Overleven met dienstencheques... Foto: shutterstock
Nieuws, Wereld, Economie, België, IAO, Sociaal, Huispersoneel -

Dienstencheques zijn zegen voor huispersoneel

Pia Stalpaert werkt voor de vakcentrale ACV Voeding en Diensten. Ze was de voorbije weken heel actief in de Commissie Huispersoneel op de Internationale Arbeidsconferentie in Genève. Het waren de positieve ervaringen met dienstencheques die haar daar brachten. Dat internationale engagement kan misschien verbazing wekken, voor haar is het evident. Een interview.

woensdag 23 juni 2010 14:44
Spread the love

“Huispersoneel is echt niet makkelijk te bereiken en syndicaal te organiseren. Maar onze vakbondscentrale heeft nogal wat ervaring in huis, van lang geleden al. Denk maar aan al degenen die gezins- en bejaardenzorg aan huis verstrekken.”

“Veel recenter is het succes van de dienstencheques. Die bestaan amper vijf jaar en maar liefst 110.000 mensen verrichten hun werk nu onder dit systeem. Een groot deel daarvan, zeventien procent, zijn Poolse vrouwen.”

“Nog minder bekend is dat twee op drie van deze werknemers aangesloten zijn bij een vakbond. Het aansluitingspercentage is dus hoog, net als hun bereidheid om engagement op te nemen. Die wil om zich te verenigen, vind je overal bij huispersoneel. Ze werken immers alleen. Hun isolement drijft hen naar een organisatie, meestal een vakbond.”

Is het die ervaring die je naar de Internationale Arbeidsconferentie in Genève brengt?

“Het zijn vooral onze ervaringen met de dienstencheques die me hier brengen. Niet dat er op dat systeem niets valt aan te merken. Maar er zijn vooral drie goede redenen waarom we ervoor gewonnen zijn. Ten eerste bieden ze zinvolle werkgelegenheid voor laaggeschoolden. Ten tweede slagen ze erin om dit circuit van zwartwerk wit te maken. En ten derde zorgen ze ervoor dat de combinatie van arbeid en gezinsleven haalbaarder wordt voor vele mensen.”

“Het invoeren van de dienstencheques heeft geleid tot een halvering van het aantal dienstboden.”

“Onze ervaring is dat het invoeren van de dienstencheques heeft geleid tot een halvering van het aantal dienstboden. Hun statuut is pas echt slecht. Ze hebben bijvoorbeeld geen regeling voor ziekte of werkloosheid. Dat vele dienstboden uit dat halfzwarte circuit nu onder de dienstencheques vallen, is dus een goede zaak want dat is een veel beter statuut.”

“Ze genieten nu van een gewoon arbeidscontract en vallen daarmee dus onder alle arbeidsvoorwaarden en de sociale zekerheid. Er is geen enkele uitzondering. Voor andere landen is het bijna ongelooflijk dat zoiets kan.”

“En het blijft vooruitgaan, met afspraken over verplaatsingskosten, een eindejaarspremie, een syndicale premie, erkenning van anciënniteit… zelfs de erkenning van het recht op een werknemersdelegatie vanaf twintig  werknemers. In 2008 waren er in deze sector sociale verkiezingen met heel veel lijsten.”

“Dat is echt een volledig nieuw publiek voor de vakbond. En een enthousiast publiek. Bij de voorbereiding van de onderhandelingen over het sectorieel akkoord stuurden we vijftienduizend leden een enquêteformulier. We wilden weten wat zij in het akkoord wilden, en wat zij verwachten van de vakbond. Je raadt nooit hoeveel antwoorden er binnenkwamen… zestig procent, ongelooflijk veel is dat.”

“Het systeem van dienstencheques bevat heel aantrekkelijke oplossingen die overal ter wereld toepasbaar zijn.”

“Het systeem is niet zomaar over te planten naar andere landen. Maar het bevat wel heel aantrekkelijke oplossingen. Neem bijvoorbeeld een poetsvrouw: in een één-op-één relatie met de werkgever bevindt zij zich in een zwakke positie. Wanneer de aanwerving via een agentschap verloopt, wordt haar positie onmiddellijk een stuk sterker.

Zowel werknemers, werkgevers als regeringen hebben dit prima idee, dat algemeen toepasbaar is, momenteel al aanvaard. Ook het recht op vorming en bijscholing met betrekking tot het uitvoeren van de taak, heel specifiek om ziekten en arbeidsongevallen te voorkomen, is geschikt voor overal.”

Je hoort zo veel spreken over internationale solidariteit. Hoe ziet jullie internationalisme er concreet uit?

“Met ACV Voeding en Diensten zijn we nauw verwant met de internationale vakbondsfederatie IUF. Die verzamelt bijna 350 vakbonden, actief in 127 landen met alles samen 12 miljoen leden. Drie jaar geleden startte IUF met een platform voor huispersoneel. Onze Belgische centrale heeft zich daar heel sterk voor geëngageerd. Zo komt het ook dat onze ervaring met dienstencheques internationaal is doorgedrongen en hier wordt gebruikt als ‘good practice’, een na te volgen voorbeeld dus.”

“Wie we in België niet bereiken, nog niet, zijn de werknemers zonder papieren. Vooral duizenden en duizenden vrouwen uit onder andere Latijns-Amerika en de Filipijnen werken bij ons achter de gevels van immens veel huizen. Zij vinden niet de weg naar een vakbond. Velen hebben daar trouwens niet zoveel vertrouwen in. Daarom werken we ook samen met een organisatie als Or.C.A., de Organisatie voor Clandestiene Arbeidsmigranten. Die slaagt er bijvoorbeeld in om vele FIlipina’s te bereiken.”

take down
the paywall
steun ons nu!