Show Up for Humanity: "Als we ons collectief uitspreken, kunnen we structuren laten veranderen"
"Uit een burgerpeiling die we hebben gedaan in samenwerking met Humo en De Morgen blijkt dat een derde van de mensen het afgelopen jaar wegkeek van het nieuws. Veel andere mensen willen wel solidair zijn, maar weten niet wat ze kunnen doen. En ook veel mensen worden fatalistisch en verliezen het vertrouwen in elkaar", vertelt Elisabeth Van Lierop, die samen met haar man Tijs Delbeke en collega Eline Goethals burgercollectief Worried Citizens vormt.
"Dat is helemaal geen goede tendens", aldus Van Lierop. "Wat deze tijd juist nodig heeft, is het besef dat we collectief een kracht hebben. Dat als we ons collectief uitspreken voor of tegen iets te zijn, we de structuren die ons omringen kunnen laten veranderen."
Daarom organiseren Van Lierop, Delbeke en Goethals samen het gratis muziekfestival Show Up for Humanity. Wij vroegen haar naar het idee erachter en hoe het impact kan hebben op wat er niet goed gaat in de wereld.
Vorig jaar organiseerden jullie de 505-concerten, en dit was zonder intentie om dat te herhalen. Waarom vonden jullie het nodig om toch weer een festival te organiseren?
"Mensen lieten ons regelmatig weten dat die dag hen in beweging had gezet of dat die dag hen moed had gegeven om door te gaan. Hierdoor beseften we dat het event iets waardevols is."
"Bovendien voelde ik me het afgelopen jaar als ik ’s avonds naar bed ging niet goed na enkel berichtjes als ‘staakt-het-vuren’ te delen op sociale media. Tegelijkertijd is dit niet de tijd om de hoop op te geven. Jammer genoeg beginnen veel mensen dat wel te doen."
"Wat deze tijd juist nodig heeft, is het besef dat we collectief een kracht hebben"
"‘Wat maakt het uit of ik iets doe?’, vragen veel mensen zich af. Als we met z’n allen iets doen, dan maakt dat wel degelijk uit. Dat is de enige manier waarop er ooit sociale verandering is ontstaan. Gaan we bijvoorbeeld collectief niet meer naar de Carrefour tot ze stoppen met investeren in wapens, dan shiften te dingen."
"Het grootste deel van de mensen, over alle partijgrenzen heen, gunt elkaar een menswaardig leven. Dat willen we vieren met dit festival. Het wordt een show, een feest, maar het is ook een stuk protest tegen alles wat er niet goed loopt in de wereld."
Show up
Show Up for Humanity hebben jullie het festival nu genoemd. Hoe maken jullie die naam waar?
"Wel, mijn zussen bijvoorbeeld zijn geëngageerd in hun dagelijks leven, maar die voelen zich niet aangesproken om naar een mars te gaan. Niet iedereen wil op de barricaden staan of zich openbaar uitspreken. Maar er gewoon zijn voor een podium, kan ook genoeg zijn."
"‘Show up’ staat voor ‘doe iets’. Laten we dagdagelijks proberen er voor elkaar te zijn. Het is activerend zonder belerend te zijn. Zo hopen we de grote meerderheid mee te krijgen."
"Want we leven in een samenleving waarin we letterlijk moeten samenleven. Daarom zetten we in op empathie en solidariteit, twee waarden waarin – zo blijkt ook uit de peiling – de meeste mensen zich herkennen. Van daaruit zoeken we common ground: hoe geraken we samen verder?"
"Tijdens de show doen we dat bijvoorbeeld actief met een conversation starter tool waarvoor mensen zich kunnen inschrijven en telkens vijftien minuten met elkaar in gesprek kunnen gaan over thema’s. Het is heel fijn om echt gesprekken aan te gaan."
"Net daarom is ook onze line-up heel eclectisch en komen er zowel muziekartiesten als bekende inspirerende sprekers schrijfster Elisabeth Lucie Baeten, of historicus David Van Reybrouck, maar ook Caroline Willemen die voor Artsen Zonder Grenzen de afgelopen maanden in Gaza Stad verbleef."
