Volgens Oxfam groeide het vermogen van de rijkste 1 procent sinds 2015 met meer dan 33,9 biljoen dollar — genoeg om wereldwijde armoede 22 keer uit te bannen. Tegelijk voeren rijke landen de grootste besparingen op ontwikkelingshulp door sinds de jaren 1960. Alleen al de G7 snoeit tegen 2026 ruim 28 procent in haar hulpbudgetten, terwijl tientallen lage-inkomenslanden afstevenen op een schuldencrisis.
En toch is er reden tot hoop. Onlangs kwamen wereldleiders samen in Sevilla om de toekomst van ontwikkelingsfinanciering te bespreken. De “Sevilla Commitment” belooft een versnelling van investeringen in duurzaamheid en armoedebestrijding. Of die beloftes ook leiden tot échte structurele hervormingen, zal de komende maanden moeten blijken.
Een ruime meerderheid van de Belgen is het oneens met besparingen op ontwikkelingssamenwerking
Maar misschien komt het meest hoopvolle signaal wel van burgers zelf: uit De Stemming (VRT NWS/De Standaard) blijkt dat een ruime meerderheid van de Belgen het oneens is met besparingen op ontwikkelingssamenwerking.
Dat zegt iets over de onderliggende morele intuïtie van veel burgers. De Stemming toont aan dat Belgen verder durven kijken dan hun eigenbelang. In tijden van polarisatie en nationalistische reflexen is dat geen kleine vaststelling. Sterker nog, het onderstreept dat we als samenleving behoefte hebben aan een positief verhaal dat mensen niet uit elkaar speelt op basis van identiteit of ideologie, maar dat verbindt op basis van gedeelde menselijkheid. Een narratief waarin het idee van de wereldburger niet als naïef wordt weggezet, maar als noodzakelijk kompas voor de toekomst.
Het laat zien dat veel mensen nog steeds waarde hechten aan zorg voor anderen, zelfs wanneer die onzichtbaar blijven. Die betrokkenheid zie je overal: in wie bewust Fairtrade koopt om boeren in het Zuiden te helpen. In de zes op de tien Belgen die jaarlijks een goed doel steunen, ondanks hun eigen financiële zorgen. In jongeren die opkomen voor klimaatrechtvaardigheid, wetend dat de armste landen het zwaarst getroffen worden.
Kennisdeling en samenwerking over de grenzen heen zijn vandaag geen morele luxe meer, maar een (bijna) existentiële vereiste
Je hoeft geen ideoloog of activist te zijn om te beseffen dat mondiale uitdagingen zoals klimaatverandering, armoede of pandemieën alleen samen kunnen worden aangepakt. Kennisdeling en samenwerking over de grenzen heen zijn vandaag geen morele luxe meer, maar een (bijna) existentiële vereiste.
De verontwaardiging over die ene besparing herinnert ons eraan dat solidariteit nog steeds leeft. Wat als we die morele reflex samen vertalen naar bewuste keuzes waarbij effectiviteit en engagement hand in hand gaan. Zo is er in België Effectief Geven, een organisatie die donateurs advies geeft over goede doelen die het doeltreffendst armoede bestrijden, volksgezondheid bevorderen, klimaatopwarming beperken of dierenleed vermijden. Het is geen alternatief voor de klassieke vormen van solidariteit, maar een verdieping en aanvulling ervan die haar slagkracht versterkt.
De resultaten van De Stemming zijn een uitnodiging tot meer dan alleen reflectie – ze wijzen op de nood aan een gemeenschappelijk perspectief. Een toekomst waarin verbondenheid als tegengewicht voor polarisatie fungeert, en waarin solidariteit niet stopt aan de grens. Een verhaal dat ons eraan herinnert dat we méér zijn dan kiezers of consumenten — we zijn mensen onder mensen, met de capaciteit om niet alleen rechtvaardigheid te willen, maar dat ook doelgericht na te streven.
Angelique Lachaert, een geëngageerde burger met een hart voor solidariteit.
