Stel je voor dat je leven aan een zijden draad hangt, gewoon omdat je opkomt voor je rechten. Het is de harde realiteit van Everiel en Jesús die met de organisatie COISO streven voor de veiligheid en gezondheid van Colombianen op het werk. Ze bezochten België en deden hun verhaal.
Trots zijn ze, de voorzitter van de juridische dienst en de coördinator van COISO, wanneer ze praten over hun werk. Ze vertegenwoordigen dan ook een organisatie die de laatste jaren steeds meer prestaties op haar conto schrijft. Steeds meer kleine vakbonden in tal van sectoren en steeds meer arbeiders kunnen op hen rekenen.
Toch verbergen ze hun uitdagingen niet. En die zijn zowel structureel als persoonlijk. Veel werkgevers weigeren hun verplichtingen tegenover hun personeel na te komen en de Colombiaanse overheid zet grote en kleine bedrijven zelden onder druk. Intussen is leven als activist in Colombia eigenlijk levensgevaarlijk.
Doodsbedreigingen
“Heel wat activisten hebben een prijs op hun hoofd en talloze zijn vermoord”, vertelt Jesús Maria Diaz. Hij is voorzitter van de juridische afdeling van COISO. Die organisatie brengt tal van Colombiaanse vakbonden uit verschillende sectoren samen om de veiligheid en gezondheid van arbeiders op het werk te garanderen. “De vele doodsbedreigingen blijft een van de grootste risico’s voor onze organisatie. Samenwerken is een troef om de druk tegen ons werk te weerstaan en onze impact te verhogen”, gaat hij met vastberaden stem verder.
Dat die impact er is, is de overkoepelende boodschap waarmee ze naar Europa komen. Misschien wel des te meer omdat de twee vakbondsactivisten zich dagelijks op de werkvloer begeven. “Je moet de realiteit begrijpen en dat kan enkel door je ook echt op de werkvloer te begeven”, legt Everiel Laoiza Barrera uit. Hij is de coördinator van COISO, maar is net als Jesús ook dagelijks in de weer als arbeider. “Onze vrienden en vriendinnen in de fabrieken appreciëren dat enorm”, springt Jesús in. “Maar dat maakt ons ook kwetsbaar. Vanuit het hoger kader in de bedrijven wordt er bijvoorbeeld vaak gedreigd met ontslag.”
Vakbondslandschap
COISO heeft in 2017 heel wat informatie verzameld over het vakbondslandschap in Colombia. “We verzamelden klachten van uit de bouw- tot de gezondheidssector”, vertelt Everiel. Daaruit blijkt dat gezondheid en veiligheid op het werk grote bekommernissen zijn van de Colombianen. “Ziek worden en geen job meer vinden of zelfs tijdelijk niet meer kunnen uitvoeren: het is dramatisch voor arbeiders”, verklaart Everiel. Er schijnt nochtans wel sociale bescherming te zijn in hun thuisland. “Maar de verschillende gezondheid- en pensioensystemen dekken de lading niet! Bovendien kunnen maar twee op drie arbeiders op de verplichte arbeidsrisicoverzekering terugvallen. Waarom? Ofwel weigeren bedrijven simpelweg de verzekering te betalen voor hun personeel, ofwel werken de arbeiders zonder officieel contract waardoor ze uit het beschermingssysteem vallen.”
De situatie op de werkvloer is dus moeilijk. Bovendien zijn er op dit ogenblik maar weinig erkende vakbonden, wat het voor de activisten van die organisaties nóg moeilijker maakt. “Maar dankzij de internationale solidariteit, onder andere vanuit België, staat de deur op een kier voor meer erkenningen”, zegt Everiel. “Samen met jullie voeren we druk op en is er steeds meer respect voor arbeiders die zich organiseren en hun rechten afdwingen.”
Auteur: Dries Merre
