Dit artikel is het vervolg op 7 oktober 2024, de Apocalyps een jaar na de opstand van het getto van Gaza
Het demagogisch gebruik van de term Holocaust voor de actie van 7 oktober is niet alleen een belediging voor de miljoenen Joodse slachtoffers, die omkwamen door de industriële Duitse Nazi-machine. Het is ook een belediging voor de Palestijnen, die op geen enkele manier betrokken of verantwoordelijk waren voor de Westerse massamoord. Op 8 oktober 2023 moest die demagogische vergelijking vooral dienen om de geplande uitroeiingsoorlog tegen de Palestijnse bevolking en zijn bondgenoten te rechtvaardigen bij de Amerikaanse en Europese leiders en bevolking: “U wil toch geen tweede Holocaust op uw geweten?”
Laten we op 7 oktober terugkijken naar wat er de afgelopen twintig jaar gebeurd is. Om te begrijpen waarom het Palestijnse verzet op die dag geen andere keuze meer had dan de uitbraak uit het getto van Gaza.
Beschaafd versus barbaars
Het wordt ons ingelepeld van jongs af aan. Tot het een echte overtuiging wordt: wij, hier in het Westen, vormen het vrije, beschaafde deel van de wereld. We zijn ook het rijkste deel. Hoe dat komt en of er een band bestaat tussen de twee laat men in het midden. Het gaat om een soort collectieve, politieke lobotomie, die onze Westerse misdaden in de geschiedenis moet doen vergeten, in Palestina en elders, en die ons apathisch en onverschillig moet maken voor wat er ginds gebeurt. In onze naam en in ons belang.
De rest van de wereld is niet alleen arm(er), maar, zo wordt ons geleerd, er is in de rest van de wereld ook geen democratie en ook geen vrije meningsuiting zoals bij ons. De rest van de wereld wordt geregeerd door ondemocratische regimes, door dictators en ook wel door religieuze fanatici. Voor de ergste onder hen bedachten de Verenigde Staten een speciale benaming: the Axis of Evil, de As van het Kwaad, en ontwierpen ze een internationale lijst van terroristen. Een lijst die enkel in onze Westerse wereld bestaat. Een variabele lijst van doodvonnissen, afhankelijk van wie er in het Westerse vizier komt en van wie er gedood wordt.
Dat laatste meestal via een “extrajudicial execution”, een buitenrechtelijke executie, via bommen en drones, in bijna alle gevallen uitgevoerd door de VS en Israël. Zoals het afgelopen jaar gebeurde met Hassan Nasrallah en andere leiders van Hezbollah, met Ismaël Haniyeh en leiders van Hamas, met Mohammed Ghazi Abdel Aal en leiders van het FPLP. Het voorbije jaar vervoegden zij Patrice Lumumba, Amilcar Cabral, Edouardo Mondlane, Che Guevara… en de galerij van de leiders van het verzet tegen kolonialisme en imperialisme, die hun verzet met het leven bekochten.
Laat ons het Westerse model van de vrije verkiezingen bekijken, een concept dat we overal in de wereld willen importeren en opleggen, als een van de voorwaarden om tot de beschaafde, democratische wereld te kunnen worden gerekend. Om als dusdanig erkend te worden, moet het resultaat van de vrije verkiezingen wel in overeenstemming zijn met zijn met onze Westerse waarden en moet de bevolking voldoende rijp worden geacht voor ons model. Anders verklaren we de vrije verkiezingen ongeldig en organiseren we een boycot van dat land.
Ook de kandidaten voor de vrije verkiezingen moeten beantwoorden aan onze criteria. Kandidaten die zich verzetten tegen de huidige wereldorde, die de wapens opnemen tegen kolonialisme en bezetting, ook als is dat door internationale wetten gelegitimeerd, kunnen niet worden erkend, ook al hebben ze de massale steun van de bevolking.
De vrije verkiezingen voor het Palestijnse parlement in 2006
Op 25 januari 2006 hadden in bezet Palestina vrije parlementsverkiezingen plaats. Hamas, net als Islamic Jihad, had oorspronkelijk geen zin in deelname aan verkiezingen, maar besloot uiteindelijk toch deel te nemen. Internationale observatoren verklaarden dat de verkiezingen verliepen volgens het boekje, met een recordopkomst van 75%.
