Volgens de krant “De Morgen” van 18
april 2014 hebben de ministers van Buitenlandse Zaken van Spanje,
Portugal, Frankrijk, Italië, Griekenland, Malta en Cyprus de
Europese Unie aangemaand tot meer engagement in de strijd tegen de
illegale immigratie.
Ze vorderen bovendien dat
EU-hulpprogramma’s voor de economische ontwikkeling van Afrikaanse
landen verplicht worden.
Italië luidde eerder al de noodklok.
Dit jaar hebben al meer dan 20.000 vluchtelingen hun weg naar het
Zuid-Europese land gevonden, zo stelde minister van Binnenlandse
Zaken Angelino Alfano gisteren. Vorige week zei hij dat in Libië
300.000 tot 600.000 vluchtelingen klaarstaan om de oversteek over de
Middellandse Zee te wagen. We zijn de eersten om te erkennen dat
zo’n grote toestroom van vluchtelingen in een land grote uitdagingen
en problemen stelt. Zich daarom alleen richten op de vluchtelingen is
geen oplossing. Allerlei maatregelen om ze tegen te houden evenmin.
Hierna enkele bedenkingen.
Men zal de toestroom met niets kunnen
tegen houden omdat de oorzaken zo erg zijn dat vluchten de enige
uitweg is.
Men zal toch ook eens moeten
stilstaan bij het feit dat de EU maar met een zeer klein deeltje van
de enorme vluchtelingenstroom te maken krijgt. In België waren er in 2013 maar15.840
mensen die een asiel aanvroegen. In hetzelfde jaar kregen slechts
2.986 een positieve beslissing als erkende vluchteling en 1.951 het
beschermingsstatuut. Deze cijfers steken schril af tegenover het
aantal vluchtelingen die de derdewereldlanden opnemen.
De EU schrikt op van enkele
tienduizenden vluchtelingen. Wereldwijd was een recordaantal van 45,2
miljoen mensen vorig jaar op de vlucht. Dat is het hoogste aantal
sinds VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR dat bijhoudt in 1994. De
beelden van de vluchtelingenkampen, niet in België of in de EU, maar
in de vele armere landen, staan op ons netvlies gebrand. Denk aan de
conflicten in Syrië, Afghanistan, Somalië, Central -Afrikaanse
republiek enz. In Congo zijn er 2,9 miljoen
ontheemden, mensen die op de vlucht zijn in Congo zelf. Bovendien
gingen 62 000 vluchtelingen uit de Centraal-Afrikaanse Republiek naar
buurland Congo om te ontsnappen aan het geweld. Het aantal vluchtelingen dat van Syrië
naar Libanon is gevlucht, heeft de kaap van 1 miljoen overschreden.
En zo kunnen we verder gaan. De meesten onder ons zijn immuun
geworden voor deze cijfers en beelden.
Eigenaardig genoeg zijn de meeste politici en
vele Vlamingen zelfs verheugd dat we meer vluchtelingen tegen houden
en deporteren, minder vluchtelingen regulariseren om humanitaire of
medische redenen en dat we zorgen dat minder gezinnen zich kunnen
herenigen. Begrijpe wie kan!
Door zo’n inhumaan beleid werd Magie De Block
(open Vld), zelfs de populairste politica.
Niet
dat er niets goeds gebeurt. België zal dit jaar 100 mensen uit
buitenlandse vluchtelingenkampen gaan halen en hier opvangen. Daarbij
zullen 75 Syriërs zijn… Er zijn nochtans miljoenen
vluchtelingen en hun onmenselijk bestaan in hun thuisland en in de
vluchtelingenkampen wordt elke dag schrijnender. Niemand kan nog
zeggen: “We wisten het niet”. Vorige maand nog verzocht de VN om
hulp voor meer dan 2 miljard dollar voor 20 miljoen mensen die met
voedselonzekerheid kampen in de Sahel. Morgen zijn dat opnieuw
vluchtelingen.
Het vluchtelingenprobleem is een
humaan probleem en een zaak van rechtvaardigheid. Gelukkig maar dat de mensen nog kunnen
vluchten van de ellende waar ze mee te maken hebben. Het is hun hoogste recht om hun
onmenselijk en levensgevaarlijk bestaan, te ontvluchten. Iedereen zal
dit erkennen maar weinigen zijn bereid om ze na hun vlucht op te
vangen. Deze vluchtelingen worden integendeel door de meeste landen
bestreden, opgesloten en zo mogelijk teruggestuurd.Amnesty
International schreef het als volgt: “ De rechten van ’s werelds
214 miljoen migranten worden noch door hun thuisland, noch door hun
gastland gerespecteerd. Miljoenen migranten worden onderworpen aan
dwangarbeid omdat overheden hen behandelen als criminelen en
bedrijven meer geïnteresseerd zijn in winst dan in arbeidsrechten. “
Ook de Belgische overheid maakt zich schuldig
aan deze beschamende politiek, getuige het discours van de betrokken
ministers en verantwoordelijken.
Wat de EU en andere landen in de
wereld moeten doen, is de oorzaken aanpakken. De oorzaken van de massale verplichte
en illegale migratie en vlucht zijn genoeg bekend: oorlog, geweld, extreme armoede,
wapenleveringen, geopolitieke belangen, uitbuiting, milieurampen…. Er zijn ook reeds genoeg voorstellen
gedaan door de VN en andere instanties om deze oorzaken te bekampen
en weg te werken. Zelfs zonder die onderzoeken weten we met ons
gezond verstand dat het geen utopie is om te beweren dat het anders
kan.
Een andere en rechtvaardige wereld is
inderdaad mogelijk. “Het
lijkt altijd onmogelijk tot het is verwezenlijkt” zei
Nelson Mandela. Denken we aan het algemeen stemrecht, de sociale
zekerheid, vakantiegeld, homorechten, vrouwenrechten, sociale
verworvenheden in het algemeen. Zo ook dienen we de
vluchtelingenproblematiek te benaderen: oplossingsgericht en met
vertrouwen in de toekomst. Stop de wapenleveringen, voer het
ontwapeningsakkoord volledig uit, doe iets aan het klimaat, zorg voor
een duurzame en rechtvaardige ontwikkeling van arme landen en handel
vooral in belang van de bevolking en niet in dat van individuen of
van multinationals.
Binnenkort zijn het verkiezingen en
elke partij heeft haar partijprogramma klaar. Vele programma’s hebben
het over een strenger asielbeleid, meer terugzendingen, strengere
regularisaties en gezinsherenigingen en over gedwongen terugkeer. Geen enkele partij heeft het over het
afschaffen van de gesloten centra, gevangenissen voor vluchtelingen
die geen ander misdrijf hebben begaan dan het niet bezitten van het
juiste papier. Ze hebben ook geen oplossing voor de
vluchtelingen zonder verblijfsvergunning maar die niet repatrieerbaar
zijn. Nergens vinden we degelijke voorstellen
om de oorzaken van de vluchtelingenstromen aan te pakken. Dan moeten
de politici ook niet verbaasd zijn dat mensen blijven vluchten, niet
op zoek naar rijkdom maar naar een minimaal menswaardig bestaan.
Pasen is een periode van hoop. Laten
we die ook brengen naar alle volkeren en naar de vluchtelingen. Aan
de politici vragen we: “Stop het onrecht, niet de mensen.”
Pol Van Camp voorzitter Recht op
Migratie vzw
www.rechtopmigratie. be