Recht op gezinshereniging fors beperkt: "Kinderen gaan hun ouders niet meer herkennen"

De maatregel treft vooral mensen met subsidiaire bescherming: mensen die vluchtten voor oorlog, foltering of onmenselijke behandeling, maar geen officiële vluchtelingenstatus kregen omdat ze geen persoonlijk bewijs van vervolging kunnen voorleggen. Mensen met dit statuut komen vooral uit landen als Syrië, Jemen of Soedan.

Hoewel België hun situatie als ernstig en gevaarlijk erkent, beperkt de nieuwe wet waar op 18 juli voor is gestemd hun kansen om herenigd te worden met hun gezin. Voor zowel ouders als jongeren dreigt de nieuwe wet gezinshereniging haast onmogelijk te maken.

Tot vijf jaar van elkaar gescheiden

Ouders met deze status mogen pas twee jaar na hun erkenning een aanvraag tot gezinshereniging indienen. Omdat de erkenning zelf én het vervullen van de strenge voorwaarden vaak maanden tot een jaar duren, zijn gezinnen in de praktijk soms vier tot vijf jaar van elkaar gescheiden.

"Op een bepaald moment gaan kinderen hun ouders niet meer herkennen”

“Als ik nadenk over wat ik heb meegemaakt en ik hoor dat ouders en kinderen nu jaren moeten wachten, is dat onmenselijk. Op een bepaald moment gaan kinderen hun ouders niet meer herkennen”, zegt Zeina uit Syrië, zelf als 9-jarige maandenlang gescheiden van haar vader

Daarbovenop worden de inkomensvoorwaarden strenger. Een vader met een partner en twee kinderen moet voortaan minstens 2.750 euro netto per maand verdienen om zijn gezin te kunnen laten overkomen — een bedrag dat voor veel mensen onhaalbaar is. Zeker voor wie hier van nul moet herbeginnen, vaak in jobs zoals schoonmaak, zorg of logistiek.

"De hoop op hereniging houdt hen recht"

Zonder hun ouders moeten deze jongeren zich alleen staande houden. Die dubbele ontworteling — van hun thuisland én hun familie — laat diepe sporen na. Veel jongeren worstelen met schuldgevoelens, stress of concentratieproblemen. De hoop dat hun ouders ooit kunnen komen, houdt hen recht.

“Ik hield me groot op school, wilde geen medelijden. Maar ik had het moeilijk. Alles alleen moeten doen, zonder armen rond je schouders als het slecht gaat — dat blijft je bij”, zo getuigt Mustafeh uit Syrië. Hij is als minderjarige alleen aangekomen in België

Jongeren met subsidiaire bescherming mogen hun ouders helemaal niet meer laten overkomen — zelfs niet onder strengere voorwaarden

De nieuwe wet maakt gezinshereniging voor jongeren met subsidiaire bescherming volledig onmogelijk. Zij mogen hun ouders niet langer laten overkomen — zelfs niet onder strengere voorwaarden.

In afwezigheid van hun ouders is een voogd vaak de enige volwassene die hen begeleidt. Die helpt bij de asielprocedure, ondersteunt op school en bij administratie, en is het aanspreekpunt voor hulpverleners. Maar ook met die begeleiding blijven deze jongeren grotendeels alleen — zonder de structurele en emotionele steun die alleen een gezin kan bieden.

“Ik heb jongeren letterlijk zien openbloeien op het moment dat ze eindelijk hun ouders terugzagen,” zegt Robert Crivit, voormalig jeugdwelzijnswerker en sinds 2016 voogd van tientallen alleenstaande minderjarige vluchtelingen.“Als je hen dat vooruitzicht afneemt, laat je hen achter zonder toekomst.”

Vluchtelingenwerk vindt het onbegrijpelijk dat de maatregel wordt voorgesteld alsof ze in het belang van het kind zou zijn.

"Een menselijk beleid houdt gezinnen samen – niet uit elkaar”

“Minister van Asiel en Migratie Anneleen Van Bossuyt noemt het schrappen van gezinshereniging ‘in het hoger belang van het kind’. Maar kinderen voorgoed scheiden van hun ouders is fundamenteel in strijd met dat belang — én met het Kinderrechtenverdrag”, stelt Thomas Willekens, woordvoerder van Vluchtelingenwerk

Samenleven of alleen overleven

De federale regering zegt werk te willen maken van integratie. Maar deze wet ondermijnt de basis ervan: het recht op gezinsleven. In plaats van stabiliteit en perspectief, krijgen mensen jarenlange onzekerheid en structurele scheiding opgelegd.