Meer empathie en solidariteit realiseren, is dus een belangrijk doel van het festival. Is er dan meer empathie en solidariteit nodig in België?
"Uit onze peiling bleek dat de meeste mensen zichzelf wel als solidair zien, maar de anderen niet zo. Ook vindt meer dan de helft dat we nu in een kille maatschappij leven. En dan krijg je een soort by stander-effect: oftewel dat iedereen denkt dat de ander het wel zal gaan oplossen."
"Iedereen wacht een beetje op elkaar. Je belandt in een soort passiviteit. Je moet het inderdaad niet alleen doen, maar iedereen is wel deel van de puzzel. En samen kunnen we wel andere keuzes maken."
Wat hopen jullie met het festival uiteindelijk te bereiken?
"Als eerste dat mensen die zich engageren een dag niet het gevoel hebben dat ze zich moeten verantwoorden voor de keuzes die ze maken, maar zich gezien voelen en terug het plezier vinden in hun activisme."
"Ten tweede dat de hele grote groep mensen die zegt iets te willen doen, maar niet weet wat die kan doen, geïnspireerd wordt door onze sprekers. Wellicht besluiten mensen na afloop om over te stappen naar een duurzame bank zoals VDK of Triodos."
"Het is heel fijn dat het middenveld in België druk uitoefent op de politiek. Met dit festival hopen we nog iets laagdrempeliger te zijn en veel mensen te bereiken die anders zouden wegblijven van protesten. En hopelijk raken ze geïnspireerd, of vertellen ze erover tegen vrienden en ontstaan er dan gesprekken."
Onze stem buiten de stemhok
Als burgercollectief Worried Citizens - samen met Eline Goethals - hopen jullie met dit festival ook te bouwen aan een gedragen beweging die bezorgdheid omzet tot actie. Waarover maken jullie zelf de meeste zorgen?
"Amai, ik lees veel klimaatrapporten, daar word je niet echt blij van. Bovendien wat zegt het over onze rechtsstaat wanneer de overheid de uitspraak van het Internationaal Gerechtshof - die de genocide in Gaza erkent - naast zich neerlegt?”"
"Ook de Klimaatzaak heeft tot twee keer toe een rechtszaak tegen de Belgische staat gewonnen. In plaats van dat de regering daarmee aan de slag gaat, gaan ze in beroep. Dit is geen spelletje wie de sterkste is."
"Weinig zin om onze kinderen groot te brengen in een wereld waar we onze sociale welvaart laten afbrokkelen voor meer defensie"
"Er is een grote urgentie om beleid te voeren dat in lijn ligt met de wetenschap als het aankomt op klimaat. Ik vind het best eng om te zien dat dat niet gebeurt."
"Ik heb weinig zin om onze kinderen in een wereld groot te brengen, waar we onze sociale welvaart laten afbrokkelen ten voordele van meer defensie en meer wapens. Of waar we zeggen dat het bruto nationaal product belangrijker is dan het klimaat."
Jullie zijn qua locatie verhuisd van Antwerpen naar Brussel, zodat het ook een nationaal festival wordt.
"Ja, want we onderschatten hoeveel van onze beleidskeuzes in Brussel worden gemaakt. Niet alleen op nationaal niveau, maar ook op Europees niveau. Wij zijn de hoofdstad van Europa."
"Bovendien maken politici hun beleidskeuzes niet in een hermetisch afgesloten vacuüm. Die vangen gesprekken op als ze staan aan te schuiven bij de bakker, of bij de schoolpoort hun kind ophalen. En dat nemen ze mee naar de onderhandelingstafel. Het is belangrijk om dit in te zien."
Hopen jullie de politiek te bereiken met dit festival?
"We hebben geen concreet eisenpakket opgesteld, want Show Up for Humanity vindt plaats kort na de Rode Lijn-actie en kort voor de klimaatmars en nationale vakbondsbetoging."