In de Europese pers zwaaide men de lof over “de democratische maturiteit die het Palestijnse volk toonde tijdens kalme en goed verlopen verkiezingen”. Maar toen de resultaten bekend werden, tuimelde iedereen van zijn stoel. De Hamaslijst Change and Reform behaalde maar liefst 74 van de 132 zetels. Onder zijn verkozenen een christen en zes vrouwen. Fatah behaalde nog 43 zetels, het FPLP 3, Badil 2, Onafhankelijk Palestina 2, Derde Weg 2 en onafhankelijken/anderen 4 zetels.
Hoe was dit verbluffend resultaat voor Hamas te verklaren? Er was zeker een religieuze factor in de massale steun voor Hamas. Maar er waren vooral twee andere factoren. Hamas stond voor de verderzetting van de Palestijnse verzetsstrijd en was de partij die de Osloakkoorden verwierp. Het was een partij die niet corrupt was en die de bevolking bijstond met zijn sociaal netwerk van scholen, klinieken en financiële ondersteuning. Tegenover Hamas stond een gecompromitteerd Fatah, zowel door zijn knieval voor Israël als door interne corruptie.
Enkele weken na de verkiezingen, in een interview op 19 februari 2006, zei de Palestijnse dichter Mahmoud Darwish over de Westerse schok na de verkiezingen in Palestina het volgende: ” Als er morgen vrije verkiezingen worden georganiseerd in de Arabische moslimwereld, dan zouden de islamisten overal de overwinning behalen, zo simpel is dat! In die wereld leeft een fundamenteel gevoel van onrecht, waarvoor het Westen wordt verantwoordelijk gesteld. Ik ben verbijsterd over de algemene onwetendheid in het Westen ten opzichte van de politieke Islam…”
Na de democratische verkiezingen, het doodvonnis
Zowat driekwart van de bevolking van Gaza bestaat uit ontheemde en verdreven Palestijnen uit Israël. Met hun kinderen en kleinkinderen zijn zij de oorlogsvluchtelingen sinds de Nakba in 1948 en de oorlogen en de uitbreiding van de illegale nederzettingen die erop volgden. Daar, samengedrukt op een paar honderd vierkante kilometers, vonden ze een laatste onderkomen.
Vanaf de oorlog in 1967, zo schrijft Illan Papé, besloot Israël de gehele Palestijnse bevolking op te sluiten in de grootste gevangenissen die de moderne geschiedenis ooit heeft gekend: een openluchtgevangenis op de Westelijke Jordaanoever met een iets lichter regime dan dat in de hoogst beveiligde gevangenis in Gaza. Dat had nota bene allemaal plaats in de periode voor er sprake was van Hamas en zijn gewapende vleugel, de Al-Qassam Brigades.
Tot in de jaren 90 van vorige eeuw mochten de Palestijnen de gevangenis van Gaza nog uit om te gaan werken als goedkope werkkrachten in Israël. Tot 40000 Palestijnse arbeiders werkten toen nog in de Israëlische bouwsector. Daar kwam stap voor stap een einde aan na de eerste Intifada (1987), die gepaard ging met een algemene staking tegen de bezetter. Israël begon toen rond Gaza een veiligheidsmuur met gewapende uitkijkposten en een no-go zone op zee te installeren.
De complete wurging van Gaza ging pas echt van start in 2007. Zeg maar: de endlösung van het Palestijnse probleem. Na de verkiezingen gewonnen door Hamas, riep Israël Gaza uit tot een “vijandige entiteit”. Het getto van Gaza werd een feit met – opnieuw – de steun van het beschaafde Westen. Zo verklaarde de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, de Republikein Condoleezza Rice: “Ook voor ons is Gaza een vijandige entiteit”. Europa volgde.
Onder Amerikaanse en Israëlische druk had Europa in 2003 alle Palestijnse verzetsorganisaties op haar lijst van terroristische organisaties geplaatst. De aanwezigheid op die lijst hield in (volgens artikel 3 van het Europees Gemeenschappelijk standpunt) dat Europa “verplicht was erover te waken dat er geen fondsen, direct of indirect, ter beschikking kwamen van een terroristische groep”. In casu Hamas. Javier Solana, oud-Navo chef en toen verantwoordelijke voor Buitenlandse zaken van de Europese Unie, zei het zo: « onze wetten eisen dat wij ons ten allen prijze onthouden van de financiering van terroristische activiteiten”.
