Wat baten kaars en bril, als den uil niet zienen wil. Dat zei mijn leerkracht in het derde leerjaar altijd. De uitdrukking werd, zo herinner ik me, vooral in de mond genomen als wij iets niet snapten wat we al lang hadden moeten snappen. Wij waren dan een bende uilen. Toentertijd associeerde ik de uitspraak met het oubollig glasraampje waarop de uitdrukking prijkte, en dat ik elke dag op weg naar school tegenkwam. Zowel raampje als spreuk waren ouderwets en dus van geen enkele waarde. Pas veel later besefte ik hoe geniaal de uitdrukking wel niet is, en hoe je die op veel meer kan toepassen dan op de eerder lage studiebereidheid van een troep snotapen.

Zo bijvoorbeeld op het politieke jaar 2011. Avonden lang werd onze beeldbuis geteisterd door mensen die het wel kunnen, maar niet willen snappen. Mensen die blind blijven voor de echte problemen, mensen die gewoon weer verder doen ook al leidt het recept tot een bord smakeloze drek, elke keer opnieuw.

Om deze mensen te huldigen hebben we een trofee bedacht: de Wat-Baten-Kaars-En-Bril-Als-Den-Uil-Niet-Zienen-Wil-Trofee, kortweg Uil van het Jaar. De genomineerden voor 2011, categorie binnenland zijn:

Alexander De Croo, die in de laatste rechte lijn naar het begrotingsakkoord nog eens all-in ging, ook al zat er maar weinig geld meer in de pot. Na er in 2010 al eens de stekker te hebben uitgetrokken, lijkt het erop dat de De Croo-dynastie graag hoog spel speelt. Op zich geen onverstandige strategie, maar vergeet niet dat wie bij all-in verliest, meteen ook al zijn geld kwijt is. Ons geld.

Of is het Wouter Beke, omdat hij niet wil inzien dat men in de politiek gerust een standpunt mag hebben en dit vervolgens ook mag verdedigen? Dat het prima is om iets te denken, zonder dat daar een opinieonderzoek aan vooraf moet gaan, zonder dat de mening van de NVA gevraagd moet worden. Dat mensen duidelijkheid appreciëren en graag weten waar een partij en haar voorzitter voor staan.

Of wordt het de voltallige regering Di Rupo I, die ook zonder de groenen aan boord best wel wat meer aan het milieu had mogen denken? Omdat zij niet willen inzien dat een zuinige koelkast/auto/woning niet enkel ecologisch maar ook economisch profijt oplevert. Omdat zij vrolijk elk milieurapport negeren en hun discours ergens in de 20ste eeuw is blijven steken terwijl de 21ste eeuw ons met geheel andere problemen in het gezicht slaat.

Een sterk deelnemersveld, zoveel is duidelijk.

En de Uil van het Jaar 2011 gaat naar (tromgeroffel): Jan met de pet! Omdat hij in verschillende schijven de crisis volledig zelf bekostigt: als belastingbetaler, als werknemer/kleine ondernemer en als klant bij gelijk welke bank, energieleverancier of telecomoperator. Doorslaggevend voor zijn zege is z’n koppige overtuiging dat het om een uitzonderlijke toestand gaat die uitzonderlijke maatregelen vergt, dit ondanks de al eerder betaalde oliecrisis van 1973 en 1979, de recessie in de vroege jaren 80, de grote besparingsronde in de jaren 90, de uiteenspattende internetzeepbel begin 2000, de kredietcrisis in 2008 en de schuldencrisis anno 2011.

Proficiat Jan! Een zak borrelnootjes is al onderweg.