Een groot stuk van de deugddoende Nostalgische Ervaring heeft voor ons met de zintuigen te maken. Zoals de smaken van bepaalde voedingswaren die herinneren aan de speciale jeugdjaren. Toen we nog niet zelf alle verantwoordelijkheid voor ons leventje en daden droegen. Toen ons lichaam nog fris als een hoentje voelde, in staat om – indien geen beroemde bergen – dan toch muren te beklimmen. Toen we nog bewust wisten welke muziek de radio speelde, hoewel ik zelden wist uit welk land de popgroep kwam, en dat wilde ik weten, als zoon van globetrotters. Toen de geur van gras nog synoniem was met stoeipartijtjes en met dutjes in het gazon in de verloren, vrije, gewonnen uren van de nazomers. Toen de televisie niets dan interessante programma’s leek te bieden. Van het journaal – dat we toen al een rare mix van rampen vonden, zonder veel “nieuws” uit de wereld van stripverhalen of wetenschap, of dieren, waar we meer aan hadden – tot de jeugdseries met Ridders zials Keromar, dappere reizigers en militairen zoals in Star Trek, dierenliefhebbers zoals in Flipper of Ben de Beer of Lassy; of activisten zoals De Kat. Toen we nog “alles” leerden eten, bij een moeder gemotiveerd om ons zo te trainen, omdat er geen huishoudgeld op overschot was om eten weg te gooien.
Smaken uit de jaren zeventig en tachtig die nog onveranderd zijn in het gamma zijn intussen schaars, en daarom gewild. Ze leveren “sensa” voor de smaakpapillen die precieus zijn, omdat ze ons voor een moment helpen de brug te maken. Even lijkt het dat de wereld en ons leven samenhang kent. Verleden en heden verzoend zijn. Voorbeelden zijn het gemengd vruchtensap V8; de avocado; havermoutpap (waaraan we zoals thuis destijds witte – of gele Graeffe-suiker, een klontje boter of zelfs een ei toevoegen); boterhammen met echte boter; de rijke, zachte, romige smaak van de volle “platte kaas” van den Aldi; emmentaler of gruyère uit het vuistje, zoals we als kinderen de honger stilden op reisexcursie met mama, die reisgids was geweest in een vorig leven… en net niet in Istanbul was geraakt, maar wel in Athene en Rovaniemi… ook al bleven onze reisjes samen meestal beperkt tot de zee en de Ardennen. Soms met trein of coach, maar geregeld ook per Autostop (duim omhoog en maar hoopvol wachten terwijl de auto’s onpersoonlijk en soms precies nogal meedogenloos als doofstomme reuzenkevers voorbij zoefden…)
En natuurlijk zijn er de traditionele smaakbommetjes zoals pralines van Leonidas, salami met look, een paardenoog (enkel bio-eieren evenaren de smaak van toen nog) en een pintje pils of een bodempje Whisky. Dat laatste verwijst dan naar de rijpere jeugdjaren, natuurlijk. Even goed als we bij elk glas rode wijn, bij de pas gestopte pijp tabak of de sigaret die we roken in een flits even een beetje aan “de eerste keer” herinnerd worden. – Dat laatste vermeldt de grote, intussen ook al oude psychologe Alice Miller in haar succesvolle, fascinerende studie “Het drama van het begaafde kind”.
“Das Leben ist ein Schickzahl,
Aber auch richtig Wunderbar”
Illustratie
Avondmaal à l’ancienne met boterhammen