Alle hulp aan de nieuw verkozen Palestijnse regering werd opgezegd en vervangen door een totale economische, financiële, politieke en diplomatieke boycot. Het directe gevolg van de internationale boycot was dat er geen salarissen meer waren voor de meer dan 100 000 Palestijnse leraars, dokters, functionarissen, veiligheidstroepen. Maar niet alleen dat. De gehele infrastructuur van Gaza zakte jaar na jaar in mekaar, net als de textielfabriekjes, de bouwsector, de landbouw, de visserijsector. Het verkeer van mensen en goederen werd lamgelegd. Er kwamen systematische brandstoftekorten. Er was de stroomuitval, het vervuild water, de invoerverboden die verhinderden dat essentiële goederen zoals benzine en kookgas het getto binnenkwamen.
En 2008, publiceerde Wikileaks emails van de Amerikaanse in Tel Aviv waarin stond: « Israëlische officiëlen hebben ons meerdere keren bevestigd dat ze de intentie hebben om de economie van Gaza op de rand van de instorting te brengen, maar zonder haar compleet te vernietigen”. En nog, op 3 november 2008: “ze willen de economie in Gaza op zo’n laag mogelijk niveau brengen, en tegelijk een humanitaire crisis vermijden.”
Die humanitaire crisis kwam er wel degelijk. Het Internationale Rode Kruis en andere hulporganisaties luidden de alarmklok voor Gaza: “Chronische ondervoeding voor 70% van de 1,5 miljoen mensen in de Gazastrook; 46% van de kinderen lijdt aan bloedarmoede omdat hun ouders hen niet voldoende kunnen voeden; alarmerende toename van ontwikkelingsachterstand en mentale stoornissen, wijdverspreide doofheid onder kinderen als gevolg van het doorbreken van de geluidsbarrière door vliegtuigen die op lage hoogte over Gaza vliegen…”.
In december 2008 volgde de Israëlische “Operation Cast Lead”, de eerste oorlog tegen Gaza, die de humanitaire situatie in Gaza helemaal deed ontsporen. Na die eerste oorlog, in een radiouitzending op 4 februari 2009, kondigde de Israëlische minister Zéev Boïm aan: « De volgende fase van onze operaties in Gaza zal de uitschakeling zijn van de terrorist Ismaël Haniyeh ». Vijftien jaar later werd zijn uitschakeling een feit.
In 2012, alarmeerden de Verenigde Naties (VN) de wereld opnieuw. Zijn Organisatie voor Hulpverlening aan Palestijnse Vluchtelingen in het Nabije Oosten (UNRWA) waarschuwde de wereld: “Als de blokkade niet wordt opgeheven, zal Gaza tegen 2020 onleefbaar zijn”. Enkele jaren later, na een zoveelste Israëlische agressie tegen Gaza in 2014 die het leven kostte aan meer dan 2.200 Palestijnen en tienduizenden huizen verwoeste, waarschuwde UNRWA-woordvoerder Christopher Gunness dat dit veel eerder het geval zou zijn dan voorspeld: “Gaza zal veel eerder dan 2020 een plaats zijn waar het onmogelijk is om te leven”.
De wereld keek weg, niets veranderde
Zygmunt Bauman in 2011: “Wat is de muur rond de Palestijnse bezette gebieden anders dan een poging om de muur rond het getto van Warschau te overtreffen?”
Wie het vandaag aandurft om Gaza te vergelijken met het getto van Warschau, riskeert een proces voor antisemitisme. Dezelfden die de onbeschaamdheid hadden om de opstand van Gaza op 7 oktober 2023 “een nieuwe Holocaust” te noemen, roepen in koor: neen, geen vergelijking mogelijk met de uitroeiing van de Joden.
Meer dan tien jaar geleden beschuldigde Zygmunt Bauman, een Poolse Jood en socioloog, en allesbehalve een Hamas-sympathisant, Israël ervan de lessen van de Holocaust te manipuleren om de onderdrukking van de Palestijnen te rechtvaardigen. “De Holocaust wordt door de Israëlische leiders gebruikt als een vrijgeleide voor hun eigen verdorvenheid en als absolutie voor hun zonden, zowel voor de zonden die ze al begaan hebben als voor de zonden die ze nog gaan begaan”, aldus Bauman.
Hij stelde dat de Joodse staat de Holocaust heeft gemanipuleerd tot een “uniek feit” van de Joodse geschiedenis, tot een privé-trauma dat toebehoort aan één (Joods) volk en niet als ‘de gruwelijke keerzijde van de moderne beschaving’, niet als de dramatische gebeurtenis die tegen elke minderheid herhaald kan worden. Bauman behoorde tot de generatie die de Holocaust heeft meegemaakt – zijn vrouw was een overlevende van het getto van Warschau, hijzelf een vluchteling. De muur rond de bezette Palestijnse gebieden verschilt niet van de muren rond het getto van Warschau, zo zei Bauman.
