Rutte hield een toespraak en beantwoordde vragen op een event van ‘Chatham House’, een liberale denktank in het VK. Het leek op een generale repetitie voor zijn speech op de NAVO-top in Den Haag binnen twee weken.
In zijn inleiding stelt hij: “De geschiedenis heeft ons geleerd dat we om de vrede te bewaren, ons moeten voorbereiden op oorlog. Wensdenken zal ons niet beschermen. We kunnen het gevaar niet wegdromen. Hoop is geen strategie.” Het is duidelijk: alle burgers moeten bibberen en beven voor de Russen die gaan komen.
Hij rijgt in zijn speech alle oorlogsstellingen van de NAVO en van Trump aaneen en presenteert ze als algemeen aanvaardde ‘feiten’. Zoals het ‘feit’ dat een gigantische stijging van defensie-uitgaven tot 5 procent van het bnp absoluut noodzakelijk is om de Russen die – ander ‘ feit’ – binnen 5 jaar in staat zullen zijn de NAVO aan te vallen.
Het ‘feit’ dat we daarom moeten besparen in alles wat vandaag het welzijn voor iedereen verhoogt: gezondheidszorg, pensioenen, werkloosheidsuitkeringen. En ook het ‘feit’ dat de grootste veiligheidsbedreiging die uitgaat van de klimaatverandering, juist de toegang voor Rusland en China is tot het Noordpoolgebied.
“Je kan je gezondheidssysteem en het pensioensysteem behouden, maar dan kun je beter Russisch leren”
Rutte brengt dit alles met een vanzelfsprekendheid van wetenschappelijk bewezen feiten, terwijl bijvoorbeeld die 5 procent-verhoging voor defensie-uitgaven regelrecht uit de duim van zijn échte baas Donald Trump gezogen is. Hij negeert daarbij dat indien de NAVO dit percentage echt realiseert, ze méér zal uitgeven dan op dit moment de héle wereld samen. Vrolijk negerend ook dat Rusland vandaag jaarlijks 84 miljard uitgeeft aan defensie tegen de 1.280 miljard van de NAVO.
Gevraagd of de belastingen omhoog moeten om deze gigantische defensie-uitgaven te betalen, antwoordt Rutte: “Nou ja, het is natuurlijk niet aan mij om te beslissen hoe landen de rekening betalen. Wat ik wél weet, is dat als we onze samenlevingen veilig willen houden — en kijk, als je dit niet doet, als je niet naar die 5 procent gaat, inclusief de 3,5 procent kern-verdedigingsuitgaven — dan kun je misschien nog steeds de National Health Service (gezondheidszorg in het VK, nvdr.) behouden, of in andere landen hun gezondheidssystemen, het pensioensysteem, enzovoort. Maar dan kun je beter Russisch leren spreken. Dat is namelijk het gevolg.”

US federal government, public domain
Ik kan het niet anders zeggen. Toen ik bij de NAVO kwam, zeiden mensen soms tegen me: “Ja maar Mark, als je deze brute feiten naar buiten brengt, kan dat de bevolking ook onrustig maken. Ja, laat ze dan maar onrustig worden, want dit is de realiteit.”
“Laten we eerlijk zijn. Het is onze taak als politici om brutaal eerlijk te zijn over hoe wij de feiten zien. En de feiten zijn overduidelijk: Rusland is in staat om binnen vijf jaar een geloofwaardige aanval op NAVO-gebied uit te voeren, als we nú niet beginnen met het nemen van deze beslissingen.”
“En dan is er natuurlijk de vraag hoe je dat financiert. Nou, dat is aan de nationale politici. (…) Uiteindelijk draait politiek om het maken van keuzes in schaarste. Dáárom kies je je politici. En een centrumlinkse politicus zal andere keuzes maken dan een centrumrechtse. Maar goed, dat is aan de nationale regeringen. Mijn punt is: we móéten het doen.”
Noordpoolgebied wordt toegankelijker
Een andere vraagsteller had het over de klimaatopwarming. Hij herinnerde eraan dat EU-commissaris Hoekstra (voor Klimaat en Duurzame Groei, nvdr.) waarschuwde voor de veiligheidsrisico’s als gevolg van klimaatverandering. “Ik vroeg me af wat uw gedachten daarover zijn, en in hoeverre die toegenomen uitgaven daarin zijn meegenomen in uw overwegingen?”
Rutte: “Over klimaatverandering. (…) Wat we zien, is dat bijvoorbeeld het Noordpoolgebied steeds toegankelijker wordt (voor de zeevaart, nvdr.), dus dat heeft gevolgen. En het feit dat de Russen en de Chinezen nu in het Noordpoolgebied varen, en dat de zeven landen in het hoge noorden — de VS, Canada, Zweden, Finland, Denemarken en IJsland — aan de NAVO hebben gevraagd om hier meer bij betrokken te raken, en dat we dat ook zullen doen, is daar duidelijk bewijs van.”
De aanvallen op sociale zekerheid komen steeds sneller en worden steeds zwaarder
“Dus we hebben de kwestie van ijsbrekers, China en Rusland die daar actief zijn. En dat heeft te maken met het feit dat deze zeeroutes nu open komen te liggen. En dat heeft weer te maken met het feit dat de aarde opwarmt.”
“En de NAVO heeft, na lang beraad, (hartelijk lachend) besloten om geen standpunt in te nemen over wat er op dit moment gebeurt.”
Vervolgens barst er gelach uit in de zaal. Het is blijkbaar erg grappig dat de NAVO geen moer geeft om het afsterven van de aarde. Voor iemand die het zo over ‘feiten’ heeft, is het vreemd om toch zo licht over de – wetenschappelijk bewezen – dreiging van de klimaatcrisis voor de mensheid, te gaan. De dreiging die van Rusland uitgaat, is blijkbaar een harder ‘feit’ dan de opwarming van de aarde.
Het lijkt erop dat we nog maar het begin hebben meegemaakt van de oorlogsstokerij in Europa en in de VS, en dat het een feit is dat burgers zich harder zullen moeten verdedigen tegen de verwaarlozing van de klimaatcrisis en de verdere versnelde afbraak van sociale zekerheid en gezondheidszorg door de politiek.