Reportage

Bomenkap Antwerpen: Stadsbestuur zet oproerpolitie in tegen vreedzame burgers maar plooit (upd.)

Afbeelding
Protest op woensdagavond 20 augustus. Foto: Marc Vandepitte
Protest op woensdagavond 20 augustus. Foto: Marc Vandepitte
Na hevig protest van omwonenden is het Antwerpse stadsbestuur geplooid en legt het de kap van 62 bomen stil. De inzet van massale en gemaskerde oproerpolitie tegen vreedzame buurtbewoners en zelfs een verkozene, blijft ernstige vragen oproepen over het democratisch gehalte van dit bestuur.

Het was een vreemd zicht deze ochtend. Toen ik fietste op weg naar Berchem station, werd ik tegengehouden door een politiecordon. Ik mocht niet door. De politie had een perimeter afgesloten rond bomen die het stadsbestuur per se wil kappen en waartegen buurtbewoners reeds dagen lang protesteren.

Net zoals de voorbije drie dagen was ook deze ochtend een honderdtal buurtbewoners opgedaagd om het kappen van de bomen te verhinderen.

Afbeelding
Drakenhoflaan Deurne,  21/8 om 8u45. Foto: Marc Vandepitte
Drakenhoflaan Deurne, 21/8 om 8u45. Foto: Marc Vandepitte.

Wat is er aan de hand? Het stadsbestuur in Antwerpen, was begonnen met het vellen van 62 bomen op de grens van Deurne-Zuid en Borgerhout, vlakbij het vliegveld, om plaats te maken voor een verkeerslus voor de tram.

Deze bomenkap was nochtans bijzonder omstreden: de buurtbewoners zijn ronduit tegen en er loopt momenteel een juridische beroepsprocedure om de kap te stoppen.

Deze haast en onwil om zelfs tijdelijk in te binden, getuigen van een bijzonder arrogante bestuursstijl
Een spoedprocedure voor de Raad voor Vergunningsbetwistingen had de eisen van de buurtbewoners afgewezen, maar de beroepsprocedure tegen de vergunning was nog lopend.

Afbeelding
De in allerijl gekapte bomen. Foto: Marc Vandepitte.
De in allerijl gekapte bomen. Foto: Marc Vandepitte.

Toch joeg het stadsbestuur, bestaande uit N-VA en Vooruit, de werken in ijltempo door, alsof het doelbewust zoveel mogelijk bomen wilde vellen vóór een rechterlijke uitspraak volgt. Deze haast en onwil om zelfs tijdelijk in te binden, getuigen van een bijzonder arrogante bestuursstijl.

Buitenproportioneel geweld

Nog arroganter was het drieste politieoptreden. De voorbije drie dagen hadden telkens honderden buurtbewoners vreedzaam actie gevoerd tegen de bomenkap. Ondanks hun geweldloze protest, zette het stadsbestuur de oproerpolitie in - gemaskerd en massaal aanwezig, compleet met arrestatievoertuigen en een drone.
“Het stadsbestuur heeft geen fatsoen. Maar wij laten ons niet doen”
De sfeer was gespannen, maar de bewoners lieten zich niet afschrikken en bleven standvastig. Op woensdag 20 augustus escaleerde de situatie helemaal. Vijf actievoerders, waaronder Manal Toumi, fractieleidster van de PVDA in de Antwerpse gemeenteraad, werden brutaal opgepakt door politie in bivakmuts.

Afbeelding
Protest op woensdagavond 20 augustus. Foto: Marc Vandepitte
Protest op woensdagavond 20 augustus. Foto: Marc Vandepitte.

Een jonge moeder had een foto getrokken van de politiedrone. Samen met haar kind werd ze als een crimineel opgejaagd en achtervolgd door de aanwezige oproerpolitie. Twee andere aanwezigen raakten ernstig gewond en moesten naar het ziekenhuis worden afgevoerd.

Luidkeels protest

Woensdagavond kwamen een goede 500 buurtbewoners opdagen om te protesteren met potten en pannen tegen deze boomkap en tegen het drieste optreden van de politie.

