspraken en/of concurrentievervalsing en/of kartels en/of zachte corruptie (oa ook bij overheidsaanbestedingen) en/of machtsmisbruik met benadeling van concurrenten tot gevolg in de brede zin van het woord  – de lange rij van nieuwelingen

Ook in 2012-2013 worden sommige sectoren of spelers in sectoren genoemd als mogelijks betrokken bij, onderzocht op en/of beschuldigd en/of schuldig gevonden van

– prijsafspraken, direct of indirect, of van

– praktijken die prijsafspraakafstemmende maatregelen mogelijk maken en/of van

– gegevensuitwisseling over confidentiële gegevens (vb. over negociaties met distributeurs, over aanbiedingen van anderen bij openbare aanbestedingen) ;

– afspraken via de leveranciers over hun distributieprijzen ;

– misbruik van machtspositie ten nadele van concurrenten.

Onder hen zijn er de volgende sectoren :

• (ook Belgische) autorijscholen of in elk geval hun federatie ;
• (ook Belgische) snoepfabrikanten,
• (ook in Belgische markten handelende) garnalenhandelaars ;
• (ook Belgische) chocoladefabrikanten,
• (ook Belgische) biscuitfabrikanten,
• (ook Belgische en Vlaamse) bakkers of in elk geval de Federatie van Vlaamse bakkers ;
• (ook Belgische) dierenvoedingfabrikanten,
• (ook Belgische) consumptieijsfabrikanten,
• (ook Belgische) sauzenfabrikanten,
• (ook Belgische) bouilonfabrikanten,
• (ook Belgische) verzorgingsmiddelenfabrikanten,
• (ook Belgische) schoonheidsmiddelenfabrikanten,
• (ook Belgische) fietsenproducenten ;
• (ook Belgische) fabrikanten van metalen onderdelen voor het openen en sluiten van deuren en ramen ;
• de Belgische Bpost ;
• (ook Belgische) fabrikanten van kunstofbuizen voor afvalwater ;
• producenten van antieke beeldbuizen zoals Philips, Toshiba, Panasonic, Samsung, LG Electronics, Technicolor ;  
• Britse, Zwitserse en andere banken manipuleren in afspraak jaren de Libor ;
• (ook Belgische) banken ; er is een tijd geweest – lang geleden – dat bepaalde Belgische banken afspraken maakten rond prijzen van bepaalde kernproducten ; al is het nooit bewezen ;
• internationale verladers (vb. DHL, UPS, Schenker, Hühne & Nagel) ;
• (ook Belgische) goederenhandelaars of stuwadoors en verschillende ondernemersverenigingen in die markt  ; mogelijke betrokkenen zijn de Singoporese PSA, Katoen Natie; zij stellen dat het over oude zaken gaat en oude informatieafspraken tussen de verenigingen en de leden ;
• energiebedrijven ;
• gasbedrijven ;
• cementfabrieken ;
• uitgevers van e-books : in de US is het summum vastgesteld : in een biografie van Steve Jobs doet hij het verhaal over prijsafspraken in New Yorkse betere restaurants tussen uitgevers van e-books in de USA ; het gerecht komt daarop in actie in 2012 en onderzoekt prijsafspraken tussen i-pad  maker Steve Jobs van Apple , Amazon’s e-reader Kindle, Penguin Group en Mac Millan, Hachette Book Group,  Simon & Schuster en Harper Collins Publishers ;  de laatste drie gaan in op een dading met het O.M., de andere niet ; zij betwisten de interpretatie van het OM : de hele discussie die ze hadden ging net over het openbreken van de markt enerzijds en anderzijds over afspraken om niet met verlies te verkopen en dus … minimumprijzen … .; het OM ziet het anders : door uitgevers op te leggen om ook andere distributeurs dezelfde minimumprijzen op te leggen kostte volgens hen de visie van Apple tientallen miljoenen dollars aan de consumenten ; ook de EU startte een onderzoek opent een onderzoek tegen Apple, Penguin (onderdeel van Pearson op dat moment), HarpersCollins (onderdeel van NewsCorp op dat ogenblik), Hachette Livre (onderdeel van Lagardère Publishing-FR op dat ogenblik), Simon & Schuster (CBS), Holzbrinck (D.) eigenaar van MacMillan ;
• “chocogate” doet zijn intrede in 2012 : Test-Aankoop dringt aan op nader onderzoek rond de prijszetting van choco’s (o.a. Nutella en huismerken…) die in bepaalde periodes plots spectaculair duurder werden ; Test-Aankoop suggereert de mogelijkheid van prijsafspraken ; formele onderzoeken worden evenwel niet gevoerd ;
• zeven Belgische warenhuisketens of warenhuisketens in België i.s.m. leveranciers voor drogisterij-, parfumerie- en verzorgingsproducten ; zij spraken via leveranciersinformatie en een elftal leveranciers direct of indirect minimale prijzen af voor producten zoals shampoo, tandpasta en andere verzorgingsproducten ; de boete die hen boven het hoofd hangt is maximaal gelijk aan 10 % van de wereldwijde omzet of mogelijks dus tot 10 000 000 000 euro ;  
• farmabedrijven zoals AstraZeneca (dat volgens de rechters uitspraken in 2005 en 2012  misbruik maakte van zijn dompinante positie in het maagmedicijn Losec om generische geneesmiddelen van de markt te houden) ;
• …….. .

