In Spanje bezetten jonge mensen, ‘los indignados’ of de verontwaardigden, nu al twee weken lang verschillende pleinen. De redenen hiervoor zijn Tobback volledig onduidelijk. “Ze zijn ‘de jeugd’, zeggen ze, en ze zijn tegen ‘de politiek’. Bijna allemaal waren ze veeleer links, maar toch riepen ze om de socialistische partij van premier Zapatero weg te stemmen. Maar wat zal het gevolg van hun protest zijn: de rechts-conservatieve Partido Popular komt in Spanje aan de macht. En dat is nog erger”, zegt Tobback.

Vorige week waren wij, samen met duizenden Spaanse jongeren, op het Puerta del Sol-plein in Madrid. Ons leek het zeer duidelijk waarom deze jongeren verkiezen om hun tijd op een Spaans plein door te brengen. De jongerenwerkloosheid in Spanje ligt ongeveer op 45% en de werkloosheidsuitkering werd tot twee jaar in de tijd beperkt.

Door de huizencrisis en de zeer lage lonen zien steeds meer jongeren zich genoodzaakt bij hun ouders te blijven wonen of opeengepakt met meerdere gezinnen in een klein huurhuis. De laatste jaren kende de bouwsector een onwaarschijnlijke groei. Vele duizenden jongeren lieten de studieboeken dan ook links liggen om in de bouw te gaan werken. Nu de vastgoedzeepbel gebarsten is, zitten ze nu zonder werk én zonder diploma.

Ook in ons land komen steeds meer mensen in de problemen. Een op de vijf Belgen leeft in armoede en bijna een op de drie jongeren is werkloos. In sommige Brusselse wijken loopt de werkloosheid zelfs op tot meer dan 50%. En dan durft meneer Tobback ons ‘verwend’ te noemen! Is hij niet beschaamd om zoiets te zeggen tegen jongeren die zowat elke dag te horen krijgen dat zij de eerste generatie zijn die het minder goed zullen hebben dan hun ouders?

De economische crisis, de grootste sinds 1929, is nochtans bikkelharde realiteit. Net als het beleid dat de laatste dertig jaar in heel Europa is gevoerd. Wij begrijpen zeer goed waar de welvaart vandaan komt, meneer Tobback: van het werk van de miljoenen werkende mensen in België en elders. En we weten ook zeer goed hoe je deze welvaart kapot kunt maken: door een antisociaal beleid te voeren zoals jullie hebben gedaan.

Een beleid van privatisering van de openbare diensten, van massa’s cadeaus aan grote bedrijven, van voortdurende verslechtering van de werkomstandigheden, een beleid dat steevast op de knieën gaat voor de Europese Unie.

U stelt dat u onze opvoeding hebt verwaarloosd, dat noemt u uw verantwoordelijkheid. Nee, meneer Tobback, uw verantwoordelijkheid ligt eerder in het feit dat het beleid van de sociaaldemocratische partijen jammer genoeg niet wezenlijk verschilt van het beleid van rechtse partijen. Daar gaat het over, meneer Tobback. Als éminence grise van de Belgische sociaaldemocratie wordt u toch geacht dit te begrijpen.

De jeugd is niet ‘tegen de politiek’. Neen, wij zijn tegen de politiek die ons in de ellende steekt. U zegt dat het gevolg van de bezetting is dat in Spanje de rechts-conservatieve PP verkiezingen wint. De reden waarom de Spaanse jongeren  daar waren en waarom ze tegen de sociaaldemocratische PSOE (net als tegen de PP) opkomen is echter net het feit de Spaanse sociaaldemocraten hetzelfde beleid voeren als de conservatieven.

De reden waarom de jongeren op straat komen is dus dezelfde reden als waarom de PSOE is afgestraft bij de recente verkiezingen. Het zijn u en uw collega’s van de PSOE die de PP aan de macht gebracht hebben, niet de verontwaardigde jongeren die betogen voor hun rechten.

De jongeren komen op straat omdat ze niet akkoord gaan met de manier waarop het nu verloopt. Ze komen op straat omdat dit systeem hun geen inspraak geeft, omdat hun toekomstmogelijkheden beknot worden.

De jeugd weet wat ze wil. In Spanje, in Portugal, in Griekenland, in Frankrijk en ook in België verspreidt zich stilaan een zeker gevoel dat deze maatschappij niet werkt. Dat er iets niet klopt.

Toen de mensen in Tunesië en in Egypte voor hun rechten opkwamen, juichte iedereen in Europa dat luid toe, maar nu het protest is overgewaaid nar Europa zelf, steekt de kritiek de kop op. U zegt dat u “maar al te graag plaats zou ruimen voor overtuigde, voluntaristische jongeren”, maar als jongeren ervan overtuigd zijn dat het systeem niet meer werkt dan doet u ze af als verwend, onvoldoende opgevoed of gewoon te dom om te begrijpen waar hun ‘welvaart’ vandaan komt.

Het goede nieuws, meneer Tobback, is dat de jongeren, die u toch zo verwend noemt, steeds minder zin hebben om te zwijgen. U begrijpt ons niet en – zoals de verontwaardigden in Spanje het al uitdrukten – u vertegenwoordigt ons ook niet.

Al jaren verdedigt u dat verschrikkelijke idee dat er geen alternatief is. In plaats van ons te zeggen dat het wel degelijk mogelijk is om iets nieuws op te bouwen, zoals de grondleggers van het socialisme wél deden. Stelt u eindelijk uzelf eens in vraag, meneer Tobback! U hebt elk perspectief op een mogelijke maatschappijverandering opgegeven.

Wij willen discussiëren over deze maatschappij waar we zelf in leven en waar onze kinderen later zullen opgroeien. “Wij zijn geen goederen in de handen van bankiers en politici”, scandeerden jongeren op het Puerta del Sol.

Wij strijden voor een wereld waar de winst niet op de eerste plaats komt, een wereld die rechtvaardiger en meer solidair is. Wij willen een wereld waar de huidige en de vorige generaties niet tegen elkaar worden opgezet, waar de jongeren een baan hebben en de ouderen kunnen genieten van hun welverdiende rust.

Aurélie Decoene is voorzitter en Jouwe Vanhoutteghem is ondervoorzitter bij de jongerenbeweging Comac