"Maar er zijn genoeg politici die een DM naar ons stuurden om te vragen of ze iets mogen komen zeggen. En niet enkel politici, maar ook bijvoorbeeld de rector van de VUB."
Mensen vergeten welke stem ze buiten het stemhokje nog hebben
"Het is een festival voor burgers door burgers. Maar bedrijfsleiders en mensen aan het hoofd van de universiteit en in de politiek zijn ook gewone burgers. En komen politici zelf niet, dan zijn er wel bekenden van hen in het publiek en zij nemen de gesprekken weer terug mee."
"Mensen vergeten soms welke stem ze buiten het stemhokje nog hebben. Er is soms een kater een dag na een grote mars, omdat politici niet direct een antwoord formuleren. Maar zelfs al heeft een protest geen instant effect, het heeft effect. We kunnen het traag vinden, maar langzaam worden er steeds meer maatregelen genomen."
Artiesten laten van zich horen
Het festival is gratis. Dat betekent dat alle artiesten gratis meedoen, toch? Was het moeilijk om hen bereid te krijgen?
"Eigenlijk niet. Bijna iedereen die we hebben gevraagd, wil meedoen, behalve als die niet kan. Wat heeft meegeholpen is dat deze festivalzomer er veel is veranderd."
"In het voorjaar stuurden festivals nog berichten naar artiesten om de vlaggen en andere protest-symbolen thuis te laten. Terwijl tegen het najaar Pukkelpop zelf uitpakte met de verkoop van T-shirts met watermeloenen erop."
"Ik ben heel blij dat de culturele sector ook mee in gang is geschoten."
Hoe belangrijk is het dat artiesten stelling nemen voor zaken als Gaza of het klimaat?
"Mijn man kreeg deze week in De Afspraak de vraag waarom er zoveel artiesten zijn die zich uitspreken. Zijn antwoord is dat de culturele sector nog echt een vrijplaats is. Artiesten zijn het gewend om op een podium te staan, ruimte in te nemen en van zich te laten horen."
"Zelf denk ik ook dat zij de uitgelezen mensen zijn om empathie terug ‘sexy’ te maken. We hebben te veel Andrew Tates in de wereld die geloven dat hun geluk ontstaat ten koste van andermans geluk."
"Ik ben heel blij dat de culturele sector ook mee in gang is geschoten"
"Terwijl we in de realiteit merken dat we als ‘soort’ juist heel goed zijn in samenwerken. We worden daadwerkelijk gelukkig door bij te dragen aan anderen."
"Artiesten kunnen overbrengen dat empathie en opkomen voor de ander niet zwak is. Mensen in het publiek horen hun helden op het podium zeggen dat warmte en zachtheid kunnen bewaren, juist heel sterk is."
"Misschien pakken zij het dan weer mee naar hun vriendengroep en doen ze niet meer alles wat maar ruikt naar progressief en woke af als iets slechts. Want in essentie is dat juist opkomen voor anderen."
"Zo kan aanwezig zijn op Show Up for Humanity en mooie muziek horen ook al een zalf zijn op de wonde, die het nieuws van alledag soms slaat."
Praktische informatie:
Show Up for Humanity op de gemakkelijkste manier meemaken? Laat de auto zoveel mogelijk thuis en kom met de fiets of het openbaar vervoer. Via deze link zijn alle route opties raad te plegen.
Wanneer: Zaterdag 20 september 2025, 12u-23u
Locatie: Voor het Atomium, Brussel. Het evenement is vlot bereikbaar met het openbaar vervoer: metrostations Heizel en Houba-Brugmann liggen op wandelafstand. Er zijn ook fietsparkings, duidelijke signalisatie en toegankelijke voorzieningen voor rolstoelgebruikers. Parkeren kan op Parking C.
Toegang: Gratis voor iedereen - vrije bijdrage mogelijk via www.showupforhumanity.be
