In juni nam de OESO de automatische indexering in België opnieuw onder vuur. Dat wordt stilaan een gewoonte en het verbaast ons dan ook niet echt. Maar deze aanval staat niet op zich. Ze sluit aan bij gelijkaardige aanvallen op de automatische indexering en dit terwijl België zich nog maar net moeizaam weet op te werken uit de historische economische en financiële crisis die de hele wereld treft. En je kan je afvragen waarom net nu die aanvallen op de automatische indexering weer de kop opsteken. België verteert immers als één van de beste landen de crisis. Zowel op het vlak van groei, als op het vlak van werkgelegenheid en overheidsschulden doet België het beter dan het gemiddelde van de eurozone. Voor de groeivooruitzichten in 2012 springt België zelfs over Duitsland, dat steevast als ‘modelland’ naar voor wordt geschoven!
Het is waar dat de automatische indexering problemen kan geven in geval van sterke inflatie. Maar het gaat hier niet om één, maar om twee hefbomen! Niet de automatische indexering moet hervormd of geschrapt worden, wel de buitensporige inflatie moet aangepakt worden! De werknemers hebben recht op het behoud van hun koopkracht. Om sociale én economische redenen: de mensen moeten kunnen kopen wat men produceert! Ze hebben bovendien al een deel van hun koopkracht moeten afgeven aangezien de indexering samengaat met de gezondheidsindex (waar brandstoffen, alcohol en tabak uit geweerd zijn). Bovendien wordt de aanpassing niet onmiddellijk doorgevoerd (in vele sectoren gebeurt dit slechts één maal per jaar). Om die redenen evalueert Olli Rehn, de eurocommissaris van Economische en Monetaire Zaken, ons indexeringsstelsel trouwens als ‘zeer intelligent’ en ‘zeker niet voorbijgestreefd’.
Het echte probleem is dus niet de Belgische automatische indexering, maar wel de evolutie van de prijzen. De regering zelf zit ook op dat spoor. Ze heeft een hervorming voorbereid om de vorming van de gas- en de elektriciteitsprijzen beter te omkaderen. Er moet ook massaal geïnvesteerd worden in een betere energie-efficiëntie, opdat de energiepost minder doorweegt in het gezinsbudget. Maar er is niet enkel het energieprobleem. We wachten nog steeds op een evaluatie van het effect van de btw-verlagingen op de horecaprijzen. Hoewel je het tegendeel zou mogen verwachten, zijn die prijzen alleen maar gestegen! Opvallend zijn ook de hoge prijzen in de distributiesector. (De minister van Economie heeft hierover trouwens een studie besteld). Pak de problemen dus bij de basis aan en hou de prijzen onder controle in plaats van het systeem van de automatische indexering in vraag te stellen.
De tegenstanders van de automatische indexering beweren ook dat België aan competitiviteit verliest ten opzichte van zijn belangrijkste commerciële partners. Ze gaan evenwel voorbij aan het feit dat, als we verschillende loonsubsidies aan de ondernemingen bekijken, de loonkloof sinds 1996 vergeleken met de drie buurlanden slechts 1% bedraagt. Deze loonkloof is volledig toe te schrijven aan het Duitse beleid van loonmatiging. Dat beleid is nefast voor de Europese economie. We kunnen niet genoeg herhalen: het succes van de Duitse export is toe te schrijven aan het type producten dat Duitsland exporteert naar de groeimarkten waar een grote vraag naar is. Met de loonmatiging wil Duitsland zijn positie op de Europese markten versterken en dat gaat ten koste van de andere Europese landen. De Europese economie in zijn geheel wint hier niets mee. Je kan je de vraag stellen of dit dan het grote Europese project is: ontwikkeling door de loonconcurrentie aan te zwengelen? Voor ons is dat een doodlopend straatje, waar je niets mee opschiet. We moeten ons daarentegen richten op innovatie en onderzoek, een verbetering van de energie-efficiëntie en een efficiënter gebruik van materialen. Het zijn die hefbomen die het economische dynamisme van ons land in de toekomst zullen verzekeren.
Claude Rolin, algemeen secretaris ACV
