Geweld tegen zwarte vrouwen in België is geen incident

Feministisch denktank Furia is diep verontwaardigd door het geweld dat Securail-medewerkers op vrijdag 8 augustus gebruikten tegen een zwarte vrouw. De getuige-beelden die daarvan de ronde doen zijn ronduit schokkend. Op zijn minst kan op basis daarvan gezegd worden dat de brute aanpak van de ‘veiligheidsagenten’ (?!) totaal disproportioneel is. Dat werpt heel wat vragen op omtrent de aard van dat geweld en de verhouding tussen daders en slachtoffer, ongeacht de aanleiding. Het zijn vragen die Furia als denktank interpelleren.

Misogynoir

Het racistische en seksistische geweld van de Securail-medewerkers op station Brussel-Noord legt de systematische onderdrukking van zwarte vrouwen in België opnieuw pijnlijk bloot. Zwarte vrouwen in België moeten zich nog altijd verhouden tegenover een samenleving die de positie van witte mannen én witte vrouwen bevoorrecht. Boven op de genderdiscriminatie die deze vrouwen ervaren, hebben zij dus ook te maken met structureel racisme.

Geweld van Securail-medewerkers op station Brussel-Noord legt de systematische onderdrukking van zwarte vrouwen in België bloot

Zwarte vrouwen in België hebben dus te maken met een combinatie van racistische en seksistische discriminatie. De feministische schrijfster Moya Bailey introduceerde de term ‘misogynoir’ om deze vorm van onderdrukking (en de ervaringen die erbij horen) te beschrijven [1]. Meer dan alleen een optelsom van genderdiscriminatie en racisme, hebben zwarte vrouwen namelijk vaak ook nog met specifieke ‘misogynoire’ vormen van onderdrukking te maken.

Intersectioneel feminisme

De discriminatie en het geweld dat zwarte vrouwen ervaren vraagt dan ook om extra ruimte binnen Belgische feministische stromingen om deze specifieke vorm van onderdrukking te erkennen en bevragen. Een groot struikelblok voor deze erkenning is de statistische onderrapportage van geweld tegen vrouwen met aandacht voor de etnische achtergrond van de vrouw. Zo blijft het dus moeilijk om te duiden waar verschillen precies liggen en hoe deze het beste kunnen worden aangepakt.

Als intersectionele feministische organisatie wil Furia hier verandering in brengen. Deze structurele vormen van geweld moeten aangekaart blijven worden, terwijl de machtsstructuren die hieraan ten grondslag liggen actief moeten worden bevraagd.

Feminisme dat intersectionaliteit negeert, laat zwarte vrouwen in de steek

Dit begint bij écht intersectioneel feminisme met aandacht voor de blijvende impact van koloniale machtsstructuren op ons heden. Dat betekent dat racisme en seksisme niet als losstaande problemen worden gezien, maar als verweven systemen die elkaar versterken en specifieke groepen harder treffen. Feminisme dat deze verwevenheid negeert laat zwarte vrouwen in de steek. Het is daarom noodzakelijk dat de ervaringen van deze vrouwen gehoord worden, en ook beleidsmatig ingezet wordt op hun bescherming.

Simone Flipse is lid bij Furia

Note:

[1] Bailey, Moya (May 25, 2021), Introduction: "What Is Misogynoir?", Misogynoir Transformed, New York University Press, pp. 1–34, doi:10.18574/nyu/9781479803392.003.0004