1)Ik had afgelopen zondagavond hetzelfde gevoel als toen Patrick Janssens in 2006 de gemeenteraadsverkiezingen won in Antwerpen en verhinderde dat Dewinter er de macht greep. Het grote verschil is dat de winnaar zich toen aan de linkerkant van het politieke spectrum situeerde terwijl dat nu aan de rechterkant is. Dat de N-VA zeer nipt de grootste partij werd voor het Vlaams Belang verhinderde de wekenlange show die Van Grieken had kunnen opvoeren als informateur van de nieuwe Vlaamse regering. Moest het VB een zetel meer gehaald hebben hadden ze ook samen met N-VA een meerderheid in het parlement en was de druk op De Wever om een coalitie te vormen ongetwijfeld enorm geweest.
2)Het is uitkijken naar de regeerakkoorden die De Wever zal sluiten met CD&V en Vooruit en de mate waarin deze twee partijen de rechtse tot extreemrechtse N-VA-ambities kunnen afremmen. Niet vergeten dat de Orde van Vlaamse Balies in haar evaluatie van de partijprogramma’s respectievelijk 23,1 en 59 procent van de voorstellen van de N-VA als een ‘aantasting van de rechtstaat’ of een ‘mogelijke bedreiging van de rechtstaat’ beoordeelde. Zo is de N-VA er bijvoorbeeld voorstander van dat het parlement een gerechtelijk vonnis kan terugdraaien, hetgeen natuurlijk vloekt met de scheiding der machten. Kamerlid Sander Loones (N-VA) diende hierover in 2023 reeds een wetsvoorstel in in de Kamer.
3)Heel opvallend in de uitslag is dat het Vlaams Belang zijn hoogste scores haalt in plattelandsgebieden waar nog nauwelijks sprake is van migranten. De isolatie van deze dorpen door het verdwijnen van cafés, handelszaken, bankautomaten, openbaar vervoer… zal ongetwijfeld een rol spelen. De voornaamste reden is volgens mij echter de decennialange agressieve campagne die het VB voert tegen migranten en waarbij ze deze bevolkingsgroep de schuld geeft van nagenoeg alle maatschappelijke problemen. Ik vermoed dat dit mensen die niet vaak met migranten in contact komen zwaarder beïnvloed dan anderen. De mensenrechtenorganisaties moeten zich bezinnen of ze net als in 2004 omwille van racisme en discriminatie geen rechtszaak opstarten tegen deze partij.
4)Als journalist ben ik ontgoocheld hoe de meeste mainstreammedia in Vlaanderen het Vlaams Belang genormaliseerd hebben en behandelen als een gewone partij zonder hen zwaar aan te pakken over de wijze waarop ze van migranten ‘untermenschen’ willen maken, het gerecht (dat is corrupt volgens Van Grieken) behandelen, de nazi sympathieën van enkele prominenten, hun aanpak van media en cultuur… Op lokaal vlak vind ik het niet kunnen dat het gratis Leuvens reclameblad als Passe Partout zich in de kiescampagne nog meer dan voorheen profileerde als een N-VA-blad. In de week voor de verkiezingen bijvoorbeeld kwam enkel kandidaat Vlaams parlementslid Katrien Houtmeyers inhoudelijk aan bod. Er werden in de hele kiescampagne ook enkel advertenties voor N-VA geplaatst. Niet verwonderlijk als je weet dat Primetime Group die PP uitgeeft in handen is van Houtmeyers’ echtgenoot Wouter Van Melkebeke en Houtmeyers zelf een van de oprichters is.
Luc Vanheerentals
