Genocide en ecocide zijn in Gaza twee kanten van dezelfde medaille

UNOSAT en UNEP zijn twee programma’s binnen de Verenigde Naties die een cruciale rol spelen in het in kaart brengen van verwoesting en milieuproblemen. UNEP richt zich op milieubescherming en ecologische monitoring, terwijl UNOSAT satellietbeelden gebruikt om schade en verwoesting in conflict- en rampgebieden nauwkeurig te analyseren. Samen leveren ze een objectief beeld van de catastrofe die zich in Gaza voltrekt.

Bloomberg — niet direct een ecologische actiegroep, maar een invloedrijke financiële nieuwsdienst — gebruikte deze VN-data en combineerde die met commerciële satellietbeelden van Planet Labs en het open-source Copernicus-programma van de EU. Het resultaat is een grondig en veelzijdig overzicht van de milieucatastrofe in Gaza. De genocide gaat er gepaard met een ecocide, een systematische vernietiging van de natuurlijke omgeving die het leven zelf onmogelijk maakt.

Er is geen infrastructuur meer, geen landschap, geen toekomst

Satellietbeelden en analyses onthullen een toxisch laboratorium van afval en verwoesting. Gaza is veranderd in een vuilnisbelt van 365 km² waar het leven biologisch, ecologisch en epidemiologisch wordt verwoest. Er is geen infrastructuur meer, geen landschap, geen toekomst. Wat overblijft zijn 350 chaotische vuilnisbelten, giftige broeihaarden verspreid over het hele gebied. Eén daarvan — het commerciële centrum Souk Feras, vroeger een bruisende handelswijk vol winkels, markten en bedrijvigheid — bevat meer rotzooi dan een middelgrote Europese stad in een jaar produceert.

Bovendien liggen de afvalbergen pal naast tentenkampen, velden en het laatste beetje grondwater. "De leefruimte is veranderd in een biohazard — een gevaarlijke broedplaats van ziekte en vervuiling", schrijft Bloomberg.

De aquifer onder Gaza is geen bron of rivier, maar een ondergrondse watervoerende zand- en kalklaag. Het is de enige natuurlijke zoetwatervoorraad van het gebied. Al tientallen jaren, sinds minstens de jaren 80, wordt deze laag overgeëxploiteerd omdat de bevolkingsdruk het waterverbruik sterk doen stijgen en er geen alternatieve waterbronnen zijn. Er wordt simpelweg meer water opgepompt dan er natuurlijk wordt aangevuld. Door die overmatige onttrekking daalt het grondwaterniveau, waardoor zeewater langzaam het zoete grondwater binnendringt — een proces dat verzilting veroorzaakt en dat al decennia aan de gang is.

Zware metalen uit munitie, meststoffen, gesmolten zonnepanelen en ongezuiverd rioolwater

Nu, bovenop deze sluipende verwoesting, wordt die laatste reservelaag ook nog eens vergiftigd door zware metalen uit munitie, meststoffen, gesmolten zonnepanelen en ongezuiverd rioolwater dat via de poreuze bodem het grondwater insijpelt. Volgens Bloomberg stroomt er ook dagelijks zo’n 84.000 kubieke meter ongezuiverd rioolwater de Middellandse Zee in, wat zwarte plassen aan de monding van Wadi Gaza geeft. Wat ooit een fragiele levensader was, wordt nu een chemische afvoerpijp.

En dan is er nog het stof. Geen gewoon puin. UNOSAT telde begin april 2025 meer dan 53 miljoen ton brokstukken — asbest, elektronisch afval, verbrijzelde muren. Bij elke explosie vliegen er nanodeeltjes in de lucht die alles besmetten: luchtwegen, de longen van kinderen, objecten, kleren. Wat Israël vernietigt is niet alleen een gebied. Het vernietigt een ecosysteem. Een toekomst voor meer dan een generatie, een hele toekomst.

De bomen? Weg

De bomen? Weg. 70 procent van de boomgaarden — die voor voedsel, schaduw, stabiliteit zorgen — zijn met de grond gelijkgemaakt. De Wadi Gaza wetlands, ooit een kwetsbaar herstelgebied, zijn nu chemische modderpoelen. Zandstormen en hitte nemen toe. De bodem wordt compact gereden door tanks. Geen zaden, geen wortels, er groeit niets.

En wie nog leeft, ademt alles in: lood, koper, cadmium. Drinkt besmet water. Kookt op afval met afval. En vecht tegen superbacteriën waarvoor trouwens geen medicijnen meer zijn. Experts waarschuwen dat deze gezondheidscrisis zich uitbreidt: "Superbacteriën kennen geen grenzen; ze reizen via water, lucht en mensen."

Israël noemt het "operationele noodzaak". Maar het resultaat is vernietiging van water, landbouw, sanitaire systemen en ecologie. Niet als bijeffect. Maar als hoofdzaak. Het is geen vergissing dat Gaza onleefbaar wordt gemaakt — het is de strategie. Leefbaarheid als militair doelwit.

En voor wie denkt: dit blijft binnen de hekken van Gaza — denk opnieuw. De resistente bacteriën, de aerosols, de gifstoffen trekken met wind en regen naar Ashkelon in Israël, naar Egypte, naar Jordanië, naar de zee, naar Europa. De bio-oorlog in Gaza blijft niet lokaal. Het artikel besluit dat zelfs in een droomscenario het herstel decennia zal duren en 53 miljard dollar kosten, maar de ergste gevolgen — het vergiftigde water, de gemuteerde bacteriën, het vernietigde ecosysteem zal voor altijd blijven.

"Een generatie wordt grootgebracht in gifstoffen." Zo beëindigt Bloomberg het artikel. De enig mogelijke correcte slotzin.

Bekijk hier de beelden.