"De inzet van deze verkiezingen was hoog. Nawrocki had de steun van de partij Recht en Rechtvaardigheid (PiS) die tussen 2015 en 2023 aan de macht was en stevig inbeukte op de onafhankelijkheid van het rechtssysteem en de media. Nu hij het heeft gehaald, kan verwacht worden dat hij zijn presidentiële veto maximaal zal gebruiken om het beleid van de liberale premier Donald Tusk te blokkeren. Dat betekent dat Tusk een aantal belangrijke hervormingen niet zal kunnen doorvoeren: de gezondmaking van de rechtsstaat, de decriminalisering van abortus, legalisering van het lgtbi-partnerschap. Ook met de huidige president Andrzej Duda, eveneens van de PiS-partij, kreeg Tusk al regelmatig af te rekenen met een veto. Maar van Nawrocki wordt verwacht dat hij van elke gelegenheid gebruik zal maken om de regering-Tusk te saboteren. Met andere woorden: in Polen dreigt een verregaande politieke blokkage die kan aanslepen tot aan de volgende parlementsverkiezingen van eind 2027. Een Poolse president heeft niet alleen een veto om nationale wetten tegen te houden, maar vertegenwoordigt Polen ook ceremonieel op internationaal vlak en fungeert als opperbevelhebber van het leger. Hoewel de premier het buitenlandbeleid bepaalt, kan de president dat beleid faciliteren, hinderen of blokkeren."
De Belgisch-Poolse filosofe schrijft voor algemeen publiek op 2 juni 2025 op Facebook: "Wat een wrang ontwaken. Er staan Polen jaren van stagnatie te wachten; zo niet achteruitgang. De president kan met zijn vetorecht de regering vleugellam maken. Het land blijkt hopeloos verdeeld. En bovendien leert deze verkiezingsuitslag: polarisatie werkt, opvallend genoeg ook bij een jonger kiespubliek. Het zijn de -30-jarigen aan wie Nawrocki zijn overwinning mede dankt. Het publieke debat zal de komende tijd alleen maar verder verzuren. Een vriendin van me - dichteres die de kaap van de tachtig jaar al heeft gerond - schreef me vanochtend dit: 'Jammer dat ik al te oud ben om te emigreren.'" Op dat profiel betuig ik bij de nieuwe politieke situatie mijn medeleven en ik knoop er een analyse aan vast die keer op keer op voetjes steunt, geplant in dat land, op eigen ervaringen en momenten van reflectie in Polen. Polen. Jammer is de onenigheid en de verrechtsing voor zo een mooi land, waar de Grote Natuur zo goed is behouden gebleven, als bijwerking van late industrialisatie, en een land waar ik veel vriendelijke mensen heb mogen leren kennen. (Hoewel ik soms, op Kayaktocht op de Krutinya, de fauna en flora beter herkende dan de locals, zoals toen een vlucht Kraanvogels eraan kwam in de mist van de morgen, en de Poolse twintigers het wondere sonore geluid afkomstig achtten van een colonne vrachtwagens ). Maar wat polarisatie betreft is uit deze uitslag inderdaad een les te distilleren. Dura lex, sed lex. In onze laaglanden is conflict uit de mode en 'uit den boze' geraakt; maar wij-en-zij denken en in bepaalde gevallen zelfs het tijdig ontwaren van vijanden, het is gewoon des levens. Je mag niet te flauw worden, ook niet in de politiek, niet alle Strijdlust opgeven, of je hebt er gelegen. In die zin mogen we onze geest niet te verzoenend, niet te lief, niet te vrouwelijk laten worden. In 2002 op 9/11 was ik in Polen. Ik zag de aanslag op de Twin Towers op een tv-scherm van een oude Kolonel waarmee ik Duits sprak aan de Wit-Russische grens. Na tijdens wandelingen in de befaamde grote bossen in de omgeving van Bialowièza te reflecteren op de terroristen, schreef ik een publicatie in De Standaard op 13/9. Nadien raakte in ons land een afkeurend discours over "polarisatie" ingeburgerd. "Vijanddenken" was uit den boze. Ik had meteen de indruk dat men daarin doorschoot. Neen, zoals er in de filosofie een besef is van "dialectisch voortschrijdend inzicht", met een botsing tussen these en antithese die voorafgaat aan de waardevolle Synthese; en zoals in de natuur de "predatoren" niet uitgeroeid dienen te worden, maar er volop hun plaats hebben; zoals pijn voor mens en dier wel onaangenaam kan zijn, maar toch een onmisbaar sentiment met hoge signaalwaarde vormt... zo moeten we aanvaarden dat het Conflict er is, er altijd zal zijn. Dat het bijgevolg niet inhumaan is, het conflict enigszins te cultiveren, te koesteren, en te benutten voor vooruitgang. Het is kwestie nooit de moed op te geven! Het bestaan is, zo mag ik terugkijkend als zestiger graag concluderen, toch grotendeels een kwestie van dit: "Strijd afgewisseld met inkeer". Strijd en inkeer. Strijd en inkeer. Jongeren zijn geen engelen De Poolse jongeren stemden misschien "meer naturel"; zij hadden nog "geen last" van de heersende overmatig menslievende en pacifistische theorie die het denken van nogal wat volwassenen was gaan bepalen. Dit voor sommigen verrassende fenomeen raakt dan aan een andere mythe van deze tijd: dat kinderen de onschuld zelve zijn. Dat leraars bijgevolg fout zijn als zij een straf of een laag punt uitdelen... en op hun beurt kritiek van de ouders verdienen. Het werkende paar is sinds pakweg 1970 zijn geestesleven blijkbaar met meer dan één illusie gaan stofferen. De realiteit haalt de mens altijd in. Het ontwaken is soms ruw. Illustraties Alle illustraties onder commons via Flickr. Poolse arend: embleem ter hoogte van de Poolse ambassade in Washington DC Europese bizons (wisenten) in het park van Bialowièza: Naturgucker, de photostream van Duitse natuurfotografen. Toemaatje
De allergrootsten moesten in het zand bijten door onderschatting van Natuur en Klimaat. Napoleon en Hitler incluis. "Wie de Natuur niet kent, & haar niet verzorgt en eerbiedigt vanuit die expertise, gaat ten onder!"