Alle kenmerken van het getto zijn aanwezig: van het samendrijven en opjagen van de bevolking in een van de wereld afgesloten gebied, omringd door muren en prikkeldraad, dat alsmaar kleiner wordt. Of neem de kwestie van het voedsel dat het getto binnen mocht.
Gaza doen hongerlijden
Wist u dat het Israëlische leger berekende op hoeveel voedsel en calorieën de Palestijnen in het getto van Gaza recht hadden? In februari 2006, een maand na de verkiezingen in Gaza, had Dov Weissglass, raadgever van toenmalig president Olmert, in de krant Haaretz aangekondigd dat er Gaza een bezoek wachtte bij de diëtist: “de Palestijnen zullen heel mager worden, zo zei hij, maar ze zullen er niet van doodgaan”. En zo gebeurde.
In oktober 2012 bekwam de Israëlische mensenrechtengroep Gisha na een lange juridische strijd een document van het Israëlische leger. Daarin werden voor de periode 2007 tot 2010, nauwkeurige berekeningen gemaakt van de dagelijkse caloriebehoeften in Gaza die nodig waren om net niet in hongersnood te vervallen. “Israël wilde dat Gaza honger zou lijden zonder te verhongeren”, zo verklaarde Michael Lynk, de speciale rapporteur van de UNO over de situatie van de mensenrechten in bezet Palestina.
Het rapport van het leger voorzag aanpassingen voor de lokale landbouwproductie en een beoordeling van het soort en van de precieze hoeveelheid voedsel die toegestaan of verboden was om Gaza binnen te komen. De hoeveelheid voeding, omgerekend in aantal voedselcamions, werd een oorlogswapen om de druk op Hamas en de versmachting van de bevolking stelselmatig te doen toenemen. In oktober 2023 werd het hoogtepunt bereikt. Toen verklaarde de Israëlische minister van defensie Yoav Gallant: “Van nu af wordt alles afgesloten, er zal geen elektriciteit, geen voedsel, geen water, geen benzine Gaza nog binnenkomen.”
Ziet u een verschil met de Nazi’s die op 19 april 1941 het bevel uitvaardigden om “de bevoorrading van het Joods residentieel district (sic) te beperken tot minder dan het minimum nodig om te overleven, wat ook de gevolgen zouden zijn.” Of met Hans Frank, de nazi-verantwoordelijke voor de creatie en de uitroeiing van het getto van Warschau, die in september 1941 de vermindering van het aantal voedselrantsoenen doorvoerde en alle voedselpakketten die afkomstig waren uit het buitenland verbood? Het beeld van de kilometerslange files van geblokkeerde vrachtwagens aan de grens van Gaza spreekt voor zich.
De genocide revisited
“De Holocaust is de dramatische gebeurtenis die tegen elke minderheid kan worden herhaald”, zo zei Bauman. Het is precies over de herhaling dat het hier gaat. Niet over de vorm, niet over de verpakking, maar over de dehumanisering, de uitschakeling en vernietiging van een ongewenste groep in de maatschappij. De historische continuïteit tussen de nationaalsocialistische en zionistische politiek en ideologie is op dat vlak onmiskenbaar.
Vergelijk Nazi-theorieën over het ras, over de verovering van vitale ruimte, over de plicht om “het Reich van Joden te ontdoen” (Judenfreimachung) en die van het “Uitverkoren volk” van Israël en de uitschakeling van de Palestijnen. Het Israëlische objectief vandaag is de volledige uitdrijving van de Palestijnen, zowel die van Gaza als die op de Westbank. Uitdrijven naar Egypte, naar Congo, naar Canada, naar Turkije of naar Saoudie-Arabie. Zolang dit niet lukt, jaagt Israël de overblijvende Palestijnen van de ene uithoek naar de andere en gaat de genocidale uitmoording onafgebroken door.
Tot Israël de wereld en de NGO’s zal doen plooien voor “de enige mogelijkheid die overblijft” en die zal verkocht worden als een ultieme “humanitaire reddingsoperatie”: de massale deportatie van de Palestijnen uit Israël.
De eis voor terugkeer van alle Palestijnen naar de huizen waaruit ze ooit verdreven zijn was een van de eisen van het verzet op 7 oktober 2023. Een eis die vandaag meer urgenter klinkt dan ooit tevoren.