“Wij zijn hier, om de bomenkap te stoppen zijn wij hier. Het stadsbestuur heeft geen fatsoen. Maar wij laten ons niet doen. Tot de keerlus afgevoerd is zijn wij hier”, werd luidkeels gezongen door de aanwezigen.

Afbeelding
Protest op woensdagavond 20 augustus. Foto: Marc Vandepitte
Protest op woensdagavond 20 augustus. Foto: Marc Vandepitte.

Er waren sprekers van PVDA en Groen. Professor stadsgeschiedenis Ilja Van Damme hekelde het optreden van het politieoptreden en de houding van de N-VA, en acteur Warre Borgmans droeg twee toepasselijke gedichten voor. Het protest haalde het journaal van VTM.

In de nacht van woensdag op donderdag klopten lokale buurtbewoners nagels in de resterende bomen om het kappen te verhinderen.

Politiek staartje

Dit buitenproportioneel geweld en de inzet van zulke zware politiediensten tegen vreedzame burgers doet in elk geval de wenkbrauwen fronsen, zeker in een context waarin het protest gesteund wordt door lopende juridische procedures.

Het gericht arresteren van een verkozen oppositielid en het nemen van beslissingen op een hautaine manier, alsof inspraak of protest geen enkele rol speelt, roept ernstige vragen op over het democratisch gehalte van dit stadsbestuur.

Afbeelding
Protest op woensdagavond 20 augustus. Foto: Marc Vandepitte
Protest op woensdagavond 20 augustus. Foto: Marc Vandepitte

Op het Schoon Verdiep – symbool voor de macht van de nationale politiek – heerst een cultuur van spierballengerol, ‘onze wil is wet’. Het hele gebeuren is een blamage van formaat en doet denken aan autoritaire regimes, waar kritiek niet wordt geduld, maar onderdrukt.

Het hele gebeuren bracht coalitiepartner Vooruit ernstig in de problemen
Van de autoritaire bestuursstijl van de N-VA hoeven we niet verwonderd te zijn, maar het bracht coalitiepartner Vooruit wel ernstig in de problemen.

Afbeelding
Protest op woensdagavond 20 augustus. Foto: Marc Vandepitte
Protest op woensdagavond 20 augustus. Foto: Marc Vandepitte

Kathleen Van Brempt, gemeenteraadslid voor Vooruit in Antwerpen probeerde de meubels te redden. Op sociale media zei ze: “Dit is niet hoe je met burgers en hun bezorgdheden omgaat. Het gebrek aan dialoog en communicatie is niet oké. Het kan en moet beter.” Meer verzet was er voorlopig niet.

Uiteindelijk werd de druk te groot. Zoveel straatprotest en zoveel politiegeweld, dat de nationale media haalt, kon niet zonder gevolgen blijven.

Komt daarbij dat in het district Deurne de partij Groen en Vooruit samen met N-VA in de meerderheid zitten. Beide partijen hadden gedreigd om de meerderheid te verlaten.

Na intensief overleg heeft het Antwerps stadsbestuur vandaag uiteindelijk beslist om voorlopig geen bomen meer te kappen in Deurne-Zuid. Tijdens een spoedoverleg tussen het stads- en het districtsbestuur werd afgesproken om de resterende bomen ongemoeid te laten.

Afbeelding
Overwinningsbijeenkomst 21 augustus. Foto: Katrien Demuynck
Overwinningsbijeenkomst 21 augustus. Foto: Katrien Demuynck

De stad benadrukt wel dat de werken zullen worden hervat zodra de volgende fase ingaat. De meeste bomen zijn intussen wel gekapt.

Donderdagavond, onder feestelijk geluid van de klokken van de naburige kerk, kwamen honderden buurtbewoners samen om het stopzetten van de bomenkap te vieren en duidelijk te maken dat er van een verdere kap van de bomen in de toekomst geen sprake kan zijn. Het stadsbestuur is gewaarschuwd.

De hele zaak laat een wrange nasmaak achter bij de buurtbewoners en veel Antwerpenaars. De hautaine opstelling van het stadsbestuur en het brutale optreden van de politie hebben veel boosheid veroorzaakt, die nog lang zal aanhouden.

Luidkeels protest op woensdagavond 20 augustus.

Vandaag op de hoogte van de wereld van morgen?