Geen nieuws onder de zon

Maar de (al dan niet terecht genoemde) nieuwelingen braken geen records ; voor hen waren er al anderen voorgegaan : te voren waren er al :

• producenten van autoruiten (boete van 1,38 miljard euro in 2008) ;
• producenten van liften (boetes tot 0,47 miljard euro in 2007), o.a. voor ThyssenKrupp ;
• luchtvrachtvervoerders (boete van 0,80 miljard euro in 2010) ;
• producenten van vitamines (boete van 0,97 miljard euro in 2001) ;
• producenten van parafinewas (boete van 0,68 miljard euro in 2008) ;
• producenten van lcd (boete van 0,65 miljard euro in 2010) ;
• (zes) (ook Belgische) producenten van fosfaten voor dierenvoer, waaronder Tessenderlo Chemie (veroordeling wegens kartelpraktijken  zoals langdurige marktverdeling) ;
• verschillende reizigersluchtvervoersmaatschappijen zoals o.a. Britisch Airways (International Airlines Group), Virgin Atlantic ;
• verschillende reisbureaus ;
• (ook Belgische en Vlaamse) telecomspelers zoals Base, Belgacom Mobile, The Phone House ;
• producenten van software en hardware zoals Microsoft ;
• producenten van voeding en drank, zoals Haribo, Unilever, Kraft Foods, Dr. Oetker, Nestlé ;
• koffie- en/of theeproducenten zoals Nestlé, Tchibo, Melitta en Dallmayr ;
• producenten van badkamertoebehoren en –uitrusting (boete van 0,62 miljard euro in 2010) ;
• producenten van gasbuizen (boete van 0,54 miljard euro in 2007) ;
• ….. .

De consument quasi altijd bedot ?

Het lijkt wel of niemand “niet schijnt te foefelen” of “ niet daadwerkelijk foefelt” of “niet vermoedt wordt te foefelen” ter ere en glorie van zichzelf of zijn sector of zelfs in de naam van het welzijn van de bevolking.

Vande Lanotte, bevoegd Belgisch minister wil niet alleen de bedrijven maar ook hun bestuurders kunnen vervolgen ; hij neemt een wetgevend initiatief ter zake … .

Als u het mij vraagt kan dat mogelijks iets veranderen, want bedrijfsleiders zijn gevoelig voor straffen op persoonlijk vlak ; tenzij het gaat om boetes of schedevergoedingen, want daarvoor bestaan vrijwaringsregelingen en/of verzekeringen…. De Minister zal het dus geod en grondig moeten reglementeren wil hij echt impact hebben. Anders wordt het gewoon linkervest/rechtervest of vestzak/broekzak trekken.

Literatuur en bronnen

Belga, Entente sur les prix : les clients remoursés?, in L’ECHO, 05 10 2012, p. 16.

Belga, “Supermarktketens hielden prijzen kunstmatig hoog”, in DeMorgen, 03 10 2012, p. 19;

Belga, Bpost conteste, en appel, l’amende du Conseil de la concurrence, in L’ECHO, 16 01 2013, p. 14.

