De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

Candide in NTGent

Candide in NTGent

maandag 22 oktober 2012 19:18
Spread the love

PRODUCTIE: NTGent

SPEL: An Miller, Wim Opbrouck, Chris Thys, Louis van Beek, Lien Wildemeersch, Benjamin Cools

CREDITS: Voltaire, Regie Michel Schröder, Dramaturgie Koen Haagdorens, Muzikale leiding Cristoph Homberger, Muzikale bewerking Jan Czajkowski, Scenografie Silvia Buoncicini, Severin Hofmann, Kostuums Nic Tillein, Productie NTGent, Rote Fabrik Zurich, Videast Roland Schmidt, Klavier/hammond/synths Jan Czajkowski

De kunsten zijn in verval… lijkt mijn flegmatische geest me in te geven na het zien van Michel Schröder en Christoph Homberger’s interpretatie van Voltaire’s Candide. Hebben de kunsten bijgedragen tot de morele emancipatie van de mens? Nee! Zei Rousseau, jawel antwoorde Voltaire. Wie in NTGent naar Candide ging kijken kan getuigen van de tweespalt die uit Voltaire’s denken voortkomt en op zijn beurt totale uiting vindt in deze theatrale sessie.

De scene van dit stuk is veelbelovend. Ze werkt in op alle zintuigen, geeft ruimte voor twee videomontages en ook de acteurs veranderen met de regelmaat van de klok van uiterlijk om ons reptielenbrein te voeden. Candide’s optimisme wordt parallel aan zijn levensloop in de gelijknamige roman sarcastisch opgevat en evolueert naar een abstract cynisme waar het publiek geen hoogte van kan nemen. Wim Opbrouck zet het geheel in, op wondermooie wijze. Hij speecht, gepositioneerd voor een gigantische vilten rode bal. Voor een allusie op de inspirerende leiders van weleer kan dat zeker tellen. Hij wordt geflankeerd door zijn medespelers die enigszins verveeld toehoren. Opbrouck zet een hoopgevende toespraak in. Herkenbaar van de speeches die ik zelf meermaals heb mogen aanschouwen in het grote auditorium op de Blandijnberg van de Gentse universiteit. Zo een van “vrienden het moet anders, het kan anders, en wij zijn de toekomst”. Die hoor ik best graag. Ik dacht dat dit een mooie interpretatie van Candide in onzer tijden zou kunnen opleveren. Niet dus. 

Opbrouck’s stem stokt na zo’n 15 minuten. Het stuk wordt vervolgd door onsamenhangende verhalen van verkrachting en ongeluk. Tussendoor wordt er gezongen en gedanst, gepenetreerd van achter en van voor met allerhande omvangrijke fallussen. Op de achtergrond krijgen we eerst nog beelden van onze Europese ministers met hun geruststellende praatjes en de inleiding van een beloftevolle avond op VT4 te zien. De beelden worden echter snel onsamenhangender terwijl we langs de andere kant van de scene de nostalgische beelden herkennen zoals die beschreven stonden in het programma boekje van het NTGent. Voltaire’s spanningsveld van ideaal en realiteit is dus zeker wel te bespeuren. Door de combinatie van abstractie en overvloed aan penetratie krijgt de toeschouwer mooie beelden te zien. Het is duidelijk dat de regisseurs hard gewerkt hebben aan de posities in de scene, de organische veranderingen in beeld en enkele beeldschone piëta’s.

Toch kan ik me niet ontdoen van de idee dat Candide vandaag beter vertaald had kunnen worden. Noem me conservatief, maar het werk van een verlichtingsfilosoof als Voltaire, kan in een tijd als de onze interessante discussies en kritiek voeden. De parallel met het bedrog van kasteelmuren, religie en groot geld die Voltaire meesterlijk beschrijft in Candide zou in zijn geheel vertaald kunnen worden naar vandaag de dag. Terwijl het enige waarvan dit stuk getuigd, vervreemding is. 

Het stuk is grappig, vooral door Opbrouck’s insteek, en getuigt van zang en dans talent –dat is zeker. Maar het Zwitsers regisseurs duo lijkt verblindt door het oog voor esthetiek en de passie voor penetratie. De eenheid van de vertoning en de inhoud van Voltaire, of we dat laatste nu beschrijven als bevrijdend of juist niet, was enkel en alleen in het sarcasme van het geheel terug te vinden. 

 

take down
the paywall
steun ons nu!