Tot voor kort bleek Latijns-Amerika geen noemenswaardige kopzorgen te veroorzaken voor de VS, behalve dan het eeuwige Cuba, het haast wankelende Venezuela en het Bolivië van de inheemse president Evo Morales. De Amerikaanse remedie bleek niet te werken voor Cuba en Venezuela. Maar in Bolivië is het dan toch gelukt.
Een draai van 180 graden
José Sant Roz, professor wiskunde aan de Venezolaanse universiteit Los Andes, kijkt raar op. “Wie kon zich inbeelden dat het continent in nauwelijks 3 maanden tijd een draai van 180 graden zou maken?” De regeringen die zich voor kort verenigden om sancties van de VS tegen Venezuela uit te voeren omwille van de mensenrechten zijn nu net diegenen die zelf in een diepe sociale crisis gestort zijn waar mensenrechten ver te zoeken zijn.
In Chili is de groter wordende kloof tussen armen en rijken niet meer houdbaar. De kruik gaat zolang te water… De noodtoestand werd uitgeroepen en de politie schiet zelfs met hagel op de manifestanten. Het leger werd ingeroepen. De Inter-Amerikaanse Commissie voor de Mensenrechten registreerde op 27 november 42 personen die vermoord werden, 12 verkrachte vrouwen, 121 vermisten en duizenden die gemarteld werden in de gevangenissen. Mobiele telefoons van eigenaars die de ernst van de situatie de wereld proberen in te sturen worden geblokkeerd. Methodes van de sinistere dictatuur van generaal Pinochet teruggekeerd? Democratie? Jawel, want de VS hebben daarover geen twijfels voor de betreffende landen.
In Colombia zijn al dagenlang straatprotesten aan de gang. Op 21 november werd een nationale staking georganiseerd. De avondklok werd ingesteld. En iets wat al lang geen nieuws meer is omdat het haast dagelijks gebeurt: het ombrengen, een na een, van allerlei verdedigers van de mensenrechten. Mensenrechten? Was dat niet het probleem van Venezuela? Ondertussen ziet Colombia door de ernstige problemen in eigen land zich verplicht zijn agressieve operaties aan de grens tegen Venezuela in te korten en zelfs zijn paramilitairen en drugsbendes terug te trekken.
In Ecuador leverden volksorganisaties dagenlang slag. President Lenin Moreno zag zich verplicht de prijsverhoging van de benzine in te slikken.
In Argentinië, Brazilië en Peru grijpen geregeld massale volksmanifestaties plaats.
En vandaag speelt zich een gruwelijke repressie af in Bolivië, dankzij het verraad van hoge militaire leiders die opgeleid werden in de ‘Escuela de las Américas’ in de VS.
Niemand heeft honger
Volgens José Sant Roz zouden verschillende internationale bedrijven het erover eens zijn dat op dit ogenblik Venezuela en Uruguay de meest stabiele landen van de regio zijn. Hij vermeldt verder dat verschillende NGO’s vinden dat niemand in het land honger lijdt, dat ondanks de tientallen boycotoperaties de elektriciteit stabiliseert en de files voor de winkels en grootwarenhuizen korter worden. De ‘bachaquerimos’ (zij die massaal levensmiddelen en medicijnen inslaan om ze daarna duur te verkopen) worden streng aangepakt.
Anderzijds is de auteur er zich van bewust dat de sancties en blokkades van de VS Venezuela niet veel soelaas zullen bieden.
Onderhandelingstafel reist naar Europa
Inmiddels gaat de Venezolaanse regering gestaag te onderhandelen met de oppositie. Naast vertegenwoordigers van de regerende partij PSUV zitten aan tafel ook vertegenwoordigers van de ‘Movimiento al Socialismo’ (MAS), ‘Soluciones para Venezuela,’ ‘Avanzada Progresista,’ ‘Cambiemos Movimiento Ciudadano’ en ‘Esperanza por la Cambio.’
Op dit ogenblik zijn de onderhandelaars overeengekomen om drie agendapunten concreet aan te pakken. Vooreerst de benoeming van een nieuwe Nationale Kiesraad. En dit met het oog op de parlementaire verkiezingen van volgend jaar.
Daarnaast worden economische maatregelen bij hoogdringendheid aangepakt, onder andere de ruilhandel van petroleum voor voedingswaren en medicamenten.
Verder wordt de vrijlating van nog meer politieke gevangenen voor ogen gehouden.
Op 24 november begonnen de leden van de onderhandelingstafel aan een reis voor ontmoetingen met politieke instanties in Europa. Bedoeling is om informatie uit te brengen over de vooruitgang van de onderhandelingen. Onder meer zullen ze gesprekken hebben met de staatssecretaris van het Vaticaan en met het Europees Parlement in Brussel.
Juan Guaidó de grote afwezige
Wie nergens te zien is aan de onderhandelingstafel is de zelfverklaarde president Juan Guaidó. Hij heeft de handen blijkbaar vol met de creatie van zijn Amerikaans Venezuela. En hij ziet met voldoening dat dit parallel Venezuela internationale vooruitgang boekt. Zo besliste de recent geïnstalleerde president Nayib Bukele van het Centraal-Amerikaans land El Salvador om de diplomaten van de officiële Venezolaanse ambassade de laan uit te sturen. Prompt gaf Venezolaanse president Nicolas Maduro de Salvadoraanse diplomaten 48 uur tijd om op te krassen. Solidariteitsorganisaties bezetten een tijdlang de ingang van de Venezolaanse ambassade in San Salvador om de aanhangers van Guaidó de toegang te versperren. De vraag die zich hierbij stelt is: wat bezielt president Bukele die van politieke linkse origine is? Volgens een Vlaming die in El Salvador verblijft heeft dit te maken met het feit dat de president de VS ter wille moet zijn, in de hoop dat president Trump honderdduizenden Salvadoranen op Amerikaanse bodem niet terugstuurt naar hun land van herkomst. Als dat lukt zal Bukele forse steun krijgen bij de bevolking in El Salvador.