Vanmorgen bleef ik haken aan een coverstory van De Standaard (10 november 2023, zie beeld). Een zeer indrukwekkende kwestie waar ingrediënten als vrouwelijk talent en Kerk, macht, gezag, het hedendaagse streven naar inclusie en diversiteit gaan borrelen.  Het gaat in Buizingen – precieus in deze tijd die snakt naar betekenis en spiritualiteit terwijl de Kerk bij deze vraag weinig aansluiting vindt – om een parochie die goed “presteert”. En een bisdom dat zich vierkant voor de vraag gesteld ziet: waarom mogen vrouwen niet prediken bij het altaar en geen mensen zegenen? Veel sympathie verdient deze geloofsgemeenschap die op een vers en vrij pad is gezet door de ziel van haar laatste pastoor, Rik Devillé. Bekend van zijn titanenwerk over kindermisbruik in deze Kerk.

Bravo voor deze krant. Ze werkt mee aan de uitzuivering van een grotendeels verouderd instituut met teveel voze plekken in het lichaam. Niet minder dan een bastion van minder menselijke vormen van mannenmacht, alles welbeschouwd.

Leuven als teken voor de wereld

Hier gaat het dus om een parochie in het achterland in Vlaams-Brabant. Maar insiders en gelovige Leuvenaars weten dat de UNIVERSITAIRE PAROCHIE van Leuven al zeker een kwarteeuw dezelfde vrije, gemoderniseerde, pioniersprincipes hanteert in haar vieringen in de kerk in het Groot Begijnhof (op zondagen om 11 uur).

Theologen en andere geleerde mensen van beide geslachten doen er de diensten bij het altaar. Vrouwen in waardig wit gewaad die met gezag wijze en goede woorden spreken in de publieke ruimte: wat een verademing is dat!

Noem mij maar een kerk-revolutionair, maar ik zie dit verzet en deze vernieuwing met blije ogen aan. Bijna veertig jaar ben ik geregeld bezoeker van deze sublieme eucharistieviering diensten geweest. Zeer bevredigend is het mij geweest,  hoe de voorgangers in deze Kerk op intelligente én serene manier hoogstaande kennis van de samenleving, van het christelijk geloof en de bijbel in de homilie telkens toepassen op de actualiteit. Occasioneel te gast in andere parochies viel me geregeld de vrijblijvendheid, het beate en het klerikale bubbel-gehalte van de preken op.

Behoudsgezinde lezers mogen bedenken dat ik ondanks/dankzij deze kritische positie in deze Kerk ook verantwoordelijkheid heb opgenomen en een zeker prestige verkreeg. Zo ging kardinaal Godfried Danneels jarenlang met mij een respectvolle correspondentie aan.
Zo was ik bezinningsbegeleider in katholieke scholen en godsdienstleraar. Door permanente studie ken ik het denken van de kerk zowel in de geschiedenis en heden vrij goed. Mijn denken over religie vond recent nog driemaal een plaats in het gerespecteerde monastieke tijdschrift De Kovel.

Mijn hoop is dat in de komende jaren crisissen zoals deze in Buizingen de Kerk (gedwongen) kansen zal bieden te vermenselijken en te vervrouwelijken.

Ik hoop dat de UP hier een van de volgende jaren een meer uitgesproken rol zal kunnen opnemen. De Leuvense professoren-parochie leeft gevoed door en in het spoor van de faculteit theologie van de Katholieke Universiteit, en die heeft wereldwijd gezag.

De Maurits Sabbe Bibliotheek bevat, zo vernam ik van de hoofbibliothecaris toen ik op een dag een schenking van een aantal theologische werken deed, een rijkere collectie boeken op theologisch terrein dan de meer antiquarisch waardevolle bibliotheken in het Vaticaan.

Ik herhaal graag dat deze faculteit sinds begin jaren negentig al vele honderden vrouwen tot een Phd Theologie of Religiewetenschappen heeft opgeleid, waarvan een groot aantal in het buitenland in minder ‘gebreidelde’ Kerken intussen christelijke priesterfuncties opnemen. Zoals in de Lutherse Kerk in Duitsland en Oostenrijk en in de Church of England.

Het historische momentum om te vervellen tot een meer inclusieve en diverse Roomse Kerk neemt naar mijn gevoel al jaren elke maand toe. De geschiedenis leert dat een groeiproces vaak niet zonder schokken kan. Rome heeft wellicht nood aan enkele goede crisissen om uit haar oude immobiliteit te raken.

Rome… bereid u voor op revitalisering!

Christelijk is een begrip dat te vaak onwaarachtigheid is gaan insluiten. De Kerk is geroepen meer Jezusiaans te gaan handelen en te denken.

Brave Little Belgium en haar intellectuele knooppunt Leuven kunnen dat – si Dieu le veult – mee realiseren.

NB. De woordvoerder van de bisschop, Geert De Kerpel stelt dat men een breuk volop tracht te vermijden.