Kaboel, het is oorlog. Bommen van de communisten verwoesten de stad, en doden genadeloos mannen, vrouwen en kinderen.

Rassoel vermoordt Nana Alia, het is een gerechtvaardigde moord. Reden: nana Alia is een ‘madame’ en laat jonge, arme vrouwen werken als prostituee, als vertier voor de communistische bezetter.

Als rechter en beul waant Rassoel zich boven de wet. Met de legitimatie goed te doen door iemand te doden die inherent slecht is, ontneemt hij het leven van nana Alia. Maar net zoals Raskolnikov van Dostojevski krijgt zijn zogenaamde Übermensch-ego een knak wanneer hij zich realiseert dat hij niet beter is dan de ander. Wie schuldig is, moet bestraft worden.

Wanneer hij zich aangeeft bij justitie, weigeren ze hem te arresteren. Iemand doden die vrouwen prostitueert aan de vijand, is zelfs een goede zaak, aldus de politiecommandant.Toch geeft Rassoel niet af, en verblijft vrijwillig in het gerechtsgebouw.

Kaboel, het communistisch leger verlaat de stad en laat een puinhoop achter.

Het Afghaanse regime wordt al heel snel gehandhaafd. Rassoel wordt officieel aangehouden, berecht en gedood volgens de Islamitische wet. Net zoals Dostojevski’s personage Raskolnikov, berust Rassoel zich in zijn lot als schuldenaar die moet boeten voor zijn daad.

Atiq Rahimi slaagt er met zijn boek ‘Die vervloekte Dostojevski’ in om heel wat maatschappelijke pijnpunten aan te raken.

Doden in tijden van oorlog is gerechtvaardigd als het slachtoffer sympathieën heeft voor de vijand. We spreken dan niet over een moordenaar maar over een patriot. Een tweede pijnpunt dat Rahimi aanhaalt, is het idee van de Übermensch die zich boven de wet stelt. Rassoel vervloekt Dostojevski omdat hij weet dat zijn schuldgevoel enkel maar kan worden afgekocht door boete te doen.

Atiq Rahimi is niet de minste. Hij won in 2008 de Goncourt-prijs met zijn boek ‘Steen van geduld’. Daarnaast heeft hij ook al een aantal awards gekregen voor zijn films.

Als lezer word je als het ware meegezogen in de absurditeit van een oorlog. Het onbehaaglijke gevoel van vervreemding is duidelijk voelbaar in het hoofdpersonage. Eigenlijk hoop je dat de moordenaar Rassoel zijn straf ontloopt. Toch geef je hem de voldoening van rust wanneer hij veroordeeld en gedood wordt.

Rahimi verwerkt naast zijn maatschappijkritische boodschap ook zijn persoonlijke geschiedenis als Perzische banneling en vluchteling in het verhaal. Dit zorgt ervoor dat de verhaallijn vertroebeld wordt door randverhalen.

De combinatie van de ontheemding door oorlog en de lectuur van een van Rusland’s grootste schrijvers, die vervloekte Dostojevski, vraagt om een inspanning van de lezer.