Afgelopen zaterdag was het weer van dat. Jonge mannen, 21 en 28 jaar, roerloos, zwaargewond op het asfalt. Het betrof geen beelden van één of ander conflictgebied ver weg, van oorlog of rellen, neen, het waren live beelden van een wielerwedstrijd in Europa.
Ik hou enorm van fietsen. De leukste der sporten. Het combineert uithouding en interval met een decor naar keuze. Zwemmers zwemmen in steeds hetzelfde zwembad, een volleybalzaal ziet er overal ter wereld gelijkaardig uit, maar als fietsers varieert het decor steeds. Ik hou van fietsen, zowel op zondag te velden en bergen als op maandag tussen de auto’s en uitlaatgassen naar het werk. En na het fietsen kijk ik wel eens naar een wedstrijd van de profs op tv.
Profwielrenners zijn vakmensen. Geen tijd om hun lijf vol tattoos te zetten en elke week een nieuw kapsel uit te proberen, of om in de discotheek op zoek te gaan naar een partner om de nacht mee door te brengen. Geen gedoe om de scheidsrechter elke keer en ze laten zich niet met opzet vallen waarna ze doen alsof ze pijn hebben. Wielrenners zijn niet zoals voetballers. Geen tijd voor show, al hun energie gaat naar trainen, eten, rusten. Toch heb ik liever dat hij voetballer wordt want het is me te veel, de lijst is te lang. Beroepsrenner moet één van de gevaarlijkste jobs ter wereld zijn.
Noem mij een willekeurige Belgische profrenner en de kans is groot dat deze al zwaargewond is geraakt tijdens het beoefenen van zijn job. Dat geldt voor bijvoorbeeld recent nog voor Philippe Gilbert, val tijdens afdaling Tour de France, knieschijf gebroken. Tiesj Benoot in diezelfde Tour, ontwrichte schouder, meerdere kneuzingen en een hoofdwonde.
Verder terug herinneren we ons Tom Boonen in 2015, bloedend aan het hoofd, in vreemde houding op het asfalt liggend in de ronde van Abu Dhabi. Een schedelbreuk en langdurige hinder aan het oor was het verdikt. Kris Boeckmans, Vuelta 2015, twee weken kunstmatige coma, een half jaar revalidatie.
Het verhaal Stig Broeck kennen we allemaal…
Stijn Vandenberghe, Vierdaagse van Duinkerke 2017, buiten bewustzijn met zuurstofmasker afgevoerd, twee en een halve week ziekenhuis, geheugenverlies, hersenkneuzing.
Jan Baekelands, Ronde van Lombardije 2017, zeven gebroken ribben en twee gebroken ruggenwervels.
Jurgen Roelandst, Tour Down Under 2012, halswervel gebroken.
Edward Theuns brak een ruggenwervel in de Ronde van Frankrijk 2016.
Ik houd het enkel bij zwaargewonden in de zeer recente geschiedenis, en dan vergeet ik er nog wel enkelen.
Dit te veel. Waar is de vakbond voor profrenners?
Alsof dat nog niet erg genoeg is is er nog een veel te lange lijst van overleden Belgische profwielrenners (met of zonder contract) sinds 2000. Vijf Belgische profrenner overleden na hartfalen, Antoine Demoitié en Wouter Weylandt verongelukte op wedstrijd, Patrick Gaudy en Kristof Goddaert verongelukte op training.
Hartfalen komt opvallend vaak voor. De natuur is niet perfect en hartfalen kan je nooit helemaal uitsluiten. Maar ervan uitgaand dat de dopingjaren voorbij zijn en dat de lijst te lang is om toevallig te zijn moet er een andere oorzaak zijn. Hoe zit het met medicatie die negatieve bijwerkingen kunnen hebben voor het hart? Moet het lichaam niet de tijd gegund worden te rusten wanneer nodig i.p.v. met behulp van medicatie de sporter te proberen klaar krijgen voor de wedstrijd? Luisteren sporters wel genoeg naar hun lichaam? Wordt er te snel naar medicatie gegrepen? Screening is goed maar er moet dieper gekeken worden.
Wat betreft de ongelukken op wedstrijd moet er ook iets gebeuren. Beter beschermende kledij? Zwaardere fietsen waardoor de snelheden net iets minder zijn? Er moet in ieder geval iets gebeuren, andere voorstellen zijn welkom. ‘Valtrainingen’ voor jonge renners volstaat niet. Risico zal er altijd zijn maar nu is het teveel. Valpartijen horen niet bij het entertainment voor het volk thuis voor de televisie.
En dan zijn er nog de ongelukken op training. Er is vraag naar goede wegen om op te fietsen, ook aan hogere snelheden. Niet alleen door de getrainde fietser maar nu ook met de opkomst van de e-bikes. Hier is het aan de overheid om te beantwoorden op die vraag.
Aan de wielerwereld om met meer antwoorden te komen om haar eigen kinderen te beschermen. Aan de renners om zich te laten horen. Want naar een doordeweekse zondags (en maandags)rijder als ik zal niet geluisterd worden.
Uit liefde voor de fiets, uit bezorgdheid voor de medemens.
