De opkomst was groter dan verwacht. Bijna 24.000 mensen hadden op Facebook laten weten dat ze zeker aanwezig zouden zijn, 25.000 mensen kozen voor ‘misschien aanwezig’. Bij eerdere evenementen kwam meestal slechts zo’n tien procent van de ingeschrevenen daadwerkelijk opdagen. Bovendien valt de betoging middenin de examenperiode.
Overigens laat het tijdperk van sociale netwerken zijn sporen na: langs het hele parcours en temidden van de betogers was het aantal pocketcamera’s, gsm’s en zelfs professionele fototoestellen gewoonweg niet bij te houden.
Voor de politie bleek het wel erg moeilijk om het aantal deelnemers in te schatten. Niet alleen omdat ze met zovelen waren, maar nadat de betogers te vroeg vertrokken en er stevig de pas inzetten, bleken vele anderen moeite te hebben om te volgen. Daardoor verspreidde het volk zich over grote afstand en was er nog tijdens de optocht een continue instroom van deelnemers.
Kalme betoging
Dat er erg veel jongeren mee liepen, hoeft niet te verwonderen. Het ging immers om een echt Facebook-event, dat vooral langs die weg en via een website werd bekendgemaakt. Maar dat maakt de grote aantallen oudere manifestanten – waaronder zelfs tachtigers en ouder – des te opmerkelijker. Ook hele gezinnen zagen we passeren, grootouders, ouders en kinderen samen op stap.
Wellicht verklaart dat voor een stuk het bedaarde karakter van de betoging, die iets meer Franstaligen dan Nederlandstaligen naar Brussel lokte, terwijl ook de Duitstalige gemeenschap relatief sterk vertegenwoordigd blijkt. De sfeer is redelijk gemoedelijk, op een enkele uitzondering na die een beeld onder de bogen van het jubelpark beklimt en van daaruit een weinig succesvolle oproep doet om het volkslied te laten weerklinken.
Maar kalmte staat niet gelijk aan onverschilligheid. Uit de gesprekken die we opvangen spreekt weinig oppervlakkigheid: die gaan over identiteit, taal, onderwijs, de verantwoordelijkheid van politici en dies meer. De dreiging van het separatisme, het uitvergroten van tegenstellingen en het wantrouwen tegenover de media zijn thema’s die velen na aan het hart liggen, zo blijkt.
Op gezette tijdstippen wordt er gejuicht, in handen geklapt en af en toe een mexican wave gestart, maar het scanderen van slogans blijft uit. Net als het uiterlijke vertoon van politieke slogans of andere kentekens. Hier en daar duiken Belgische vlaggen op, spandoeken, vooral zelfgemaakte slogans, en pancartes met ‘Splitsen, niet in mijn naam’, naar de oproep van de KVS.
Onder de grote spandoeken vallen die met de slogan ‘Wereldkampioen: 17 februari 2011’ op. Vandaag zit België 224 dagen zonder nieuwe regering, een Europees record dat werd overgenomen van Nederland waar dit in 1977 welgeteld 208 dagen duurde. Het ziet ernaar uit dat we op 17 februari ook het wereldrecord regeringsvormen zullen halen.
Speech
Tot slot spreken de initiatiefnemers van de betoging de deelnemers in vier talen toe:
“Met vijf jongeren zijn we er vandaag in geslaagd iets te kunnen dat politici niet kunnen: samenkomen voorbij de politieke, sociale en culturele grenzen, in een geest van solidariteit en vertrouwen, vanuit het inzicht dat wat ons verenigt sterker is dan wat ons verdeelt.”
“Onze manifestatie is naief, inhoudloos en oppervlakkig genoemd, maar wij begrijpen wel dat het algemeen belang niet ondergeschikt mag zijn aan het belang van één gemeenschap of partij. Wij zien de multiculturele realiteit onder ogen en beseffen dat we een regering nodig hebben die in staat is de toekomst van de jongeren en de levensstandaard van iedere Belg te verzekeren.”
“Wij kunnen de staat niet hervormen, weten niet zoveel af van Brussel-Halle-Vilvoorde of de financieringswet, maar we begrijpen wel dat er om een compromis te bereiken, er in de eerste plaats de bereidheid moet zijn, en de wil om samen te leven. Dat die wil bestaat, hebben we vandaag aangetoond. We staan voor een nieuw begin, en het is nu aan jullie om deze boodschap door te geven.”
Misschien kan dit niet mooier samengevat worden dan met de slogan die een manifestant met zich meedroeg: ‘Revolution mosselen frites!’
