Mensenrechteninstituut maakt gehakt van wetsontwerp voor verbod op radicale organisaties

Beeld: Boekcover 'De herschepping van de democratie', Epo Uitgeverij

maandag 29 september 2025 - 11:03

Het Federaal Instituut voor de Rechten van de Mens is vernietigend voor het wetsontwerp waarmee de federale regering radicale organisaties zou willen verbieden.

In de VS wil Trump ‘Antifa’ op de lijst van terroristische organisaties zetten en ook in Nederland werd er een motie in die richting goedgekeurd. In het Verenigd Koninkrijk werd Palestine Action op de terreurlijst gezet. In eigen land belandde Anuna De Wever op de lijst van terreurwaakhond OCAD. Ondertussen werd de asielstatus van de Palestijnse activist Mohammed Khatib ingetrokken.

Criminalisering activisme

De trend is duidelijk: activisme staat onder druk en wordt in toenemende mate gecriminaliseerd. Die trend is internationaal en ook ons land doet eraan mee. Regeringen hebben echter één groot probleem: wat ze willen doen is helemaal niet wettelijk. Je kunt niet zomaar organisaties verbieden omdat je hun standpunten te radicaal vindt. Een regering mag mensen niet zomaar als terroristen gaan behandelen of het land uitzetten omdat ze hen vervelend vindt.

Je kan niet alles wat je niet leuk vindt terrorisme noemen

Om dat euvel op te lossen wil de federale regering dus een nieuwe wet laten stemmen. Minister van Buitenlandse Zaken Bernard Quintin (MR) maakte een wetsontwerp dat in juli door de ministerraad werd goedgekeurd.

Het Federaal Mensenrechteninstituut onderzocht nu dat wetsontwerp en maakt er brandhout van. “Je kunt niet zomaar toelaten dat bewegingen verboden worden naargelang de politieke samenstelling van een regering. Een onafhankelijke rechter moet dat bekijken”, zo zegt directeur Martien Schotsmans.

Gaat ons allemaal aan

Organisaties die de regering met deze wet wil viseren zijn in de eerste plaats de Palestijnse organisatie Samidoun en de klimaatactivisten van Code Rood. Maar de zaak is belangrijk voor de hele sociale beweging. Als we nu accepteren dat de grondrechten van deze organisaties worden geschonden, moeten we namelijk niet verbaasd zijn dat er niemand is om óns te verdedigen wanneer wij aan de beurt zijn. Volgens het Mensenrechteninstituut zouden met dit wetsontwerp in principe ook vakbonden kunnen worden aangeklaagd voor steun aan terrorisme als ze zich uitspreken tegen de genocide in Gaza.

Dit kan nog worden tegengehouden

Dat dit wetsontwerp nog kan worden tegengehouden leert de recente geschiedenis. Ook de vorige federale regering wou met de wet-Van Quickenborne namelijk het recht op protest ernstig inperken. Een brede coalitie van vakbonden, mensenrechten- en middenveldorganisaties kwam hiertegen in verzet en onder druk moest de regering haar wet intrekken.