Geachte politici, wat betekent jullie stilzwijgen over Fabian voor de kinderen die opgroeien in Brussel?

Meneer de Minister van Binnenlandse Zaken, Meneer Quentin, Burgemeesters van Sint-Jans-Molenbeek, Jette, Ganshoren, Sint-Agatha-Berchem en Koekelberg, Verantwoordelijken van onze politiezone,

Brussel is in rouw. Onze wijk diep getroffen, getraumatiseerd.

In het park waar Fabian het leven liet na een aanrijding met een politiewagen, komen families, kinderen en buren dagelijks samen om elkaar te steunen. Omdat dit niet zomaar mag passeren. Omdat dit nooit opnieuw mag gebeuren.

Wij buurtbewoners, moeders van Brussel, betuigen onze solidariteit met de familie en naasten van Fabian. Hun pijn is wezenlijk, hun woede legitiem. Wij delen hun verdriet en gevoelens van onrechtvaardigheid, van onmacht en angst.

Dit drama is niet zomaar een “tragisch ongeval”. Het schrijft zich in in een geheel van praktijken die de norm geworden zijn

Deze vragen niet om framing, herinterpretatie of minimalisatie. Deze moeten gehoord worden. Ook als de woede luider klinkt dan het verdriet dat eronder schuilgaat.

Met deze brief verzoeken wij niet om verzoening of bemiddeling. Wij verwachten dat dit institutioneel geweld bij naam wordt genoemd. Dat de achterliggende mechanismen die de dood van een kind op klaarlichte dag in een park mogelijk hebben gemaakt, in vraag gesteld en een halt toe geroepen worden.

Dit drama is niet zomaar een “tragisch ongeval”. Het schrijft zich in in een geheel van praktijken die de norm geworden zijn. Die normalisering, deze banalisering, stellen wij ter dringende discussie. Vandaag stellen wij eenvoudige vragen, waarop wij nog geen antwoorden kregen :

Wie maakt de beslissing om over te gaan tot een politieachtervolging, midden in een druk bezochte openbare ruimte, waar ook kinderen spelen?

Welke opleiding krijgen politieagenten rond proportionaliteit?

Wat gebeurt er als het wettelijk kader niet wordt gerespecteerd door de ordediensten?

Wie draagt hier de politieke verantwoordelijkheid?

Maar ook: Wat betekent jullie stilzwijgen en gebrek aan transparantie voor de kinderen die opgroeien in Brussel? Welk signaal wordt hiermee aan hen, aan ons, gegeven?

Sinds 2017 verloren al minstens zeven mensen hun leven na een aanvaring met een politievoertuig in Brussel. Deze lijst mag niet langer worden. Maar ze bestaat wel degelijk. Ze wordt alleen niet besproken voor wat ze eigenlijk onthult: een structureel disfunctioneren en een institutioneel falen.

Deze kinderen leren niet dat de politie je vriend is. Ze leren hen te wantrouwen

In onze wijk en in ons park zijn patrouilles en identiteitscontroles een courante praktijk. Maar niet iedereen beleeft deze op dezelfde manier. Een witte ket zal doorgaans gespaard blijven van het zich voortdurend moeten identificeren bij politieagenten. Yasser, Maalik en Duante (schuilnamen) niet.

Zij groeien op in deze constante spanning. En hun ervaring is niet de uitzondering : het is een collectieve ervaring die in de volkswijken van Brussel breed wordt gedeeld.

Deze kinderen leren niet dat de politie je vriend is. Ze leren hen te wantrouwen. Ook dit is geen geïsoleerd fenomeen, het is het logische gevolg van een systeem.

In 2018 werd de tweejarige peuter Mawda gedood door een politiekogel tijdens een achtervolging. Het arrest erkent dat de Belgische staat hier een fout heeft begaan. Zeven jaar later, weten we nog steeds niet wat er werkelijk is veranderd om onze kinderen te beschermen tegen politiegeweld.

Op 5 juni, meneer de minister, heeft u verklaard: “Emotie alleen zal ons niet vooruit helpen.” Wij antwoorden: de ontkenning ervan werkt een nog grotere kloof tussen burgers en politie in de hand.

Deze emotie komt immers niet als een plotse opwelling. Ze vertaalt een scherp bewustzijn van onrechtvaardigheid. Ze is de sleutel om te begrijpen wat nu nodig is om gerechtigheid en vertrouwen te herstellen. Van hieruit formuleren wij enkele verzoeken :

Erken het collectieve trauma.

Bied transparantie over de feiten en de genomen beslissingen.

Schort gemotoriseerde patrouilles en achtervolgingen in drukbezochte zones op totdat er strikte en duidelijke publieke regelgeving van kracht is.

Wij zijn rechtstreekse toeschouwers van institutioneel falen, en getuigen hiervan luidop

Bewerkstellig een onafhankelijke audit van politiepraktijken in de openbare ruimte, met de nadruk op de impact op kinderen, jongeren en volksbuurten.

Formuleer een duidelijk antwoord op de vraag wie hier de verantwoordelijkheid draagt.

Deze brief is een verzoek om gehoord te worden, maar niet louter om gehoord te worden. Deze brief is een optekening van wat hier gebeurt en zal een onuitwisbare herinnering in ons collectief geheugen zijn. Hij draagt de boodschap dat wij dit stilzwijgen noch het uitwissen of herschrijven van wat gebeurde, kunnen aanvaarden.

Wij zijn rechtstreekse toeschouwers van institutioneel falen, en getuigen hiervan luidop.

Fabian was 11 jaar. Een kind is gestorven. Een wijk diep getroffen. De tijd loopt onverbiddelijk verder en speelt niet in het voordeel van de gerechtigheid waarop wij wachten. Wij buurtbewoners, moeders van Brussel, staan op en laten onze stem horen, niet om onze emoties te verdedigen, maar onze rechten.

Via dit formulier is het mogelijk om deze open brief mee te ondertekenen: https://forms.gle/kTnMMeuAQNUVpsdb6

Lees ook:

- Fabian: politiegeweld is geen fout, het is beleid - Brusselse politie rijdt 11-jarige jongen dood

Deze open brief verscheen eerder in De Morgen.