BROECKMEYER, I., Concurrentiewaakhond krijgt scherpere tanden, in DETIJD, 18 07 2012, p. 5.

CAMPS, H., Onschuld, in DeMorgen, 28 03 2012, p. 1.

DEDOBBELEER, K., 1,47 miljard euro, Recordboete voor “ergste kartel’ ooit, in DETIJD, 06 12 2012, p. 15.

DE ROO, M., Bpost krijgt boete van 37 miljoen euro voor machtsmisbruik in bedrijvenpost, in DETIJD, 11 12 2012, p. 22.

DE ROO, M., MEEUSSEN, G., Stouwers verdacht van afspraken, in DETIJD, 27 04 2012, p. 4.

DT., Europese Unie deelt recordboete uit, in DeMorgen, 06 12 2012, p. 17.

DT/Belga, “Snoepfabrikanten maakten prijsafspraken”, in DeMorgen, 14 03 2012, p. 18.

LAUWERS, M., Stefaan Raes : “La nouvelle Autorité de la concurrence devra attirer des talents”, in L’ECHO, 25 08 2012, p. 12-13.

MAECKELBERGH, B., Eddy Merckx verdacht van corruptie, in DeMorgen, 27 03 2012, p. 2.

MICHIELSEN, T., Apple onder vuur voor ‘te dure’ e-books op iPad, in DETIJD, 12 04 2012, p. 15.

PS., Bedrijfsleider kan straks zelf kartelboete krijgen, in DETIJD, 18 07 2012, p. 1.

SERRURE, Opnieuw kartelschaduw boven Tessenderlo Chemie, in DETIJD, 13 07 2012, p. 19.

SUY, P., Test-Aankoop vraagt onderzoek naar “chocogate” , in DETIJD, 05 01 2012, p. 5.

THERIN, Les cartels dans le viseur de Bruxelles, in L’ECHO, 30 03 2013, p. 15.

TUYTSCHAEVER, F., CIMENTAROV, P., Fiscale aftrekbaarheid van kartelboetes, in De Juristenkrant, 07 03 2012, p. 16.

VANDEKERCKHOVE, S., Claims over prijsfraude nefast voor warenhuizen, in DeMorgen, 04 10 2012, p. 3.

VANEMPTEN, J., 06.04.2012-13.04.2012, de week waarin … , in DETIJD, 14 04 2012, p. 16.

VAN HAVER, K., EU kraakt codenaam “asperge”, in DETIJD, 29 03 2012, p. 20.

VAN MELCKEBEKE, M., Wie profiteert wanneer kartelpolitie eindelijk toeslaat?, in DETIJD, 04 10 2012, p. 15.

X., La Commission soupçonne un cartel des crevettes, in L’ECHO, 14 07 2012, p. 13.

X., Bpost krijgt boete van 37 miljoen euro voor misbruik machtspositie, in DeMorgen, 11 12 2012, p. 11.

X., Bpost gaat in beroep tegen boete van 37,4 miljoen euro, in DETIJD, 18 01 2013 , p. 14.

X., Chimie, Tessenderlo ciblée par les régulateurs européens, in L’ECHO, 13 07 2012, p. 13.

X., Le cartel des tubes cathodiques puni d’avoir freiné le plasma, in L’ECHO, 06 12 2012, p. 19 .

X.,  Les arrimeurs s’entendent trop bien, in Actualité, Vu de Flandre, DETIJD, in www.trends.be, 03 05 2012, p. 23.

X., Uitgevers, Apple ontkent prijsafspraken over e-books, in DETIJD, 14 04 2012, p. 17.

X., “Apple  maakt prijsafspraken e-books”, in DETIJD, 12 04 2012, p. 1.

X., Apple poursiuivi par l’antitrust américain, in L’ECHO, 12 04 2012, p. 1

X., Kartelwaakhond vermoedt afspraak drogisterijprijzen, in DETIJD, 03 10 2012, p. 19.

X., Le cartel des tubes cathodiques puni d’avoir freiné le plasma, in L’ECHO, 06 12 2012, p. 19.

X., Des peines pour les patrons qui faussent la concurrence, in L’ECHO, 18 07 2012, p. 1.