Het pro-Palestijnse Joodse medium Mondoweiss  in de VS schrijft over de schorsing en vervolgens het ontslag van een assistente in het Departement Germaanse Talen van Columbia University. Zij had in april 2024 tijdens haar lunchpauze een bezoek gebracht aan het pro-Palestijnse kamp dat op de universiteitscampus was opgeslagen. Het toenmalige hoofd van de universiteit, Minouche Shafik, kwam net terug van een hoorzitting van het Congres waarop universiteitsdirecties werden ondervraagd over wat ze deden tegen antisemitisme.  Shafik deed een beroep op de politie om op de campus te komen en de manifestanten te arresteren. Ook de assistente werd in handboeien afgevoerd. Toen zij zag hoe de zaken evolueerden, had zij wel via haar smartphone vrijaf genomen, zodat de arrestatie buiten haar diensturen viel.

De volgende morgen was zij, weer vrijgelaten, op haar werk aanwezig. Zij werd bij haar supervisor en het hoofd van het Departement geroepen en kreeg te horen: “We willen je niet ontslaan, we willen alleen maar dat dit niet gebeurd was, en probeer asjeblieft niet nog eens gearresteerd te worden.”  Haar superieuren zouden de kwestie niet aan de dienst Human Resources doorgeven.

Maar op 1 mei werd zij onverwachts bij die dienst geroepen en kreeg ze te horen dat ze geschorst was. Op welke gronden precies werd niet gezegd. Zij deed een beroep op haar recht om een vakbondsafgevaardigde naast zich te hebben, maar het antwoord was dat dat niet nodig was. En dat was het.  De vakbond legde formeel klacht neer tegen het negeren van het recht op syndicale bijstand bij het gesprek, maar daar kwam nooit antwoord op.

Op 10 mei kreeg de assistente te horen dat ze ontslagen was. Zij legde weer klacht neer, en pas toen vernam ze de grond van de schorsing en het ontslag. Dat was niet haar arrestatie, maar dat zij op 18 april het kamp was binnengegaan en daar was gebleven. Welk reglement zij daarmee zou hebben geschonden was niet duidelijk.  Zij legde een klacht neer.

Op 1 oktober kreeg zij een voorstel, de dag voor de zaak zou behandeld worden met een externe beoordelaar: de klacht laten vallen en 10.000 dollar ontvangen! Zij weigerde. Het bedrag steeg tot 50.000 dollar, en dat aanvaardde zij uiteindelijk. Haar commentaar: “Ik vond het beangstigend terug aan het werk te moeten gaan. De collega’s van wie ik gewenst had dat ze voor me zouden opkomen, deden dat niet. En het idee acht uur per dag te moeten investeren in een zo cynische instelling vond ik schrikwekkend.”

Wat de assistente overkwam, is geen alleenstaand geval. Mondoweiss meldt dat soortgelijke toestanden zich ook aan andere universiteiten voordoen en geeft verdere voorbeelden. Afgezien van de niet nageleefde juridische procedures (geen aanklacht gesteund op feiten, geen vakbondsafgevaardigde bij het gesprek, geen vermoeden van onschuld tot het tegendeel is bewezen) gaat het hier om een schending van de academische vrijheid en de vrije meningsuiting. In een staat als de VS waar de politieke top graag pronkt met de “democratische waarden”…

De wurging van de democratie

Die onbehoorlijke procedures en die schending van de democratie doen zich ook in Europa voor, binnen de EU, bijvoorbeeld binnen Duitsland, twee instanties die ook voortdurend pretenderen de “democratische waarden” te verdedigen. De journalist en media-deskundige Patrik Baab bijvoorbeeld was in Oekraïne voor zijn boek “Auf beiden Seiten der Front”, dat in oktober 2023 zou verschijnen.

Op 25 september 2022 kijkt hij uit het raam van een hotel in Donetzk en ziet hoe 800 meter verderop een artilleriegranaat inslaat in een woning. Vrijwel tegelijkertijd komt een berichtje binnen op zijn smartphone. Een journalist wil van hem weten of hij een verkiezingsobservator is bij het referendum over de toekomst van de regio, die in handen is van Rusland. Dat is hij niet, hij is daar voor zijn boek, waarin hij, zoals de titel zegt, de beide kanten van het front wil laten zien.

Maar het berichtje blijkt het begin van een mediacampagne tegen Baab. Hij zou met Poetin gecollaboreerd hebben als observator bij diens “schijnreferendum”, hij wordt bestempeld als een “apologeet van het Kremlin”, als een ontspoorde journalist. Kort na het berichtje verneemt hij dat hij ontslagen is als docent aan een universiteit in Kiel en aan een hogeschool voor media en communicatie in Berlijn.

Alleen het feit al dat hij niet enkel de visie van Oekraïne en de NAVO en de EU vertolkt, maar ook gaat kijken naar de andere kant van het conflict, volstaat blijkbaar om hem te diskwalificeren en te broodroven.

Weg vrije meningsuiting, weg onafhankelijke journalistiek, adieu democratische principes…