Ackermans & van Haaren – DEME – Noriant: stop de chantage.

Noriant moet afzien van schade-claims zodat de beste oplossing voor het Antwerps verkeersinfarct kan gekozen worden.

Er is geen maatschappelijk draagvlak voor het BAM-tracé om de Antwerpse ring te sluiten. Nochtans houdt de Vlaamse Regering hieraan halsstarrig vast. Een belangrijke reden hiervoor zijn de schadeclaims waarmee Noriant, het bouwconcern dat in 2007 de opdracht kreeg om de Oosterweelverbinding te realiseren, dreigt. Wij noemen dit chantage.

Wij voeren vandaag actie aan de kantoren van investeringsbank Ackermans & van Haaren om de eis kracht bij te zetten dat Noriant afziet van schade-claims. De Lange Wapperbrug uit het oorspronkelijke voorstel is onder grote publieke druk afgevoerd. Nu ligt ook het BAM-tracé van alle kanten onder vuur. Het dreigen met schade-claims blokkeert het Oosterweeldossier en maakt een rationele en toekomstgerichte oplossing voor het Antwerps verkeersinfarct onmogelijk.

Een van de grote partners in het Noriant concern is het bedrijf DEME dat voor 50% in handen is van de investeringsbank Ackermans & van Haaren. Deze bank heeft zo gedeeltelijk macht over de beslissingen van Noriant. Met zo’n grote participatie neemt ze in het controveriële Oosterweelproject een duidelijke positie in, namelijk vóór het BAM-tracé. Dit BAM-tracé heeft echter geen maatschappelijk draagvlak meer.

De Oosterweelverbinding is opgevat als een publiek-private samenwerking. Dit wil zeggen dat de private partner, Noriant, niet enkel instaat voor de uitvoering van de werken, maar ook bij het hele planningsproces betrokken is.

Noriant kreeg in 2007 de opdracht om de Oosterweelverbinding ‘te ontwerpen, te bouwen, deels te financieren en te onderhouden’. Deze constructie geeft Noriant enorm veel vrijheid. Bovendien heeft het concern ook een langdurig onderhoudscontract. Het staat dus vanaf het begin vast dat het realiseren van de Oosterweelverbinding bijzonder winstgevend zou zijn voor de private partner. Een winst die volledig door de belastingbetaler moet worden opgehoest .

Intussen is echter duidelijk dat het BAM-tracé, dat door Noriant gerealiseerd zou worden, in alle opzichten slechter scoort dan het Meccano-Plus tracé dat ondermeer door Ademloos, Straten Generaal en Forum 2020 naar voor wordt geschoven. Uit verschillende verkeersstudies blijkt dat Meccano-Plus veel beter scoort om het verkeersinfarct rond Antwerpen aan te pakken. En daar was het toch om te doen.

Zelfs onafhankelijk van milieu- en gezondheidsargumenten, is het BAM-tracé dus geen goede keuze. Maar wij gaan ook een stap verder – de enige duurzame oplossing voor het Antwerps verkeersinfarct is minder wegtransport. Er moet op een fundamentele manier nagedacht worden over onze toekomstige mobiliteit.

De vrijheid en de gegarandeerde winstgevendheid van projecten van publiek-private samenwerking zijn bijzonder comfortabel voor de private partners. Maar de andere kant van de medaille is een verhoogde maatschappelijke verantwoordelijkheid. Wanneer blijkt dat de voorgestelde projecten geen maatschappelijk draagvlak meer hebben, heeft ook de private partner de plicht om zich hiernaar te schikken. Dat is een risico dat met deze projecten verbonden is. Zoals de kaarten nu liggen lijkt het Oosterweeldossier een zoveelste voorbeeld van publiek-private samenwerking waarvan de gegarandeerde baten naar de private partner vloeien, terwijl alle kosten voor de belastingbetaler blijven.

Wij eisen dat Noriant afziet van de schade-claims waarop zij contractueel recht menen te hebben wanneer het BAM-tracé niet gerealiseerd zou worden. Het dreigen met schade-claims verhindert dat er op een rationele manier nagedacht kan worden over het oplossen van het verkeersinfarct rond Antwerpen en over een duurzame mobiliteit. In tijden waarin banken terecht onder publieke druk staan, zou het voordeel moeten zijn voor de investeringsbank Ackermans & van Haaren om via haar participatie in DEME druk uit te oefenen op Noriant.

Wij bezetten vandaag de kantoren van Ackermans & van Haaren om deze eis kracht bij te zetten.

groeNoord, Climate Justice Action